Tuyên Quang nhân rộng mô hình trồng rừng gỗ lớn
Tuyên Quang một trong những tỉnh dẫn đầu cả nước về độ che phủ của rừng với tỷ lệ hơn 65%. Phát huy thế mạnh địa phương, tỉnh đã thực hiện nhiều chính sách, cơ chế phù hợp để sớm hoàn thành mục tiêu trở thành tỉnh điển hình về phát triển kinh tế lâm nghiệp của cả nước. Trong đó, chủ trương phát triển rừng gỗ lớn là một trong những giải pháp để tỉnh Tuyên Quang thực hiện mục tiêu trên, đồng thời giúp người dân nâng cao thu nhập từ trồng rừng.
Với tổng diện tích gần 24.500ha rừng được cấp chứng chỉ FSC, huyện Yên Sơn đang là địa phương có diện tích rừng FSC lớn nhất tỉnh Tuyên Quang. Ông Lê Quang Toàn, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Yên Sơn cho biết, thời gian đầu triển khai trồng rừng theo tiêu chuẩn FSC, địa phương cũng gặp nhiều khó khăn.
Trong đó, phải kể đến quá trình tuyên truyền vận động, thay đổi những hạn chế trong nhận thức cho các chủ rừng và người dân trong hoạt động sản xuất lâm nghiệp; diện tích rừng của nhiều hộ dân còn manh mún, nhỏ lẻ chưa mang lại giá trị kinh tế cao, chưa thu hút được đông đảo người dân tham gia quản lý rừng bền vững.
Sau khi có nhận thức đúng đắn, các chủ rừng và người dân đã chủ động chuyển đổi, học được cách bảo vệ môi trường khi trồng, chăm sóc rừng; tiếp cận kỹ thuật canh tác mới theo quy chuẩn quốc tế và chú trọng phát triển diện tích rừng gỗ lớn.
Hiện tại, mỗi ha rừng trồng theo tiêu chuẩn FSC mang lại thu nhập cao hơn từ 15-20% so với trồng rừng thông thường và sức khỏe của người trồng rừng cũng được bảo đảm vì không phải sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc hóa học.
Sau khi được tuyên truyền, nhận thấy những hiệu quả về kinh tế mà rừng trồng gỗ lớn mang lại, gia đình ông Nguyễn Đức Bình, thôn 2, xã Thái Bình, huyện Yên Sơn, đã mạnh dạn đăng ký chuyển hơn 4ha keo của gia đình sang trồng rừng gỗ lớn với chu kỳ khai thác từ 10 đến 12 năm.
Hiện nay, những cây keo này đã gần 9 năm tuổi. Từ giai đoạn này, cây gần như không phải chăm sóc. Đến năm thứ 10 đến 12, khối lượng gỗ có thể đạt 120-150 m3/ha. Với giá thị trường hiện nay sẽ cho thu nhập khoảng 200-220 triệu đồng/ha, gấp đôi so với cây keo 7 đến 8 năm tuổi.
Để nâng cao năng suất, chất lượng gỗ rừng trồng phục vụ chế biến và xuất khẩu, thời gian qua, Trung tâm Khuyến nông quốc gia phối hợp với Trường Đại học Lâm nghiệp tổ chức mô hình trồng rừng gỗ lớn thâm canh theo hướng quản lý rừng bền vững phục vụ chế biến và xuất khẩu tại xã Trung Sơn và Đạo Viện, huyện Yên Sơn. Mô hình này hiện đang được triển khai trồng với diện tích hơn 40ha với sự tham gia của 11 hộ gia đình.
Giống cây được trồng là cây keo lai mô, phù hợp với thổ nhưỡng của địa phương. Qua dự án, người trồng rừng được đào tạo, tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật cho người trồng rừng. Qua theo dõi, đánh giá, toàn bộ diện tích cây trồng theo mô hình này đều phát triển, sinh trưởng tốt.
Ông Nguyễn Doãn Hùng, Phó Trưởng phòng Trồng trọt và Lâm Nghiệp, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đánh giá, mô hình trồng rừng gỗ lớn thâm canh theo hướng quản lý rừng bền vững phục vụ chế biến và xuất khẩu tại xã Trung Sơn và Đạo Viện, huyện Yên Sơn đạt hiệu quả rất cao.
Đặc biệt, người trồng rừng đã thay đổi được tập tục canh tác cũ và phát triển kinh tế từ nghề trồng rừng có hiệu quả hơn. Với việc người trồng rừng áp dụng tốt các kỹ thuật đã được hướng dẫn, chăm sóc đúng quy trình thì khi thu hoạch ở năm thứ 9, thứ 10 sẽ đảm bảo được mật độ cây trồng, tăng khối lượng gỗ để đạt được giá trị hiệu quả kinh tế cao nhất cho người dân trồng rừng gỗ lớn.
Trong những năm qua, tỉnh Tuyên Quang đã hình thành vùng rừng nguyên liệu với gần 200 nghìn ha; tốc tăng trưởng ngành lâm nghiệp đạt 9%/năm.
Tỉnh đã có nhiều chính sách hỗ trợ chuyển hóa rừng trồng gỗ nhỏ sang gỗ lớn; hỗ trợ cây giống lâm nghiệp chất lượng cao để trồng rừng, củng cố hệ thống vườn ươm ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất giống nhằm chủ động đáp ứng nhu cầu cây giống trồng rừng.
Đến nay, tỉnh đã có 81.000ha rừng trồng gỗ lớn, bảo đảm nguyên liệu cho các cơ sở chế biến gỗ trên địa bàn.
Ông Triệu Đăng Khoa, Phó Chi Cục trưởng Chi Cục Kiểm Lâm tỉnh Tuyên Quang cho biết, thời gian tới, để nâng giá trị gỗ rừng trồng trên địa bàn, tỉnh tiếp tục thực hiện các chính sách đầu tư phát triển lâm nghiệp như hỗ trợ chuyển hóa rừng trồng gỗ nhỏ sang gỗ lớn; hỗ trợ cây giống lâm nghiệp để trồng rừng, làm giàu rừng tự nhiên sản xuất...
Tiếp tục thực hiện có hiệu quả các chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư theo Nghị định số 57/2018/NĐ-CP ngày 17/4/2018 của Chính phủ về cơ chế, chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn; ứng dụng khoa học và công nghệ trong chọn, tạo, cải thiện chất lượng giống cây trồng rừng, đẩy mạnh việc vay vốn chuyển hóa từ rừng gỗ nhỏ sang gỗ lớn theo Nghị quyết 03 của Hội đồng nhân dân tỉnh với mức hỗ trợ lãi suất là 50%.
Chúng tôi triển khai thực hiện tốt các mô hình thông qua các dự án, đề tài khoa học cũng như các mô hình phát triển rừng trồng gỗ lớn. Củng cố hệ thống vườn ươm ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất giống nhằm chủ động đáp ứng nhu cầu cây giống trồng rừng trong tỉnh.
Đồng thời, tỉnh tiếp tục đào tạo nguồn nhân lực, đầu tư cơ sở hạ tầng, trang, thiết bị kỹ thuật để phát huy năng lực làm chủ công nghệ nuôi cấy mô; đưa giống keo lai sản xuất bằng phương pháp nuôi cấy mô vào trồng rừng đại trà rừng sản xuất nguyên liệu cho công nghiệp chế biến gỗ; tập trung phát triển rừng sản xuất theo hướng chuyển đổi cơ cấu giống cây lâm nghiệp và các biện pháp kỹ thuật lâm sinh đáp ứng tiêu chuẩn rừng gỗ lớn; thực hiện các biện pháp thâm canh rừng trồng và từng bước ứng dụng cơ giới hóa trong các khâu trồng, chăm sóc và khai thác gỗ rừng trồng.
Hiện nay, giá trị sản xuất lâm nghiệp của tỉnh Tuyên Quang đạt 1.600 tỷ đồng/năm, chiếm 16% trong cơ cấu sản xuất toàn ngành nông nghiệp, tốc độ tăng giá trị sản xuất lâm nghiệp bình quân đạt 8,8%; năng lực chế biến gỗ rừng trồng, diện tích rừng trồng được cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững và tỷ lệ che phủ rừng nằm trong tốp đầu cả nước.
Phấn đấu đến năm 2025, diện tích rừng gỗ lớn của tỉnh đạt 89.000ha; năng suất rừng trồng đạt bình quân 22m3/ha/năm.