Ukraine sẽ nhận được khoản vay 50 tỷ USD

Ukraine sẽ nhận được khoản vay trị giá 50 tỷ USD, được bảo đảm bởi tài sản Nga bị đóng băng từ các quốc gia thuộc Nhóm G7, Nhà Trắng cho biết vào thứ Tư. Khoản tiền này sẽ bắt đầu được phân phối trước cuối năm nay, theo thông tin từ các quan chức Mỹ, với phần đóng góp 20 tỷ USD đến từ Hoa Kỳ.

Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin, bên phải, và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy bắt tay nhau trong cuộc gặp tại Kyiv, Ukraine. Nguồn: AP

Các nhà lãnh đạo của các quốc gia dân chủ giàu có đã đồng thuận vào đầu năm nay về việc thực hiện khoản vay khổng lồ này để giúp Ukraine chống lại cuộc xâm lược của Nga. Lãi suất từ tài sản đóng băng của ngân hàng trung ương Nga sẽ được sử dụng làm tài sản thế chấp cho khoản vay.

Tổng thống Joe Biden phát biểu: "Ukraine có thể nhận được sự hỗ trợ cần thiết ngay lúc này mà không phải gánh nặng lên người dân đóng thuế. Khoản vay này sẽ giúp đỡ người dân Ukraine trong việc bảo vệ và tái thiết đất nước. Và nỗ lực của chúng tôi làm rõ một điều: những kẻ gây hấn sẽ phải chịu trách nhiệm cho thiệt hại mà họ gây ra."

Tại một buổi lễ diễn ra vào thứ Tư ở Washington, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen và Bộ trưởng Tài chính Ukraine, ông Sergii Marchenko, đã ký kết các đảm bảo rằng khoản vay từ Mỹ sẽ được chi trả từ lợi nhuận của tài sản Nga bị đóng băng, chứ không phải từ tiền thuế của người dân Mỹ.

"Nếu để Ukraine gục ngã, điều đó sẽ khuyến khích những hành động gây hấn tiếp theo của Tổng thống Nga Vladimir Putin và đe dọa sự an toàn của các đồng minh NATO ở châu Âu, những người mà chúng ta cam kết bảo vệ theo hiệp ước," bà Yellen nhấn mạnh.

Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen trình bày những ưu tiên chính trong một cuộc họp báo tại Bộ Tài chính ở Washington, thứ Ba, ngày 22 tháng 10 năm 2024. Ảnh: AP/J. Scott Applewhite

Phần còn lại của khoản vay trị giá 30 tỷ USD sẽ đến từ Liên minh châu Âu (EU), Vương quốc Anh, Canada và Nhật Bản, cùng với một số quốc gia khác.

Phó Cố vấn An ninh Quốc gia về Kinh tế Quốc tế, ông Daleep Singh, chia sẻ: "Chúng ta chưa từng làm điều gì như thế này trước đây. Đây là lần đầu tiên một liên minh đa phương đóng băng tài sản của quốc gia gây hấn và sau đó sử dụng giá trị của những tài sản đó để tài trợ cho quốc gia bị xâm lược, đồng thời tôn trọng pháp luật và duy trì sự đoàn kết."

Ông Singh cũng cho biết chính quyền của Tổng thống Biden dự định chia khoản hỗ trợ 20 tỷ USD của Hoa Kỳ thành hai phần: hỗ trợ kinh tế và quân sự cho Ukraine. Việc chuyển giao viện trợ quân sự sẽ cần có sự phê chuẩn của Quốc hội.

Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin cho biết vũ khí và thiết bị hiện được hứa hẹn có thể mất vài tuần hoặc thậm chí vài tháng mới đến tay Ukraine. Ban đầu, ý tưởng sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để giúp Ukraine đã vấp phải sự phản đối từ các quan chức châu Âu, với lý do lo ngại về pháp lý và ổn định tài chính.

Tuy nhiên, động thái này đã đạt được sự đồng thuận sau hơn một năm đàm phán giữa các quan chức tài chính và sau khi Tổng thống Biden ký luật vào tháng 4 cho phép chính phủ Mỹ thu giữ khoảng 5 tỷ USD tài sản nhà nước Nga tại Mỹ.

Nhóm G7 đã thông báo vào tháng 6 rằng phần lớn khoản vay sẽ được bảo đảm từ lợi nhuận thu được từ khoảng 260 tỷ USD tài sản Nga bị đóng băng. Phần lớn số tiền này hiện đang được giữ tại các quốc gia EU.

Hoa Kỳ và các đồng minh đã ngay lập tức đóng băng các tài sản của ngân hàng trung ương Nga mà họ có quyền truy cập khi Moscow xâm lược Ukraine vào năm 2022.

Thời điểm phân phối khoản vay này cũng đặt ra nhiều câu hỏi, khi nó diễn ra chỉ khoảng hai tuần trước cuộc bầu cử tổng thống giữa ứng cử viên Đảng Cộng hòa Cựu Tổng thống Donald Trump và ứng cử viên Đảng Dân chủ Kamala Harris. Hai ứng cử viên đã có những quan điểm đối lập về mối đe dọa từ Nga.

Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin đã bác bỏ những lo ngại rằng viện trợ quân sự cho Ukraine, được phê duyệt bởi chính quyền Biden, có thể bị hủy bỏ bởi một chính quyền mới.

"Tôi tin tưởng rằng những vật tư này sẽ tiếp tục được chuyển giao," ông Austin nói, và bày tỏ sự tự tin rằng tất cả sẽ được giao "theo đúng lộ trình mà chúng tôi đã đề ra."

Tuy nhiên, ông Austin cũng nhấn mạnh rằng chính quyền của Tổng thống Biden không thay đổi lập trường phản đối việc cung cấp tên lửa ATACMS của Mỹ để Ukraine có thể tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.

Ông cho biết khoản viện trợ mới trị giá khoảng 800 triệu USD sẽ hỗ trợ Ukraine sản xuất các máy bay không người lái có khả năng tấn công xa hơn so với tên lửa ATACMS, với tầm bắn khoảng 185 dặm.

Theo báo cáo đánh giá thiệt hại mới nhất của Ngân hàng Thế giới về Ukraine, được công bố vào tháng 2, chi phí tái thiết và phục hồi của quốc gia này ước tính lên tới 486 tỷ USD trong 10 năm tới.

Dũng Phan (Theo NWA)