UAE và Ả Rập Xê-út thống trị hoạt động M&A
UAE và Ả Rập Xê-út đã trở thành điểm đến ưu tiên cho các thương vụ sáp nhập và mua lại (M&A) nhờ chính sách kinh doanh thuận lợi tại khu vực Trung Đông và Bắc Phi (MENA) trong hơn nửa đầu năm 2024, theo một báo cáo công bố vào Chủ nhật.
Báo cáo “EY MENA M&A Insights 9M 2024” cho biết, trong ba quý đầu năm 2024, hai quốc gia này ghi nhận 239 thương vụ với tổng giá trị công bố đạt 24,5 tỷ USD. Cả UAE và Ả Rập Xê-út đều nằm trong nhóm các quốc gia chào mua hàng đầu tại MENA, chiếm lần lượt 52% về số lượng thương vụ và 81% về giá trị giao dịch.
Toàn khu vực MENA chứng kiến sự gia tăng trong hoạt động M&A với tổng cộng 522 thương vụ đạt giá trị 71 tỷ USD. So với cùng kỳ năm 2023, số lượng giao dịch năm nay tăng 9%, trong khi giá trị giao dịch tăng 7%.
Các quỹ đầu tư quốc gia (SWF) như Cơ quan Đầu tư Abu Dhabi (ADIA), Mubadala từ UAE, và Quỹ Đầu tư Công (PIF) của Ả Rập Xê-út tiếp tục dẫn đầu các hoạt động giao dịch nhằm hỗ trợ chiến lược kinh tế quốc gia.
Trong 9 tháng đầu năm 2024, hoạt động M&A xuyên biên giới đóng vai trò quan trọng, chiếm 52% tổng số giao dịch và 73% giá trị. Trong khi đó, giá trị các giao dịch M&A trong nước tăng 44% so với cùng kỳ năm trước, đạt 19,3 tỷ USD, chủ yếu nhờ các giao dịch liên quan đến Chính phủ trong các lĩnh vực dầu khí, kim loại, khai khoáng và hóa chất. Hoạt động M&A nội địa chiếm 48% tổng số thương vụ, theo dữ liệu của EY.
Mỹ tiếp tục là điểm đến ưa thích của các nhà đầu tư MENA với 32 thương vụ trị giá 18,3 tỷ USD. “Với vai trò tích cực của Hội đồng Kinh doanh Mỹ - UAE trong việc thúc đẩy quan hệ đối tác, nhiều công ty lớn của Mỹ đang hợp tác với các đối tác công và tư nhân tại UAE trong nhiều sáng kiến”, một tuyên bố cho biết.
Brad Watson, lãnh đạo chiến lược và giao dịch của EY tại MENA, nhận định: “Hoạt động giao dịch tại khu vực MENA đã cải thiện đáng kể trong năm nay nhờ các thay đổi chính sách chiến lược, tự do hóa các quy định đầu tư và dòng vốn mạnh mẽ từ các nhà đầu tư. Với việc các công ty tích cực tìm kiếm cơ hội để phát triển và đa dạng hóa hoạt động, chúng tôi ghi nhận sự gia tăng đáng kể cả về số lượng lẫn giá trị các thương vụ M&A xuyên biên giới. Đặc biệt, UAE tiếp tục là điểm đến đầu tư hấp dẫn trong 3 quý đầu năm 2024 nhờ các quy định kinh doanh thuận lợi và khung pháp lý hiệu quả. Đồng thời, việc củng cố quan hệ khu vực với các nền kinh tế châu Á và châu Âu, bên cạnh mối quan hệ sẵn có với Mỹ, đã giúp các quốc gia MENA tiếp cận được những thị trường lớn và đang phát triển”.
Trong số 10 thương vụ M&A có giá trị lớn nhất tại MENA trong 9 tháng đầu năm 2024, tất cả đều tập trung tại khu vực GCC. Giao dịch lớn nhất diễn ra vào tháng 2/2024, khi Clayton Dubilier & Rice, Stone Point Capital và Mubadala Investment công bố mua lại Truist Insurance Holdings với giá 12,4 tỷ USD. Trong khi đó, Ả Rập Xê-út ghi nhận thương vụ nội địa lớn nhất với việc Saudi Aramco mua lại 22,5% cổ phần tại Rabigh Refining and Petrochemical Company từ Sumitomo Chemical của Nhật Bản với giá 8,9 tỷ USD.
Vào tháng 3/2024, PAG, Mubadala và ADIA đã đầu tư 8,3 tỷ USD để mua 60% cổ phần tại công ty quản lý trung tâm thương mại Zhuhai Wanda Commercial Management Group của Trung Quốc.
Bảo hiểm và dầu khí là hai lĩnh vực hấp dẫn nhất đối với các nhà đầu tư trong 9 tháng đầu năm, chiếm 34% tổng giá trị các giao dịch, theo dữ liệu.
Trong giai đoạn này, có 248 thương vụ nội địa với tổng giá trị công bố đạt 19,3 tỷ USD, tăng 7% so với năm trước. Các doanh nghiệp tại GCC tham gia 81% số thương vụ, phản ánh mức độ cao của hoạt động M&A trong khu vực. Có 139 thương vụ diễn ra giữa UAE và Ả Rập Xê-út, chiếm 56% tổng số giao dịch nội địa.
Với sự tập trung ngày càng lớn vào chuyển đổi số và thay đổi xu hướng tiêu dùng, các lĩnh vực công nghệ và sản phẩm tiêu dùng ghi nhận 78 thương vụ, chiếm 31% tổng số giao dịch nội địa. Trong khi đó, dầu khí và kim loại & khai khoáng là những ngành đóng góp lớn nhất về giá trị M&A với 19 giao dịch trị giá 10,9 tỷ USD. Đặc biệt, lĩnh vực dầu khí chiếm 46% tổng giá trị các thương vụ.
Ả Rập Xê-út dẫn đầu danh sách các quốc gia mục tiêu và quốc gia chào mua, UAE, Morocco, Bahrain và Ai Cập cũng góp mặt trong cả hai bảng xếp hạng.
Với việc khu vực MENA nổi lên như một trong những điểm đến hấp dẫn nhất cho đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), số lượng giao dịch vào khu vực trong 9 tháng đầu năm nay đã tăng 20% so với cùng kỳ năm trước. Giá trị giao dịch cũng tăng vọt 47% so với cùng kỳ năm 2023. Trong ba quý đầu năm 2024, đã có 127 thương vụ inbound (nhà đầu tư nước ngoài mua tài sản trong nước) với tổng giá trị công bố đạt 10,4 tỷ USD.
Mỹ và Anh chiếm 42% tổng số thương vụ M&A inbound. Các lĩnh vực công nghệ và dịch vụ chuyên nghiệp & công ty tư vấn dẫn đầu về số lượng và giá trị giao dịch, lần lượt đóng góp 48% và 39%. Mỹ đóng góp 33% tổng số thương vụ trong hai lĩnh vực này, với 80% số giao dịch là hợp tác với UAE. Điều này thể hiện sự quan tâm mạnh mẽ của Mỹ đối với lĩnh vực công nghệ và dịch vụ chuyên nghiệp tại UAE, được thúc đẩy bởi quá trình số hóa và áp dụng trí tuệ nhân tạo ngày càng gia tăng.
Trong 9 tháng đầu năm 2024, hoạt động outbound (các doanh nghiệp MENA đầu tư ra nước ngoài) là yếu tố đóng góp lớn nhất vào tổng giá trị giao dịch, chiếm 58%, với 147 thương vụ đạt giá trị 41,4 tỷ USD. Lĩnh vực bảo hiểm và bất động sản chiếm 50% giá trị giao dịch trong mảng này, chủ yếu từ hai khoản đầu tư lớn liên quan đến các quỹ đầu tư quốc gia (SWF) tại MENA. Mỹ và Trung Quốc chiếm 70% giá trị các giao dịch outbound. Châu Á và Bắc Mỹ cùng đóng góp 46% và 77% tổng số thương vụ outbound theo số lượng và giá trị tương ứng.
Anil Menon, Trưởng Bộ phận M&A và Thị trường Vốn Cổ phần tại EY MENA, nhận định: “Thị trường M&A tại MENA đang rất sôi động và chúng tôi kỳ vọng năm 2024 sẽ kết thúc với hơn 700 thương vụ, gần bằng mức kỷ lục của 5 năm qua là 750 thương vụ. Đây là một thành tựu đáng chú ý trong bối cảnh địa chính trị không chắc chắn và chi phí vốn tăng cao”.