Tỷ phú thứ 5 thế giới để mắt tới tập đoàn dầu khí nhà nước Mexico

Tập đoàn năng lượng nhà nước Mexico, Pemex, đang đàm phán với tỷ phú Carlos Slim. Ảnh Reuters

Từ năm 2010 đến 2013, Slim được tạp chí kinh doanh Forbes xếp hạng là người giàu nhất thế giới.Ông có được tài sản từ việc nắm giữ nhiều cổ phần của mình trong một số lượng đáng kể các công ty Mexico thông qua tập đoàn Grupo Carso thuộc sở hữu của chính ông. Tính đến tháng 2 năm 2020, ông là người giàu thứ năm trên thế giới theo danh sách các tỷ phú thế giới của Forbes.

Theo Reuters, cuộc đàm phán trên cho thấy ảnh hưởng ngày càng lớn của ông Slim trong lĩnh vực năng lượng đang gặp khó khăn của Mexico. Điều này góp phần mở rộng đế chế kinh doanh của ông, vốn đã bao trùm các lĩnh vực viễn thông, ngân hàng, bảo hiểm, bán lẻ và khách sạn.

Theo một nguồn tin cấp cao trong Chính phủ, Talos Mexico – công ty mà ông Slim là cổ đông lớn – cùng với Harbour Energy và Pemex đang trong giai đoạn đàm phán cuối cùng để cùng vận hành mỏ Zama, một dự án dầu nước sâu ở Vịnh Mexico.

Bên cạnh đó, theo nguồn tin Chính phủ và hai nguồn tin khác, ông Slim cũng đang nhắm đến việc tham gia vào mỏ khí trên đất liền quan trọng nhất của Mexico – Ixachi.

Hiện tại, Pemex là đơn vị vận hành mỏ Zama, nhưng nguồn tin cho biết cuộc đàm phán đang hướng đến một thỏa thuận hợp tác chung, theo đó Pemex sẽ phải chia sẻ quyền kiểm soát – một điều hiếm thấy đối với tập đoàn nhà nước này.

Pemex hiện sở hữu 50,43% cổ phần tại Zama, trong khi Talos Mexico nắm 17,4% và Harbour Energy nắm 32,2%. Pemex và Grupo Carso đều từ chối bình luận về vấn đề này.

Linda Cook, CEO của Harbour Energy, tuần trước đã nói với các nhà đầu tư rằng có thể sẽ có những thay đổi trong cách vận hành Zama, nhưng không tiết lộ chi tiết. Khi được hỏi về các cuộc đàm phán, Harbour Energy chỉ dẫn lại bình luận của Cook.

Nguồn tin cho biết Grupo Carso sẽ cung cấp nguồn vốn cho dự án, và hiện chỉ còn một số chi tiết nhỏ cần thống nhất. Khoản tài trợ sẽ được chuyển qua Talos Mexico, nhưng các điều khoản tài chính cụ thể của thỏa thuận vẫn chưa được tết lộ.

Thỏa thuận này diễn ra sau cuộc tranh chấp kéo dài giữa Pemex và một liên danh các công ty tư nhân do Talos Energy đứng đầu liên quan đến quyền vận hành Zama.

Năm 2017, Talos đã phát hiện ra trữ lượng dầu tại Zama – đánh dấu phát hiện quan trọng đầu tiên của một công ty nước ngoài sau cuộc cải cách năng lượng lịch sử của Mexico. Tuy nhiên, chính quyền Mexico sau đó lại trao quyền vận hành dự án nước sâu này cho Pemex thay vì Talos. Kể từ đó, Talos đã giảm tỷ lệ sở hữu tại Talos Mexico – công ty nắm cổ phần tại Zama – bằng cách bán 80% cổ phần cho Zamajal, công ty mà Grupo Carso sở hữu 90%.

Mỏ khí chiến lược

Ông Carlos Slim cũng đang trong giai đoạn đàm phán sơ bộ về việc đầu tư vào Ixachi – mỏ khí quan trọng nhất của Mexico trong hơn 25 năm qua, nằm tại bang Veracruz, theo tiết lộ của hai nguồn tin nắm rõ vấn đề và một nguồn tin Chính phủ. Hiện tại, khí khai thác từ Ixachi được chuyển đến nhà máy Papan, vốn được xây dựng chuyên biệt cho mỏ này.

Một trong các nguồn tin cho biết Pemex đang cân nhắc xây dựng thêm một nhà máy thứ hai với công suất tương đương để xử lý tối đa 345 triệu feet khối khí mỗi ngày, với tổng chi phí dự kiến lên đến gần nửa tỷ USD.

Nhà máy Papan có nhiệm vụ khử lưu huỳnh và làm khô khí ẩm khai thác từ Ixachi, sau đó tiếp tục xử lý để tinh chế khí hóa lỏng (LPG) – nguồn nhiên liệu quan trọng cho việc nấu nướng và sưởi ấm tại Mexico.

Nguồn tin cho biết Grupo Carso và Ideal – công ty xây dựng thuộc sở hữu của ông Slim – đã bày tỏ quan tâm đến việc tài trợ cho nhà máy thứ hai. Ngoài ra, họ cũng dự kiến sẽ đầu tư vào việc mở rộng hệ thống tách khí Perdiz, nơi tách khí khỏi các hydrocarbon lỏng.

Sự tham gia của ông Slim vào Ixachi có khả năng sẽ theo mô hình “hợp đồng hỗn hợp”, nguồn tin Chính phủ tiết lộ. Được Quốc hội Mexico phê duyệt gần đây, hợp đồng hỗn hợp cho phép Pemex hợp tác với các công ty tư nhân trong lĩnh vực thăm dò và khai thác, nhằm tận dụng nguồn vốn và công nghệ từ khu vực tư nhân, trong khi Pemex vẫn giữ quyền sở hữu tài nguyên.

Tổng thống Claudia Sheinbaum cam kết bảo vệ di sản của người tiền nhiệm và cũng là cố vấn chính trị của bà, ông Lopez Obrador – người luôn ưu tiên củng cố sức mạnh của Pemex. Tuy nhiên, bà Sheinbaum phải đối mặt với thực tế khó khăn: Pemex đang là công ty năng lượng nợ nhiều nhất thế giới, sản lượng dầu thô đã giảm xuống mức thấp nhất trong 40 năm qua, và các phát hiện dầu khí mới không mang lại nhiều kỳ vọng.

“Lợi thế của ông Slim là ông ấy có quan hệ tốt với các đời Tổng thống Mexico, từ ông Andres Manuel Lopez Obrador cho đến bà Claudia Sheinbaum. Và ông ấy đã tận dụng tốt điều đó”, Alexia Bautista, cựu nhà ngoại giao Mexico và hiện là chuyên gia phân tích chính trị của Horizon Engage, nhận xét. Bà cũng cho rằng ông Slim linh hoạt hơn nhiều nhân vật khác trong ngành năng lượng. Năm ngoái, ông Slim và Pemex đã đạt thỏa thuận phát triển Lakach – mỏ khí nước sâu đầu tiên của Mexico, từng bị bỏ hoang hai lần do chi phí quá cao.

Nh.Thạch

Reuters