Từ trung ương tới địa phương hối hả giải ngân vốn đầu tư công
Mục tiêu tăng trưởng năm 2025 là 8% nên đầu tư công và giải ngân vốn đầu tư công tiếp tục là nhiệm vụ quan trọng. Để hoàn thành mục tiêu lớn này, việc đôn đốc giải ngân được thực hiện hối hả từ trung ương đến địa phương.

Các nhà thầu tăng cường huy động máy móc thiết bị và nhân lực thi công theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Ảnh minh họa
Trung ương rốt ráo
Để nguồn vốn đầu tư công được “hấp thụ” ngay từ đầu năm, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều văn bản chỉ đạo quyết liệt việc phân bổ và giải ngân nguồn vốn này. Đặc biệt, ngày 6/3 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ vừa ký Quyết định số 523/QĐ-TTg thành lập các tổ công tác kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công hàng năm tại các bộ, cơ quan trung ương và địa phương.
Sẽ cắt giảm nếu không phân bổ vốn trước 31/3
Đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, Bộ Tài chính đã đề nghị các bộ, ngành, địa phương khẩn trương hoàn thành việc phân bổ chi tiết kế hoạch vốn cho các nhiệm vụ, dự án trước ngày 31/3/2025. Sau ngày 31/3/2025, Bộ Tài chính sẽ báo cáo cấp thẩm quyền cắt giảm để điều chuyển cho các bộ, ngành, địa phương có nhu cầu bổ sung kế hoạch vốn năm 2025 để bố trí cho các dự án quan trọng, cấp bách.
Ngay sau khi các tổ công tác được thành lập, các Phó Thủ tướng là Tổ trưởng của các đoàn đã ngay lập tức tổ chức các cuộc họp với các bộ, ngành, địa phương thuộc trách nhiệm quản lý và đi đến tận nơi các dự án, công trình để kiểm tra, đôn đốc, kịp thời giải quyết khó khăn, nhằm cải thiện tình hình giải ngân.
Mới đây, trong sáng ngày 21/3, Phó Thủ tướng Mai Văn Chính đã chủ trì cuộc họp về tình hình phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công và khó khăn, vướng mắc của 9 bộ, ngành trong 2 tháng đầu năm 2025 thuộc Tổ công tác số 7. Theo báo cáo từ Bộ Tài chính, tổng kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2025 do Thủ tướng Chính phủ giao cho 9 bộ, ngành này là 3.992 tỷ đồng.
Tính đến hết tháng 2/2025, mới có 5 bộ, ngành đã phân bổ hết kế hoạch vốn được giao. Tổng số vốn còn lại chưa được phân bổ là 1.919 tỷ đồng (chiếm 48,07%). Nguyên nhân là do một số dự án khởi công mới chưa hoàn thiện thủ tục đầu tư nên chưa đủ điều kiện bố trí vốn; dự án chờ điều chỉnh, bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn… Ước tính hết tháng 2/2025, 9 bộ, ngành địa phương này giải ngân đạt 2,32% kế hoạch được giao, thấp hơn mức trung bình của cả nước.
Trước thực trạng này, Phó Thủ tướng Mai Văn Chính đã lưu ý các cơ quan, đơn vị cần chủ động hơn nữa trong công tác chuẩn bị đầu tư, công tác phê duyệt. Đồng thời, Phó Thủ tướng đã yêu cầu 9 bộ, ngành quán triệt nghiêm túc, thực hiện đầy đủ chỉ thị của Thủ tướng về đầu tư công; tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo và phải kịp thời tháo gỡ các vướng mắc thuộc thẩm quyền để thúc đẩy tiến độ giải ngân các dự án.
Trước đó, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng - Tổ trưởng Tổ công tác số 6 cùng đoàn công tác của Chính phủ đã khảo sát tiến độ thi công Dự án cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu đoạn qua địa phận tỉnh Hòa Bình (từ km19+000 - km53+000). Tại buổi khảo sát, Phó Thủ tướng đã đề nghị các địa phương trong tỉnh Hòa Bình khẩn trương đẩy nhanh tiến độ công tác đền bù giải phóng mặt bằng; các nhà thầu thi công tăng cường huy động máy móc thiết bị và nhân lực thi công theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại các vị trí đã được bàn giao mặt bằng, đảm bảo tiến độ hoàn thành dự án trong năm 2027.
Địa phương hành động
Không khí khẩn trương cho công tác giải ngân vốn đầu tư công để tiến tới mục tiêu lớn đang lan ra khắp các địa phương trên cả nước.
Đơn cử như tỉnh Quảng Nam, với quyết tâm không trì hoãn, tỉnh đã đưa ra nhiều giải pháp để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án, nghiệm thu khối lượng để giải ngân.
Được biết, năm 2024, tỉnh Quảng Nam đã từng bị Chính phủ phê bình vì chưa hoàn thành việc phân bổ chi tiết 100% kế hoạch vốn đầu tư công năm 2024. Do đó, với kế hoạch vốn năm 2025 được giao gần 8.312 tỷ đồng, ngay từ cuối năm 2024 và đầu năm 2025, tỉnh Quảng Nam đã rất ráo riết trong việc phân bổ chi tiết vốn cho các dự án, công trình. Hiện Quảng Nam phân bổ được trên 88% kế hoạch vốn. Số vốn còn lại đều được các địa phương trong địa bàn tỉnh cam kết sẽ phân bổ hết trong tháng 3 này.
Về giải ngân vốn, tỉnh Quảng Nam đã yêu cầu các chủ đầu tư, địa phương xây dựng kế hoạch thực hiện, giải ngân chi tiết cho từng dự án, tháo gỡ điểm nghẽn giải phóng mặt bằng, triển khai các dự án theo đúng tiến độ đã cam kết. Gia tăng điều chuyển, cắt giảm, đảo nguồn kế hoạch vốn từ công trình, dự án không có khả năng giải ngân hoặc giải ngân không đạt tiến độ, bổ sung cho các công trình, dự án giải ngân cao…
Còn tại Ninh Bình, kế hoạch đầu tư công năm 2025 được Thủ tướng Chính phủ giao là 9.755 tỷ đồng. Hiện số vốn này đã được phân bổ chi tiết cho các dự án, công trình, đạt 100%.
Phấn đấu tỷ lệ giải ngân năm 2025 tối thiểu đạt 95% kế hoạch vốn được giao, UBND tỉnh Ninh Bình tiếp tục thành lập và phát huy vai trò của tổ công tác liên ngành đôn đốc các đơn vị, chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ hoàn tất thủ tục đầu tư, thi công xây dựng các dự án. Bên cạnh đó, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền giải quyết các vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện các dự án, nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân, đảm bảo phù hợp với tiến độ thực hiện và kế hoạch bố trí vốn.
Để tăng tốc tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, tỉnh Bình Thuận cũng yêu cầu các chủ đầu tư phải khẩn trương làm thủ tục thanh toán, quyết toán cho các dự án đã thi công hoàn thành, chậm nhất trong quý I/2025 giải ngân hết 100% kế hoạch vốn đã bố trí cho dự án hoàn thành; đẩy nhanh tiến độ dự án chuyển tiếp.
Với dự án đã được bố trí vốn khởi công mới năm 2025, tỉnh Bình Thuận yêu cầu các chủ đầu tư khẩn trương làm thủ tục đấu thầu theo quy định, chậm nhất đến hết quý II/2025 phải hoàn thành xong thủ tục đấu thầu để triển khai thi công và giải ngân kế hoạch vốn được giao.
Kho bạc Nhà nước đảm bảo công tác giải ngân kịp thời
Kho bạc Nhà nước cho biết, những tháng đầu năm, các bộ, ngành, địa phương thường tập trung phân bổ chi tiết vốn cho các dự án, công trình. Hơn nữa, các công trình mới được bố trí vốn đang trong thời gian hoàn tất các thủ tục, hồ sơ chuẩn bị đầu tư nên chưa có khối lượng nghiệm thu, thanh toán vốn. Do đó, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công những tháng đầu năm thường thấp và sẽ tăng tốc từ giữa năm trở đi.
Do đó, để đảm bảo thanh toán vốn cho các dự án, công trình ngay khi có khối lượng nghiệm thu, Kho bạc Nhà nước đã yêu cầu tất cả cán bộ làm công tác kiểm soát chi từ trung ương đến địa phương nâng cao trách nhiệm hơn nữa, thực hiện nghiêm kỷ luật, kỷ cương, đảm bảo kiểm soát, thanh toán vốn kịp thời ngay khi hồ sơ thanh toán vốn được gửi tới kho bạc. Đồng thời, tuân thủ đúng quy định về hồ sơ, về kiểm soát thanh toán và quyết tâm, phấn đấu thời hạn giải quyết hồ sơ sớm hơn thời hạn giải quyết hồ sơ quy định tại Nghị định số 99/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định về quản lý, thanh toán, quyết toán dự án sử dụng vốn đầu tư công.
Đặc biệt, Kho bạc Nhà nước nghiêm cấm công chức làm công tác kiểm soát chi lợi dụng chức năng, nhiệm vụ để gây phiền hà, sách nhiễu, trục lợi khi xử lý, giải quyết công việc liên quan đến đơn vị sử dụng ngân sách, chủ đầu tư.
Kho bạc Nhà nước yêu cầu công chức kiểm soát chi phải kịp thời nắm bắt và xử lý các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện giải ngân vốn đầu tư của từng gói thầu, dự án theo đúng thẩm quyền. Đối với các vướng mắc vượt thẩm quyền thì phải tổng hợp và đề xuất các giải pháp tháo gỡ với cấp có thẩm quyền để xem xét giải quyết.