Tuyển Qatar - vực sâu liền kề đỉnh cao

Trước khi chiến dịch vòng loại khởi tranh, Qatar được xem là ứng viên sáng giá để cùng Iran dẫn đầu bảng A.

Nhưng giờ đây, hành trình giành vé dự World Cup 2026 của họ lại đang trở thành một cơn ác mộng. Sau 6 trận đấu tại vòng loại thứ ba khu vực châu Á, đội bóng từng là niềm tự hào của khu vực vùng Vịnh ngụp lặn ở vị trí thứ 4 trong bảng A - một kết quả không ai ngờ tới.

Khi FIFA quyết định mở rộng số lượng đội tham dự World Cup lên 48, cùng với 8 suất trực tiếp dành cho châu Á, Qatar từng được kỳ vọng sẽ dễ dàng chiếm một trong những vị trí đó. Nhưng với chỉ 7 điểm sau 6 trận, con đường tới World Cup của họ giờ đây trở nên mịt mờ. Điều gì đã xảy ra với đội bóng từng được xem là biểu tượng của sự tiến bộ trong bóng đá châu lục?

Thống kê đáng báo động

Trước khi chiến dịch vòng loại khởi tranh, Qatar được xem là ứng viên sáng giá để cùng Iran dẫn đầu bảng A. Với lực lượng vượt trội và kinh nghiệm chinh chiến đỉnh cao, họ được kỳ vọng sẽ dễ dàng vượt qua những đối thủ như Uzbekistan, UAE, Kyrgyzstan và Triều Tiên.

Thế nhưng, thực tế lại khác xa kỳ vọng. Sau 6 trận, Qatar chỉ thắng 2, hòa 1 và thua tới 3. Họ đã để thủng lưới 17 bàn - thành tích phòng ngự tệ nhất trong toàn bộ 18 đội tham dự vòng loại, thậm chí kém hơn cả những đội bị đánh giá thấp hơn như Indonesia hay Kuwait.

Với lực lượng vượt trội và kinh nghiệm chinh chiến đỉnh cao, họ được kỳ vọng sẽ dễ dàng vượt qua những đối thủ như Uzbekistan, UAE, Kyrgyzstan và Triều Tiên.

Đỉnh điểm của sự thất vọng là trận thua 0-5 trước UAE - một đối thủ mà Qatar từng dễ dàng vượt qua trong những năm gần đây. Trong trận đấu đó, Qatar bị dẫn trước 3 bàn chỉ sau hiệp 1, và ngôi sao Fabio Lima bên phía UAE lập một cú poker, bao gồm cả siêu phẩm đá phạt từ khoảng cách 30 m.

Trước đó, Qatar gây thất vọng lớn khi bị Triều Tiên cầm hòa 2-2, dù đối thủ chỉ chơi với 10 người trong hơn một giờ đồng hồ. Thậm chí, ngay cả trong chiến thắng 3-2 trước Uzbekistan, Qatar cũng phải chờ tới phút 112 để ghi bàn quyết định, sau khi đã dẫn trước 2-0 và để đối thủ gỡ hòa.

Chuyện gì đang xảy ra

HLV Tintín Márquez, người kế nhiệm Félix Sánchez sau chức vô địch Asian Cup 2023, vẫn chưa tìm ra sơ đồ phù hợp nhất cho đội bóng. Từ đầu vòng loại, Qatar sử dụng nhiều hệ thống khác nhau, từ 5-3-2, 4-3-3 đến 4-4-2.

Tuy nhiên, những sự thử nghiệm liên tục này không mang lại hiệu quả. Hệ thống tốt nhất Qatar từng áp dụng - sơ đồ 3-4-2-1 với Akram Afif chơi tự do ở vị trí hộ công - không được duy trì. Thay vào đó, Afif bị đẩy lên đá tiền đạo cắm hoặc dạt cánh, làm giảm đáng kể sự sáng tạo và tầm ảnh hưởng của anh.

HLV Tintín Márquez, người kế nhiệm Félix Sánchez sau chức vô địch Asian Cup 2023, vẫn chưa tìm ra sơ đồ phù hợp nhất cho đội bóng.

Tương tự, các vị trí khác cũng chưa ổn định. Tarek Salman, một trong những trung vệ hàng đầu châu lục, liên tục thay đổi vai trò từ trung vệ trong sơ đồ ba người sang hậu vệ cánh trong hàng thủ bốn người. Những thay đổi này không chỉ làm giảm chất lượng phòng ngự mà còn khiến toàn đội mất đi sự gắn kết.

Qatar đang bước vào giai đoạn chuyển giao thế hệ. Những trụ cột từng giúp đội bóng giành chức vô địch Asian Cup 2019 như Hassan Al-Haydos, Abdelkarim Hassan và Saad Al-Sheeb dần bị thay thế bởi những gương mặt trẻ hơn. Dù vậy, khoảng trống mà những cầu thủ kỳ cựu này để lại không dễ lấp đầy, cả về chuyên môn lẫn tinh thần. Đặc biệt, sự thiếu vắng của cựu đội trưởng Al-Haydos ảnh hưởng lớn tới phòng thay đồ.

Afif, người kế nhiệm băng đội trưởng, là một tài năng xuất sắc nhưng chưa phải mẫu cầu thủ có thể truyền cảm hứng tinh thần cho toàn đội. Lối lãnh đạo của anh thiên về chuyên môn, với những khoảnh khắc tỏa sáng trên sân hơn là những lời kêu gọi mạnh mẽ.

Áp lực từ thành công quá khứ

Thành công của Qatar trong 5 năm qua đặt lên vai họ một áp lực lớn. Việc giành chức vô địch Asian Cup 2023 khiến đội bóng này bị kỳ vọng phải duy trì vị thế số một châu Á. Nhưng điều đó lại vô tình làm tăng sức ép lên các cầu thủ trẻ, đặc biệt là khi đối mặt với những kết quả không như ý.

Thêm vào đó, các đối thủ cũng đã hiểu rõ cách chơi của Qatar. Những gì từng là vũ khí lợi hại của họ - khả năng phản công nhanh, sự sắc bén của Afif và Almoez Ali - giờ đây đã bị các đối thủ bắt bài.

Từ vị thế của một nhà vô địch châu Á, Qatar đứng trước nguy cơ lớn tại vòng loại World Cup.

Dù đang ở tình thế khó khăn, Qatar vẫn còn cơ hội sửa sai. Với 4 trận đấu còn lại, họ buộc phải giành ít nhất vị trí thứ 4 để giành suất play-off. Điều này đòi hỏi HLV Márquez phải nhanh chóng ổn định đội hình và tìm lại công thức chiến thắng.

Afif cần được trả về vai trò sáng tạo sở trường, trong khi hàng thủ cần sự cải thiện cấp bách để tránh những sai lầm không đáng có. Ngoài ra, Qatar cần khai thác tối đa sự đột biến từ các tài năng trẻ như Mohammed Waad, Jassem Gaber và Ibrahim Al-Hassan - những cầu thủ đang cho thấy tiềm năng nhưng chưa thực sự bùng nổ.

Từ vị thế của một nhà vô địch châu Á, Qatar đứng trước nguy cơ lớn tại vòng loại World Cup. Đây là một giai đoạn khó khăn nhưng cũng là cơ hội để họ tái thiết và hoàn thiện hơn. Nếu có thể vượt qua giai đoạn này, Qatar không chỉ giành vé dự World Cup mà còn tái khẳng định vị thế của mình trên bản đồ bóng đá châu lục.

Nhưng nếu thất bại, họ sẽ phải đối diện với một giai đoạn tái cơ cấu đầy gian nan. Câu hỏi lớn giờ đây là: Qatar sẽ đứng lên mạnh mẽ, hay tiếp tục chìm sâu trong khủng hoảng? Thời gian sẽ trả lời, nhưng chắc chắn người hâm mộ đang rất nóng lòng chờ đợi câu trả lời từ đội bóng con cưng.

Di Cầm