Tương lai ngành AI trị giá 1.300 tỉ đô la phụ thuộc nhiều vào Đài Loan

Hòn đảo này không chỉ có những tên tuổi hàng đầu thế giới về sản xuất công nghệ như hãng chip TSCM và nhà sản xuất gia công điện tử Hon Hai Precision Industry Co., mà còn hàng trăm nhà cung cấp lớn nhỏ khác cho mọi thứ liên quan đến AI.

Trụ sở của TSMC ở Công viên khoa học Tân Trúc tại thành phố Tân Trúc, Đài Loan. Ảnh: Bloomberg

Nơi biến tầm nhìn AI thành hiện thực

Khi Jung Yoonseok, giám đốc chiến lược của công ty khởi nghiệp chip AI Rebellions (Hàn Quốc) tìm kiếm đối tác lắp ráp chip, ông có thể chọn bất kỳ địa điểm nào ở châu Á, bao gồm cả quê hương Hàn Quốc. Thế nhưng, ông chọn Đài Loan vì đánh giá cao sự kết hợp hoàn hảo giữa nhân tài, chi phí và tốc độ sản xuất ở đây.

“Đài Loan nhỏ và thành phố Đài Bắc cũng nhỏ nhưng với một khu vực nhỏ như vậy, mọi thứ diễn ra cực kỳ nhanh”, cựu sinh viên đại học Harvard 35 tuổi này nói sau một chuyến đi khảo sát địa điểm sản xuất.

Quan điểm của Jung Yoonseok cũng giống với hàng ngàn doanh nghiệp, giám đốc điều hành và doanh nhân đang dựa vào hòn đảo này để biến tầm nhìn AI thành hiện thực. Những công ty AI hàng đầu thế giới, từ Nvidia, Microsoft cho đến OpenAI, ngày càng tìm đến các công ty Đài Loan để đặt hàng chế tạo chip, sản xuất máy chủ và thiết bị làm mát.

Điều này đã biến thị trường chứng khoán của Đài Loan trở thành sàn giao dịch chứng khoán nóng nhất châu Á trong năm qua, dưới sự dẫn dắt của hãng chip TSCM và nhà sản xuất thiết bị điện tử lớn nhất thế giới Hon Hai Precision Industry Co.

Một số nhà đầu tư cho rằng, cơn tăng giá bùng nổ 400 tỉ đô la Mỹ của thị trường chứng khoán Đài Loan trong năm nay chỉ là sự khởi đầu. Đối với những nhà đầu tư đang đặt cược vào cổ phiếu ở Đài Loan, thế giới đang chứng kiến sự thiết lập một nền tảng xuất công nghệ kỷ nguyên ChatGPT, tập trung tại Đài Loan. Điều đó cũng có nghĩa là hòn đảo này sẽ hưởng lợi lớn từ cơn bùng nổ AI. Đài Loan đang trở thành yếu tố quyết định quan trọng đối với tốc độ phát triển và hướng đi của AI.

Sean King, Phó chủ tịch cấp cao của hãng tư vấn chiến lược Park Strategies và là cựu quan chức Bộ Thương mại Mỹ nhận định, Đài Loan thực sự là động lực thúc đẩy AI.

Tuy nhiên, việc hoạt động sản xuất công nghệ AI phụ thuộc Đài Loan cũng đặt ra những rủi ro. Lần đầu tiên sau nhiều thập niên, toàn bộ hệ sinh thái sản xuất công nghệ sẽ không tập trung ở Trung Quốc mà là ở Đài Loan. Căng thẳng tăng cao giữa Washington và Bắc Kinh có thể đã ngăn cản một số công ty AI sản xuất phần cứng ở Trung Quốc đại lục. Tầm quan trọng của Đài Loan khiến hòn đảo này ngày càng trở nên đáng quan tâm đối với Trung Quốc, vốn xem Đài Loan là lãnh thổ không tách rời và sẳn sàng thu hồi bằng vũ lực nếu cần thiết.

TSMC, nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới, là nền tảng của thành công của Đài Loan. Trong khi các đối thủ Intel và Samsung Electronics đang chật vật bám đuổi, TMSC mở rộng vị thế dẫn đầu trong ngành chip, sản xuất hầu như tất cả các sản phẩm chip tiên tiến nhất thế giới. Đây là nơi duy nhất mà Jensen Huang, CEO của Nvidia có thể đặt hàng sản xuất các bộ chip AI tốc độ cao.

Sau chip máy tính, Đài Loan giữ được vị thế nhờ chip AI

Đài Loan có rất nhiều công ty công nghệ ít được biết đến nhưng lại đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển AI toàn cầu. Những công ty then chốt này bao gồm nhà sản xuất máy chủ Quanta Computer, nhà cung cấp giải pháp quản lý năng lượng lớn nhất thế giới cho máy tính và máy chủ, Delta Electronics và Asia Vital Components (AVC), công ty tiên phong sản xuất các hệ thống làm mát máy tính.

Nhìn chung, các công ty sản xuất công nghệ Đài Loan chắc chắn sẽ đóng vai trò lớn trên thị trường AI toàn cầu, dự kiến sẽ đạt giá trị 1.300 tỉ đô la Mỹ vào 2032. Chỉ số chứng khoán Taiex của Đài Loan tăng hơn 40 % trong năm qua, vượt xa mức tăng của các chỉ số chứng khoán chuẩn ở Trung Quốc, Hồng Kông, Ấn Độ và Nhật Bản.

Sự trỗi dậy của Đài Loan vối tư cách một trung tâm công nghệ bắt đầu vào thập niên năm 1980. Đó là thời điểm các công ty Nhật Bản chọn Đài Loan để sản xuất sản phẩm giá rẻ. Khi nền kinh tế phát triển, những công ty sản xuất gia công theo hợp đồng của Đài Loan trở thành những nhà sản xuất tinh vi hơn và bắt đầu mở các nhà máy ở Trung Quốc đại lục. Tuy nhiên, những doanh nghiệp đã giữ lại các kỹ thuật sản xuất tiên tiến nhất tại Đài Loan.

Trong những năm gần đây, các biện pháp trừng phạt thương mại ngày càng gay gắt của Mỹ đối với Trung Quốc buộc các công ty này phải tìm kiếm các địa điểm sản xuất thay thế sau khi Trung Quốc bị loại ra khỏi nhiều chuỗi cung ứng.

Trong vòng chưa đầy hai năm, những hạn chế thương mại của Mỹ đã thực sự loại bỏ ngành công nghiệp phần cứng AI của Trung Quốc. Theo dữ liệu do Bloomberg thu thập, trong chín tháng đầu năm 2024, xuất khẩu máy chủ và card đồ họa (GPU) của Đài Loan, các thành phần then chốt để đào tạo các mô hình AI, cao hơn gấp đôi giá trị xuất khẩu các mặt hàng này từ Trung Quốc. Đây là sự đảo ngược mạnh so với những năm trước.

Hiện nay, các nhà kinh doanh dịch vụ đám mây lớn nhất, gồm Microsoft, Amazon, Meta Platforms và Google của Alphabet, đều sử dụng các nhà lắp ráp ở Đài Loan để trang bị cho các trung tâm máy chủ của họ. Theo hãng nghiên cứu thị trường IDC, chi tiêu toàn cầu cho các hệ thống và dịch vụ AI dự kiến tăng gấp đôi lên 632 tỉ đô la Mỹ vào năm 2028.

Thế mạnh của Đài Loan là khả năng đáp ứng tất cả nhu cầu phần cứng liên quan đến AI, Liu Pei Chen, nhà nghiên cứu ở Viện Nghiên cứu Kinh tế Đài Loan nhận định.

Shen Ching Hang, Chủ tịch của AVC, đang chứng kiến sự thay đổi mang tính lịch sử đó. Cách đây vài thập niên, AVC bắt đầu sản xuất bộ tản nhiệt, làm từ các thanh nhôm được thiết kế để làm mát máy tính. Giờ đây, công ty này chuyển sang sản xuất các hệ thống làm mát bằng chất lỏng có thể giúp tản nhiệt các chip AI hàng đầu của Nvidia như Blackwell, chip AI mạnh mẽ nhất thế giới hiện tại.

AVC đã thành lập một văn phòng nằm đối diện với trụ sở chính của Amazon ở thành phố Seattle (Mỹ) vào năm 2014, nhiều năm trước khi tập đoàn công nghệ này bắt đầu hợp tác với AVC. Vào lúc đó, Shen Ching Hang nhận thấy Amazon đang lắp đặt máy chủ mới cho bộ phận điện toán đám mây với tốc độ nhanh hơn so với các đối thủ. Vì vậy, ông quyết tâm giành được hợp đồng cung cấp hệ thống làm mát cho Amazon. Hai bên duy trì mối quan hệ hợp tác cho đến hiện nay.

Trong chín tháng đầu năm 2024, xuất khẩu máy chủ và card đồ họa (GPU) của Đài Loan (cột màu xanh) cao hơn gấp đôi giá trị xuất khẩu các mặt hàng này từ Trung Quốc (cột màu đen). Ảnh: Bloomberg

Chiến lược tập trung vào dịch vụ và hoạt động nghiên cứu

Một trong những thế mạnh của các công ty Đài Loan là chiến lược tập trung vào dịch vụ, giúp các đối tác như Amazon, Nvidia và Apple quay trở lại khi có nhu cầu. Khi đại dịch Covid-19 làm tắc nghẽn nguồn cung chip toàn cầu, TSMC chỉ tăng giá ở mức khiêm tốn để duy trì thiện cảm khách hàng.

Các công ty Đài Loan cũng sẵn sàng thay đổi và chuyển hướng sang các lĩnh vực có nhu cầu lớn nhất. Hon Hai và Quanta, được biết nhiều đến với tư cách là nhà lắp ráp iPhone và MacBook, hiện tập trung cạnh tranh để giành các đơn đặt hàng máy chủ AI.

AVC, Delta Electronics và Quanta phân bổ khoảng một nửa chi phí hoạt động hoặc hơn trong mỗi năm cho hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D). Họ thậm chí hưởng ứng các lời kêu gọi đa dạng hóa địa điểm sản xuất. Gần đây, AVC thành lập một nhà máy mới tại Việt Nam, nơi công ty này dự kiến rót khoản đầu tư lên tới 450 triệu đô la Mỹ trong vòng một hoặc hai năm tới.

Tuy nhiên, các nhà sản xuất công nghệ Đài Loan đang đối mặt thách thức ngày càng gia tăng khi nhu cầu về AI bùng nổ. Nvidia đã đẩy nhanh tốc độ giới thiệu sản phẩm, đang đóng gói hàng chục chip Blackwell thành một đơn vị duy nhất vào máy chủ AI NVL72 để giúp đào tạo thế hệ mô hình AI mạnh mẽ hơn. Hệ thống máy chủ AI này có thể có giá bán hơn 3 triệu đô la Mỹ sẽ tạo ra nhiều nhiệt hơn bất kỳ máy chủ nào trước đó. Điều này khiến Delta và AVC phải tăng tốc sáng tạo các khả năng mới để phân phối điện và làm mát.

Các nhà cung cấp công nghệ lớn nhỏ khác của Đài Loan cũng đang cạnh tranh để chào hàng hầu như bất kỳ sản phẩm mới nào liên quan đến AI.

Theo Bloomberg

Lê Linh