UBND tỉnh Kon Tum chỉ đạo nóng kiểm tra vụ cấp mã vùng sâm Ngọc Linh

Kon Tum: Bất thường trong việc cấp mã số vùng trồng sâm Ngọc Linh

Chi cục Nông nghiệp tỉnh Kon Tum cấp MSVT cho Công ty cổ phần rượu sâm Ngọc Lịnh với sản lượng "khủng" sau 15 ngày từ chối vì hồ sơ không đủ cơ sở

Chiều ngày 2.6.2025, UBND tỉnh Kon Tum ban hành công văn số 1978, yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp UBND huyện Tu Mơ Rông kiểm tra, làm rõ toàn bộ quy trình cấp mã số vùng trồng sâm Ngọc Linh cho Công ty Cổ phần Rượu Sâm Ngọc Linh Kon Tum sau thông tin báo chí phản ánh.

Công văn được Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hữu Tháp ký, nhấn mạnh yêu cầu phải báo cáo cụ thể về thẩm quyền, quy trình, trình tự thủ tục và các nội dung liên quan, gửi về UBND tỉnh trước ngày 4.6.2025.

Biên bản kiểm tra/ giám sát vùng trồng do Chi cục Nông nghiệp Kon Tum thực hiện ngày 26.5.2025, với thành phần kiểm tra chỉ có 2 người

Như Văn Hóa đã phản ánh trong bài viết Kon Tum: Bất thường trong việc cấp mã số vùng trồng sâm Ngọc Linh đăng tải ngày 1.6.2025, vụ việc Công ty Cổ phần Rượu Sâm Ngọc Linh Kon Tum, một đơn vị từng bị Chi cục Nông nghiệp (thuộc Sở NN&MT tỉnh Kon Tum) từ chối hồ sơ vì không đủ điều kiện sinh thái lại bất ngờ được cấp mã số vùng trồng chỉ sau 15 ngày đã gây bức xúc trong dư luận, đặc biệt là với hàng nghìn người dân Xơ Đăng đang ngày đêm canh tác sâm Ngọc Linh ở vùng núi Tu Mơ Rông.

Điều khiến dư luận bức xúc hơn cả chính là con số sản lượng được xác nhận trong Giấy chứng nhận MSVT: 3 tấn/ 2,1 ha, tương đương 1,5 tấn/ ha. Một con số mà ngay cả người trồng sâm lâu năm cũng cho là “phi thực tế” nếu không muốn nói là “ngụy tạo”.

Kết luận vùng trồng đáp ứng yêu cầu trong biên bản kiểm tra/ giám sát vùng trồng

Càng đáng chú ý hơn, trong ngày 2.6, Báo Văn Hóa đã tiếp cận được Biên bản kiểm tra/giám sát vùng trồng ngày 26.5.2025, tài liệu được cho là căn cứ trực tiếp để Chi cục Nông nghiệp tỉnh Kon Tum ra quyết định cấp mã số vùng trồng cho doanh nghiệp.

Theo biên bản này, thành phần đoàn kiểm tra chỉ gồm đúng hai người: một Phó Trưởng phòng và một chuyên viên thuộc Phòng Trồng trọt - Bảo vệ thực vật. Không có sự thành lập hội đồng thẩm định độc lập, không có đại diện Sở, ngành, huyện hay chuyên gia kỹ thuật nào khác.

Nội dung kiểm tra cũng thể hiện rõ tính hình thức: khảo sát được tiến hành trong 1 ngày duy nhất, không mô tả chi tiết sinh thái vùng trồng, độ cao, độ che phủ rừng hay đặc điểm thổ nhưỡng... những tiêu chí tối quan trọng đối với loài dược liệu đặc hữu như sâm Ngọc Linh.

Đặc biệt, tại mục kết luận, biên bản khẳng định vùng trồng “đáp ứng các quy định theo Quyết định 3156/QĐ-BNN-TT ngày 19.8.2022” của Bộ NN&PTNT, nhưng không viện dẫn cơ sở đo đạc thực địa, không có bản đồ định vị tọa độ kèm theo, cũng không có ảnh minh chứng hay dữ liệu GPS công khai.

Theo UBND xã Ngọc Lây (huyện Tu Mơ Rông), hiện tại Công ty cổ phần rượu sâm Ngọc Linh Kon Tum đang có 12 nhà màng và 2 nhà kính đang trồng sâm Ngọc Linh

Theo nhận định của một chuyên gia từng tham gia công tác thẩm định mã số vùng trồng tại khu vực miền Trung, sâm Ngọc Linh là loài cây dược liệu đặc hữu, có điều kiện sinh trưởng khắt khe bậc nhất, chỉ phát triển ổn định ở độ cao từ 1.800 mét trở lên, trong rừng nguyên sinh có độ tán che dày, khí hậu mát ẩm và thổ nhưỡng đặc thù.

“Với những tiêu chí nghiêm ngặt như vậy, việc đánh giá một vùng trồng sâm Ngọc Linh không thể thực hiện qua loa bằng một buổi kiểm tra ngắn với hai cán bộ kỹ thuật, càng không thể bỏ qua quy trình thành lập hội đồng thẩm định liên ngành”, chuyên gia này nhấn mạnh.

NGỌC HÒA