Ukraine bất ngờ tìm ra cách đối phó với bom lượn của Nga
Theo Telegraph, bom lượn của Nga hiện nay về cơ bản là không hiệu quả do sự thành công bất ngờ của thiết bị gây nhiễu vô tuyến của Ukraine.
Tiết lộ cách Ukraine đối phó với bom lượn Nga
Chỉ trong 1 tuần vào tháng 9/2024, Nga đã thả hơn 900 quả bom lượn dọc tuyến đầu dài hơn 1.000km với Ukraine, theo ước tính của Kiev. Ukraine gần như bất lực trong việc ngăn chặn các vũ khí tầm xa và hậu quả với họ thật thảm khốc.
Được gọi là "vũ khí thần kỳ", những quả bom lượn của Nga thường xuyên được sử dụng để tiêu diệt các mục tiêu quan trọng của Ukraine, từ các căn cứ hậu cần đến các sở chỉ huy. Các vũ khí nặng tới 3 tấn này cũng được trang bị thêm cánh và hệ thống dẫn đường có vệ tinh hỗ trợ.

Bom lượn Nga. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga
Tuy nhiên, 12 tháng sau, bom lượn của Nga về cơ bản là không hiệu quả do sự thành công bất ngờ của thiết bị gây nhiễu vô tuyến của Ukraine.
Fighterbomber, một kênh Telegram do một phi công Nga giấu tên điều hành, cho biết, thiết bị gây nhiễu của Ukraine đã thay đổi tiền tuyến, ngăn chặn các hệ thống dẫn đường bên trong của bom lượn
Điều đó không có nghĩa là Nga đã ngừng thả bom lượn. Tuy nhiên, chúng thường biến thành những quả bom xịt, hạ cánh ở những cánh đồng xa mục tiêu dự kiến thay vì lao vào lực lượng dự bị của Ukraine hoặc sở chỉ huy của một sư đoàn. Thiết bị gây nhiễu, có thể có hình dạng như mồi nhử riêng lẻ hoặc là một phần của hệ thống phòng thủ rộng hơn của máy bay chiến đấu, giống như tiêm kích F-16 do phương Tây sản xuất, chặn các hệ thống của đối phương bằng cách phát ra tín hiệu gây nhiễu.
Theo Fighterbomber, hiện nay thường phải cần đến 16 quả bom lượn mới có thể đánh trúng một mục tiêu duy nhất.
Chỉ vài tháng trước, Kiev dường như bất lực trong việc ngăn chặn những quả bom này. Cựu Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba nói với tờ Financial Times vào cuối năm 2024 rằng "không thể gây nhiễu bom lượn hay trốn tránh chúng".
Tom Withington, một chuyên gia về vũ khí tại Viện Các quân chủng thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI) cho biết: "Nói thẳng thì bom lượn sẽ không bị gây nhiễu". Ông Withington nói với tờ The Telegraph rằng bom lượn của Nga "lẽ ra nên được thiết kế và trang bị hệ thống định vị toàn cầu mạnh mẽ, có thể nhận tín hiệu được mã hóa và có khả năng chống nhiễu". Theo ông, điều này có nghĩa là bom lượn Nga được thiết kế kém đến mức dễ bị nhiễu hoặc Ukraine đã tìm ra cách vượt qua lớp bảo vệ được tích hợp trong vũ khí.
Vì Nga đã sử dụng thành công bom lượn trong nhiều tháng nên khả năng cao là Ukraine đã tìm ra cách đối phó với bom lượn.
Đà tiến công của Nga đang chậm lại?
Đây là một diễn biến đáng kể, xét đến mức độ tàn phá của bom lượn, gần đây nhất là vào tháng 11 trong việc giúp quân đội Nga tiến công nhanh nhất kể từ khi xung đột nổ ra. Việc bom lượn trở nên kém hiệu quả đã khiến đà tiến công của Nga chậm lại.
Thông tin này sẽ thách thức nhận định của Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phó Tổng thống JD Vance rằng Kiev không có cơ hội đẩy lùi Nga hoặc duy trì vị trí hiện tại của mình. Nỗ lực của Ukraine nhằm đối phó với bom lượn cũng sẽ làm suy yếu khả năng tấn công của Nga vào phía sau phòng tuyến - vốn là một phần quan trọng trong chiến lược tiêu hao của Điện Kremlin.
Trước khi đưa quân vào chiến trường, Nga được cho là đã tiến hành những cuộc ném bom dữ dội nhằm làm suy yếu các vị trí của Ukraine, gây ra sự hỗn loạn và thương vong ban đầu trên tiền tuyến.
"Hiện tại, Ukraine đang ngăn cản khả năng Nga tấn công các mục tiêu đáng tin cậy phía sau tiền tuyến. Moscow không thể gây ảnh hưởng đến các sở chỉ huy và kiểm soát của Ukraine, hay làm gián đoạn chuỗi hậu cần. Điều đó tức là các lực lượng của họ không thể di chuyển với tốc độ theo cách mà họ mong muốn trên chiến trường", ông Withington giải thích.
Một số người lo ngại, nỗ lực của Ukraine nhằm gây nhiễu bom lượn có thể bị phá hoại bởi quyết định gần đây của ông Trump về việc tạm dừng mọi viện trợ quân sự và tình báo cho Kiev. Theo Forbes, việc tạm dừng này đã ảnh hưởng đến thiết bị gây nhiễu radar chiến đấu cơ F-16 của Ukraine, cản trở khả năng ngăn chặn các cuộc tấn công của Nga trên tiền tuyến.
Châu Âu đã cam kết sẽ lấp đầy khoảng trống khi cần thiết nhưng các chuyên gia cho biết Ukraine sẽ khó có thể tiếp tục chiến đấu sau mùa hè này nếu vẫn không có sự hỗ trợ của Mỹ.
Một nguồn tin tiết lộ với The Telegraph rằng các đồng minh châu Âu đã làm việc với các công ty tác chiến điện tử về việc liệu họ có thể đảm bảo duy trì khả năng gây nhiễu của Kiev hay không.
Việc tạm dừng viện trợ và chia sẻ thông tin tình báo của Mỹ diễn ra trong bối cảnh có báo cáo rằng Ukraine gần đây đã đạt được thành công dọc mặt trận phía Đông, giành lại các vị trí quan trọng và gây ra tổn thất nhất định cho Nga.
Theo các blogger quân sự, các lực lượng của Ukraine đã tiến công chống lại quân đội Nga gần các thành phố lớn ở phía Đông là Pokrovsk và Toretsk, giành lại một số vị trí quan trọng.
Tuy nhiên, việc gây nhiễu bằng bom lượn không phải là giải pháp tối ưu, cũng không phải là lý do chính khiến đà tiến công của Nga chậm lại và Ukraine ngày càng thành công.
Ông Withington cho biết: "Bất kỳ lợi thế chiến thuật nào cũng là sự kết hợp của một số yếu tố... Tất cả những tiến bộ công nghệ như thế này thường chỉ là tạm thời".
Trên thực tế, không chỉ Ukraine thành công trong việc gây nhiễu vũ khí. Ruslan Leviev, một nhà phân tích quân sự tại Conflict Intelligence Team, nói với The Telegraph rằng việc gây nhiễu của Nga đã buộc Ukraine phải ngừng sử dụng một số loại vũ khí.
Theo ông Leviev: "Tác động của các hệ thống gây nhiễu của Nga đã được ghi nhận nhiều lần trong cuộc xung đột này. Chính vì chúng mà nguồn cung đạn pháo Excalibur có độ chính xác cao đã bị dừng lại". Excalibur là một loại đạn pháo dẫn đường bằng GPS do Mỹ cung cấp. Thành công ngày càng tăng của Ukraine trong việc gây nhiễu, một hình thức của tác chiến điện tử không chỉ giới hạn ở bom lượn mà còn áp dung cho máy bay không người lái.
Ukraine được cho là ngày càng có khả năng đánh chặn UAV Shahed và đưa chúng trở lại không phận Nga hoặc Belarus. Theo Viện nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ, những cải tiến trong việc can thiệp tác chiến điện tử của Ukraine có nghĩa là phần lớn UAV của Nga bị đánh chặn, tổn thất hoặc lạc hướng.