Tuyên truyền pháp luật phải sát với từng địa bàn, nhóm đối tượng

Các ý kiến phát biểu cũng như tham luận gửi về tọa đàm đã khẳng định vai trò của LLVT, những kết quả bước đầu trong thực hiện Đề án “Phát huy vai trò của lực lượng QĐND tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL), vận động nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở giai đoạn 2021-2027” (Đề án 1371) trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc. Đặc biệt, các ý kiến, tham luận đã nêu bật nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo, bài học kinh nghiệm cùng những kiến nghị, đề xuất để thực hiện tốt hơn Đề án 1371 trong thời gian tới.

Quân đội luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm

Tham dự tọa đàm có Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ, Bí thư Đảng ủy, Tổng biên tập Báo QĐND; Thiếu tướng Nguyễn Sơn Hà, Phó chủ nhiệm Chính trị Quân khu 2; đại biểu Vụ Pháp chế Bộ Quốc phòng. Cùng dự có đại diện lãnh đạo một số sở, ban, ngành tỉnh Vĩnh Phúc; lãnh đạo các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ CHQS tỉnh Vĩnh Phúc và đại diện một số phòng, ban Báo QĐND... Đại tá Ngô Anh Thu, Phó tổng biên tập Báo QĐND và Đại tá Hoàng Nam Chung, Chính ủy Bộ CHQS tỉnh Vĩnh Phúc đồng chủ trì tọa đàm.

Phát biểu đề dẫn, Đại tá Ngô Anh Thu khẳng định, trước yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại và bảo vệ, phát triển đất nước, việc phát huy vai trò của Quân đội trong triển khai thực hiện có hiệu quả Luật PBGDPL cũng như công tác tuyên truyền, PBGDPL cho bộ đội và nhân dân càng đặt ra cấp thiết. Từ tầm quan trọng của công tác này, sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án 1371, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị triển khai toàn diện, đồng bộ các nội dung, bảo đảm phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và đặc thù của từng cơ quan, đơn vị. Nhờ đó, công tác PBGDPL đã có nhiều chuyển biến tích cực, ngày càng đi vào nền nếp; ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân ngày càng được nâng cao. Đại tá Ngô Anh Thu nhấn mạnh: “Thời gian qua, Báo QĐND duy trì thường xuyên các chuyên trang, chuyên mục tuyên truyền, PBGDPL trên các ấn phẩm. Báo QĐND cũng đã phối hợp với Vụ Pháp chế Bộ Quốc phòng tổ chức Cuộc thi “Tìm hiểu kiến thức pháp luật trên Báo QĐND” mang lại hiệu quả thiết thực... Tọa đàm hôm nay là dịp để Báo QĐND lan tỏa những ý kiến tâm huyết, mô hình, cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả của LLVT tỉnh Vĩnh Phúc trong công tác PBGDPL, vận động nhân dân chấp hành pháp luật”.

Đại tá Hoàng Nam Chung cho rằng, là tỉnh nằm trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, “cầu nối” giữa các tỉnh phía Tây Bắc, trung du với Hà Nội và Đồng bằng châu thổ sông Hồng, có 41 dân tộc anh em cùng sinh sống, Vĩnh Phúc có vai trò rất quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế vùng và quốc gia. Nhờ tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, những năm qua, đời sống của nhân dân trong tỉnh được cải thiện rõ rệt. Tuy nhiên, trước tác động của mặt trái đời sống kinh tế-xã hội cùng với việc một bộ phận nhân dân vẫn còn khó khăn, nhận thức không đồng đều, am hiểu pháp luật còn hạn chế đã đặt ra nhiều vấn đề đối với công tác PBGDPL, vận động nhân dân chấp hành pháp luật. Trước thực tế này, thời gian qua, các đơn vị thuộc Bộ CHQS tỉnh Vĩnh Phúc đã triển khai nhiều giải pháp, trong đó chú trọng lựa chọn nội dung, hình thức tuyên truyền phù hợp với từng địa bàn, nhóm đối tượng, từ đó đã góp phần tạo chuyển biến trong nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân. “Cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh nhận thức rõ việc tham gia PBGDPL, vận động nhân dân chấp hành pháp luật vừa là vinh dự, vừa là trách nhiệm của bản thân. Từ đó, từng đồng chí tự giác học tập, nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật; gương mẫu tuân thủ, chấp hành pháp luật. Các cơ quan, đơn vị phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, PBGDPL bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng. Qua đó, tạo sự chuyển biến toàn diện, sâu sắc về nhận thức pháp luật, ý thức tôn trọng, chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân; tăng cường tình cảm quân-dân, tô thắm hình ảnh, phẩm chất cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ thời kỳ mới”, Đại tá Hoàng Nam Chung khẳng định.

Các đại biểu trao đổi trong khuôn khổ buổi tọa đàm “Đa dạng hình thức tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành pháp luật”. Ảnh: ĐỨC THỊNH

Nắm chắc nhu cầu, lựa chọn hình thức phù hợp

Các ý kiến phát biểu cũng như tham luận gửi về tọa đàm đều khẳng định, việc điều tra, khảo sát thực tế tình hình công tác PBGDPL, vận động nhân dân chấp hành pháp luật; ý thức chấp hành pháp luật; nhu cầu học tập, tìm hiểu pháp luật của cán bộ và nhân dân tại cơ sở, nhất là tại những địa bàn khó khăn, phức tạp về an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội và tại vùng có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống có ý nghĩa rất quan trọng, ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả thực hiện Đề án 1371. Giai đoạn 2021-2024, Bộ CHQS tỉnh Vĩnh Phúc đã phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành liên quan và UBND các huyện, thành phố, ban chỉ đạo Đề án 1371 các huyện, thành phố tiến hành 9 lượt khảo sát thực tế tại 9 huyện, thành phố với 46 xã, phường, thị trấn. Từ đó, lựa chọn các nội dung, hình thức tuyên truyền phù hợp với từng địa bàn, từng nhóm đối tượng. Ngoài các buổi phổ biến tập trung, trực tiếp; thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, tờ rơi, tờ gấp pháp luật, bản tin của cơ quan, đơn vị, khu dân cư... các đơn vị còn tổ chức thi tìm hiểu pháp luật, diễn đàn, tọa đàm, sân khấu hóa; ứng dụng công nghệ thông tin, phát huy ưu điểm của internet, mạng xã hội...

Bộ CHQS tỉnh Vĩnh Phúc cũng phối hợp với Đài Phát thanh-Truyền hình tỉnh sản xuất các chương trình truyền hình chuyên đề về pháp luật, lồng ghép các tình huống thực tế để người xem dễ hiểu, dễ nhớ; sản xuất các clip ngắn dễ tiếp cận, sử dụng ngôn ngữ gần gũi, hình ảnh sinh động có nội dung truyền tải kiến thức pháp luật cho người dân để phát trên các nền tảng số. Phối hợp tổ chức các chương trình tọa đàm, hội thảo trên sóng truyền hình với sự tham gia của các chuyên gia, lãnh đạo cơ quan quân sự, nhằm thảo luận về các vấn đề pháp luật liên quan đến quốc phòng, an ninh. Khuyến khích người dân chia sẻ ý kiến, thảo luận về các vấn đề pháp luật thông qua các kênh truyền hình, mạng xã hội, từ đó thu hút sự quan tâm và nâng cao nhận thức của cán bộ và nhân dân; thực hiện các cuộc khảo sát, đánh giá hiệu quả của các chương trình tuyên truyền để điều chỉnh nội dung và hình thức phù hợp với nhu cầu của người dân...

Trung tá Khương Đức Thắng, Chính trị viên Ban CHQS TP Phúc Yên nêu kinh nghiệm: “Căn cứ vào từng đối tượng cụ thể, chúng tôi lựa chọn nội dung, hình thức phù hợp. Chẳng hạn, với học sinh các trường THPT, chúng tôi lựa chọn lồng ghép thông tin tuyển sinh với những nội dung cơ bản của Luật Nghĩa vụ quân sự, truyền thống QĐND Việt Nam; đối thoại, trả lời những vướng mắc của học sinh về nghĩa vụ, quyền lợi của công dân khi thực hiện nghĩa vụ quân sự... Bên cạnh đó, chúng tôi còn phối hợp với các giáo viên chủ nhiệm, nhất là lớp cuối khóa gửi nội dung văn bản pháp luật vào nhóm phụ huynh học sinh để các bậc phụ huynh có điều kiện nghiên cứu, nhắc nhở con em mình chấp hành pháp luật... Chính vì vậy, những năm qua, thành phố luôn hoàn thành 100% chỉ tiêu tuyển quân, tỷ lệ thanh niên viết đơn tình nguyện lên đường nhập ngũ luôn đạt hơn 80%, không có trường hợp nào thoái thác nhiệm vụ phải xử lý”.

Trao đổi bên lề tọa đàm, Thượng tá Phùng Ngọc Tuấn, Chính trị viên Ban CHQS TP Vĩnh Yên chia sẻ, để làm tốt công tác tuyên truyền, PBGDPL, rất cần tìm hiểu để biết người dân hiểu pháp luật như thế nào. Chỉ khi nắm bắt được nhu cầu và giải thích, phân tích cho người dân hiểu được rằng pháp luật không chỉ đơn thuần là các quy định cứng nhắc mà mỗi người phải tuân thủ hay các chế tài, hình phạt mà còn là các quy định bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, xây dựng xã hội ngày càng văn minh... thì công tác tuyên truyền mới đạt hiệu quả cao, người dân sẽ tích cực lắng nghe và tự giác chấp hành. “Chúng tôi đặt ra yêu cầu là các nội dung tuyên truyền phải bảo đảm tiêu chí “ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ”. Hiện nay, hình thức tuyên truyền, PBGDPL của thành phố chủ yếu là tăng cường tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh, truyền hình; hệ thống băng rôn, áp phích, khẩu hiệu... Qua thực tế, thời gian tuyên truyền trên loa truyền thanh cũng được điều chỉnh vào các khung giờ trưa (11-12 giờ) hoặc chiều tối (17-18 giờ), là thời điểm người dân nghỉ ngơi và có điều kiện lắng nghe, tiếp nhận thông tin”, Thượng tá Phùng Ngọc Tuấn cho biết thêm.

Phát biểu tại tọa đàm, Thiếu tướng Nguyễn Sơn Hà cho biết, Quân khu 2 địa bàn rộng, có nhiều đồng bào dân tộc sinh sống, đời sống còn nhiều khó khăn, cũng là địa bàn các đối tượng thù địch tập trung chống phá. Vì thế, thời gian tới, LLVT Quân khu nói chung và Bộ CHQS tỉnh Vĩnh Phúc nói riêng cần tăng cường phối hợp với các cơ quan, ban, ngành chức năng, các cơ quan báo chí tập trung tuyên truyền sâu rộng những vấn đề liên quan trực tiếp đến cán bộ, chiến sĩ và người dân, như: Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Dân quân tự vệ, Luật Phòng thủ dân sự, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình, Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật Giao thông đường bộ... Công tác tuyên truyền, PBGDPL, vận động nhân dân chấp hành pháp luật phải bằng nhiều hình thức sinh động, phù hợp, bảo đảm “dễ nhớ, dễ hiểu, dễ đi vào lòng người”. Gắn tuyên truyền, PBGDPL với duy trì nghiêm chế độ, nền nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật; thực hiện nghiêm minh để cán bộ, chiến sĩ chấp hành tốt... Thiếu tướng Nguyễn Sơn Hà cũng mong muốn Báo QĐND tăng cường phối hợp với các cơ quan, đơn vị của Quân khu tổ chức các buổi tọa đàm, trao đổi, mạn đàm về pháp luật; Vụ Pháp chế Bộ Quốc phòng quan tâm đầu tư kinh phí cho công tác thực hiện Đề án 1371...

Hiệu quả, ý nghĩa thiết thực

Giai đoạn 2021-2024, Bộ CHQS tỉnh Vĩnh Phúc đã tổ chức 282 buổi phổ biến tập trung, trực tiếp, nói chuyện pháp luật, tư vấn, hướng dẫn tìm hiểu pháp luật tại 136 xã, phường, thị trấn với hơn 29.300 lượt người dân tham gia; cung cấp hơn 16.800 loại tài liệu, tờ rơi, tờ gấp pháp luật; tuyên truyền hơn 600 buổi trên hệ thống truyền thanh nội bộ cấp huyện, xã và trong cơ quan, đơn vị; thông qua hơn 5.600 bảng biểu, biểu ngữ, tranh cổ động bố trí tại các cơ quan, đơn vị và khu dân cư. Đơn vị cũng phối hợp với Sở Tư pháp tỉnh mở 24 lớp bồi dưỡng, phổ biến kiến thức pháp luật cho 2.750 lượt cán bộ, chiến sĩ lực lượng thường trực; PBGDPL cho hơn 6.340 lượt cán bộ, chiến sĩ dự bị động viên và hơn 31.420 lượt cán bộ, chiến sĩ dân quân tự vệ trong thời gian huy động tham gia huấn luyện hằng năm... Công tác PBGDPL được đẩy mạnh, dần đi vào nền nếp đã góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, phục vụ tích cực cho nhiệm vụ chính trị của tỉnh.

Đồng chí Nguyễn Thị Phương, Bí thư Đảng ủy xã Đồng Thịnh (huyện Sông Lô) cho biết, xã có 2 khu công nghiệp, một cụm công nghiệp nên bên cạnh việc kinh tế-xã hội phát triển cũng tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh trật tự. Tuy nhiên, nhờ làm tốt công tác PBGDPL cho nhân dân, nhất là việc xây dựng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật, hòa giải viên ở cơ sở, trong đó có sự tham gia tích cực của Ban CHQS xã nên Đồng Thịnh luôn giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, hạn chế xảy ra tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật. “Hằng năm, các tổ hòa giải ở cơ sở tham gia hòa giải thành công từ 80% đến 85% vụ việc, nhờ đó đã hạn chế đơn thư khiếu nại, tố cáo và khiếu nại, tố cáo vượt cấp”, đồng chí Nguyễn Thị Phương nhấn mạnh.

Thượng tá Ninh Chí Phương, Chính trị viên Ban CHQS huyện Vĩnh Tường rất tâm đắc sau chuyến đi tư vấn tuyển sinh quân sự năm 2024 đối với học sinh THPT trên địa bàn. Theo đó, ngoài thông tin tuyển sinh, đơn vị khéo léo lồng ghép, khơi dậy niềm tự hào về truyền thống quê hương, trách nhiệm của thanh niên với nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc để khơi dậy ước mơ, khát vọng, lý tưởng cống hiến cho các em. Vì vậy, năm 2024 đã có 52 thí sinh đăng ký tuyển sinh quân sự, tăng 67% so với năm 2023 và có 18 thí sinh trúng tuyển vào các học viện, nhà trường trong Quân đội. Thượng tá Ninh Chí Phương chia sẻ thêm: “Hay việc thực hiện mô hình điểm về “Tổ tư vấn pháp luật tại cơ sở” trên địa bàn xã Yên Lập đã góp phần tư vấn, giải đáp vướng mắc về pháp lý cho nhân dân. Cán bộ Ban CHQS huyện đã phối hợp với cán bộ tư pháp xã, Ban CHQS xã Yên Lập kịp thời tư vấn, giải quyết tốt mâu thuẫn giữa các cá nhân có tranh chấp về pháp lý liên quan đến đất đai, hôn nhân và gia đình. Như trường hợp gia đình anh K.V.T (sinh năm 1973) và chị B.T.L (sinh năm 1975), do hoàn cảnh kinh khó khăn lại nuôi 3 con nhỏ đi học nên thường xuyên xảy ra cãi vã, xung đột, có nguy cơ đổ vỡ gia đình. Được “Tổ tư vấn pháp luật tại cơ sở” kiên trì giải thích, phân tích, nhấn mạnh vào mối quan hệ, trách nhiệm và tình yêu thương với các con, cả hai đã bình tĩnh suy xét, làm hòa và gắn kết trở lại. Kết quả đó vừa là niềm vui đối với gia đình, làng xóm và cũng là niềm vui, sự động viên, khích lệ đối với chúng tôi”...

Kết luận tọa đàm, Đại tá Hoàng Nam Chung nhấn mạnh, những kết quả bước đầu trong thực hiện Đề án 1371 trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc là rất đáng ghi nhận. Để tiếp tục thực hiện hiệu quả Đề án trong thời gian tới, cần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ các cấp; xây dựng quy chế phối hợp giữa Bộ CHQS tỉnh và các cơ quan, đơn vị liên quan; tiếp tục đa dạng hóa nội dung, hình thức tuyên truyền sát địa bàn, sát từng nhóm đối tượng; làm tốt công tác tập huấn, bồi dưỡng báo cáo viên, bảo đảm cơ sở vật chất, công tác kiểm tra, sơ kết, tổng kết...

ĐỨC THỊNH - ĐỨC TUẤN (tổng thuật)