Từng bước khẳng định vị trí trung tâm kết nối

Lào Cai hội tụ tiềm năng, lợi thế phát triển

Với lợi thế từ vị trí địa chính trị, Lào Cai có vai trò đặc biệt quan trọng trên tuyến hành lang kinh tế Côn Minh (Vân Nam, Trung Quốc) - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh (Việt Nam) là “cửa ngõ”, “cầu nối” hàng hóa hai chiều từ Trung Quốc sang Việt Nam, các nước ASEAN và ngược lại. Bên cạnh lợi thế địa lý để phát triển kinh tế cửa khẩu, Lào Cai cũng có nhiều điều kiện thuận lợi về phát triển giao thông, du lịch và dịch vụ.

Lào Cai có vị trí địa lý hết sức đặc biệt: Nằm giữa vùng Tây Bắc và vùng Đông Bắc của Tổ quốc, có vị trí chiến lược trong sáng kiến “Vành đai và Con đường” và tuyến hành lang kinh tế Côn Minh (Vân Nam, Trung Quốc) - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh (Việt Nam); con đường ra biển ngắn nhất của các tỉnh vùng Tây Nam Trung Quốc. Bên cạnh đó, Lào Cai có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển du lịch, hiện kinh tế du lịch đã đóng góp 15% tổng GRDP của cả tỉnh. Dự kiến đến năm 2030, Khu du lịch quốc gia Sa Pa và Khu nghỉ dưỡng Y Tý (Bát Xát) đang được đầu tư sẽ đón 15 triệu lượt du khách mỗi năm.

Sôi động hoạt động xuất - nhập khẩu qua Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số II Kim Thành. Ảnh: Viết Vinh

Lào Cai có thế mạnh về phát triển công nghiệp mà chủ đạo là khai thác, chế biến khai khoáng, giá trị sản xuất toàn ngành năm 2024 đã đạt hơn 40.000 tỷ đồng. Ngoài khoáng sản thông thường, tỉnh Lào Cai còn có trữ lượng đất hiếm hàng đầu cả nước, là loại khoáng sản có vai trò chiến lược đối với sự phát triển của các ngành kỹ thuật công nghệ cao trên thế giới. Kinh tế chuyển biến tích cực, năm 2024, tỉnh Lào Cai thu ngân sách đạt 12.989 tỷ đồng; văn hóa - xã hội được quan tâm, hệ thống trường lớp được đầu tư hoàn chỉnh.

Khu Công nghiệp Tằng Loỏng Bảo Thắng. Ảnh: Viết Vinh

Với ý chí, khát vọng vươn lên, qua mỗi kỳ đại hội, Lào Cai luôn đặt ra mục tiêu cao để phấn đấu, đồng thời lựa chọn tiềm năng, lợi thế tạo đột phá để phát triển. Lào Cai luôn chủ động đặt mình vào sự phát triển của khu vực, xây dựng và trình Trung ương ban hành các chính sách mang tính chiến lược, toàn diện. Xuất phát điểm là nơi “cuối đường hầm”, đến nay, Lào Cai có vị trí đặc biệt là cực tăng trưởng, trung tâm kết nối được xác định rõ tại Nghị quyết số 11-NQ/TW, ngày 10/2/2022 về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Quyết định số 316/QĐ-TTg, ngày 29/3/2023 về phê duyệt Quy hoạch tỉnh Lào Cai thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Quyết định 1620/QĐ-TTg ngày 20/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Kế hoạch triển khai xây dựng Lào Cai trở thành trung tâm kết nối giao thương kinh tế giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng Tây Nam Trung Quốc.

Cơ hội bứt phá

Định hướng và quyết tâm của Lào Cai hiện nay là xây dựng tỉnh trở thành cửa ngõ quan trọng, đầu mối kết nối giao thông, kinh tế của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng Tây Nam Trung Quốc có kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại; phát triển Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai là đầu mối trung tâm trung chuyển hàng hóa, trung tâm logistics lớn trên tuyến hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, hợp tác kinh tế tiểu vùng Mê Công mở rộng (GMS); phát triển Lào Cai trở thành trung tâm dịch vụ về tài chính, du lịch, thương mại, tổ chức sự kiện mang tầm quốc tế; triển khai xây dựng, vận hành cửa khẩu thông minh, xây dựng thí điểm khu hợp tác kinh tế qua biên giới tại cửa khẩu Lào Cai, mục tiêu đến năm 2030 đưa Lào Cai trở thành tỉnh phát triển khá của cả nước.

Khu Du lịch quốc gia Sa Pa luôn hấp dẫn các nhà đầu tư. Ảnh: Mạnh Dũng

Ưu tiên của Chính phủ xây dựng cực tăng trưởng phía Tây Bắc của Tổ quốc hiện nay là sớm hoàn thành nâng cấp cao tốc Nội Bài - Lào Cai (đoạn Yên Bái - Lào Cai) từ 2 lên 4 làn xe; đầu tư tuyến nối đường cao tốc Hà Nội - Lào Cai với Hà Giang; huy động nguồn lực, chuẩn bị các điều kiện để sớm triển khai cao tốc Bảo Hà (Lào Cai) - Lai Châu. Cũng cuối năm 2025 sẽ khởi công xây dựng đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng kết nối với Côn Minh (Vân Nam - Trung Quốc); khởi công và hoàn thành Dự án đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên nhằm hoàn thiện hệ thống hạ tầng năng lượng; khởi công và đưa vào khai thác Cảng Hàng không Sa Pa đạt tiêu chuẩn đón 3 triệu hành khách/năm...

Với tỉnh Lào Cai, nhiệm vụ rất quan trọng là phát triển Khu kinh tế cửa khẩu thành hạt nhân của trung tâm kết nối giao thương kinh tế giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng Tây Nam Trung Quốc. Trong đó có việc nghiên cứu xây dựng và triển khai thực hiện Đề án thí điểm xây dựng mô hình mới về khu hợp tác kinh tế qua biên giới; Đề án xây dựng cửa khẩu thông minh tại cửa khẩu quốc tế đường bộ Lào Cai; xây dựng trung tâm logistics theo quy hoạch nhằm bảo đảm sự đồng bộ, kết nối liên thông, đáp ứng yêu cầu liên vận quốc tế và hội nhập. Cùng với hệ thống kết cấu hạ tầng, Lào Cai xác định xây dựng một số khu du lịch nghỉ dưỡng cao cấp gắn với các dịch vụ đặc thù tại thị xã Sa Pa, thành phố Lào Cai và huyện Bắc Hà, Bát Xát; tiếp tục phát triển Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Lào Cai hoạt động theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông, đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công trực tuyến trên Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh có kết nối với Cổng dịch vụ công quốc gia.

Thành phố Lào Cai sầm uất nơi biên cương.

Để đạt được mục tiêu này, tỉnh Lào Cai đã xác định nhiều nhiệm vụ, giải pháp chiến lược, có tính đột phá về cơ chế, chính sách, trong đó trọng tâm là tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, Nhân dân, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh theo hướng hiệu quả, xanh và bền vững; xây dựng cơ chế đặc thù, vượt trội, thu hút các nhà đầu tư chiến lược, trọng dụng nhân tài, khơi thông nguồn lực, phát huy lợi thế của tỉnh. Tiếp tục phát triển kết cấu hạ tầng, trọng tâm là giao thông kết nối, khu công nghiệp, khu đô thị, số và hạ tầng du lịch - dịch vụ… Cùng với đó, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo nguồn cán bộ, nhất là cán bộ trẻ giỏi, cán bộ nữ, cán bộ người dân tộc thiểu số; thu hút và đào tạo lao động chất lượng cao trong các lĩnh vực: Giáo dục, y tế, du lịch - dịch vụ, xây dựng, công nghiệp, chế biến, chế tạo, chuyển đổi số và nông nghiệp, nông thôn...

Phát huy lợi thế, tranh thủ thời cơ, Lào Cai quyết tâm phấn đấu trở thành tỉnh phát triển của cả nước, cực tăng trưởng của vùng trung du và miền núi Bắc Bộ; trung tâm kết nối giao thương kinh tế quan trọng giữa Việt Nam, ASEAN với Trung Quốc, tỉnh có hệ thống kết cấu hạ tầng phát triển đồng bộ, hiện đại; đảm bảo quốc phòng, an ninh và bảo vệ môi trường. Lào Cai đã sẵn sàng, tự tin để bước vào kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh và thịnh vượng của dân tộc.

Phùng Nam Trung