Từ thông tin bé 2 tuổi nhiễm HIV từ sữa mẹ đi xin: Những rủi ro và cách phòng tránh

Tỷ lệ trẻ lây nhiễm HIV từ mẹ

Nếu mẹ bị nhiễm HIV cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ thì trong 6 tháng, tỷ lệ trẻ lây nhiễm HIV là 20-35%, trong 24 tháng là khoảng 45%. Đối với những đứa trẻ được sinh ra từ mẹ bị nhiễm HIV, để đảm bảo an toàn, các tổ chức Y tế vẫn khuyến cáo nên cho trẻ bú sữa thay thế hoàn toàn. Tuy nhiên, việc cho con bú cũng có những lợi ích quan trọng cho sức khỏe và phát triển của trẻ, như giảm nguy cơ nhiễm khuẩn, tăng khả năng miễn dịch, tăng trí thông minh và tạo mối liên kết giữa mẹ và con.

Do đó, quyết định cho con bú hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như tình trạng sức khỏe của mẹ, khả năng tiếp cận các phương pháp phòng ngừa và điều trị HIV, sự hỗ trợ của gia đình và xã hội, và mong muốn của mẹ. Nghĩa là chúng ta cần có sự kiểm tra sức khỏe kĩ lưỡng, kiểm soát tốt, cân nhắc lợi hại.

Nếu trong trường hợp mẹ nhiễm HIV buộc phải cho con bú, mẹ cần tuân thủ các nguyên tắc sau để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm: Chỉ cho con bú sữa mẹ duy nhất trong 6 tháng đầu tiên, uống thuốc kháng virus đầy đủ theo chỉ định của bác sĩ, kiểm tra định kỳ lượng virus trong máu, giữ vệ sinh vú sạch sẽ và ngừng cho con bú ngay lập tức nếu có dấu hiệu viêm nhiễm hoặc tổn thương ở vú.

Ngoài ra, mẹ cũng cần cho con uống thuốc kháng virus theo hướng dẫn của bác sĩ và kiểm tra tình trạng nhiễm HIV của con thường xuyên. Bạn cũng cần biết rằng việc cho con bú sữa mẹ kết hợp sữa công thức khi mẹ nhiễm HIV dễ gây rối loạn đường ruột ở trẻ và tăng khả năng lây nhiễm cho bé.

Tránh để bé lây bệnh vì "sữa mẹ online"

Do tình trạng mẹ "không đủ sữa", và nhiều lý do khác, hiện nay đang khá rầm rộ câu chuyện tìm "sữa mẹ online" trên các diễn đàn. Đây thực sự là vấn đề quan trọng các mẹ bỉm cần tỉnh táo và cân nhắc rất cẩn thận. Vì thật sự bé có thể bị lây một số mầm bệnh.

Thời gian gần đây, MXH lại rầm rộ câu chuyện một em bé 2 tuổi bị HIV do sữa mẹ đi xin. Tuy chỉ là những chia sẻ trên mạng chưa được kiểm chứng nhưng nguy cơ vẫn có thể xảy ra. HIV lây qua đường máu, quan hệ tình dục, mẹ sang con trong thời kì mang thai, sinh đẻ và cho con bú. HIV có thể có trong sữa mẹ, tiếp xúc với niêm mạc của bé. Tuy nhiên để lây nhiễm, sẽ còn tùy thuộc vào nồng độ virus.

Virus HIV có nhiều nhất ở trong máu, trong tinh dịch và dịch âm đạo, trong nước bọt, nước mắt, nước tiểu, mồ hôi, dịch não tủy và sữa mẹ của người nhiễm HIV. HIV không lây truyền qua các tiếp xúc thông thường. HIV lây lan khi máu hoặc dịch tiết cơ thể có hàm lượng virus hoạt động cao. Khả năng tồn tại của HIV tùy thuộc vào môi trường, nhiệt độ, độ pH, độ ẩm. Việc nhận thức khả năng sống của HIV trong dịch cơ thể sẽ giúp ích rất nhiều.

Về nhiệt độ, HIV vẫn sống và hoạt động khi được giữ lạnh, chúng có thể tồn tại ít nhất 1 tuần trong giọt máu khô ở 4 độ C, nhưng nhạy cảm với nhiệt độ cao, chúng sẽ bị tiêu diệt ở nhiệt độ trên 60 độ C (tương đương đun sôi ít nhất 20 phút). Nếu HIV có trong giọt máu rơi trên đường có ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp, chúng tồn tại khoảng 30 phút, vì tia cực tím trong ánh mặt trời sẽ phá hủy khiến chúng không còn khả năng sinh sản. Nhưng nếu chúng trong ống tiêm, hoặc môi trường ẩm ướt, chúng có thể tồn tại 48 giờ đến 1 tuần.

Về độ pH, HIV tồn tại tốt nhất ở độ pH khoảng 7 đến 8, lưu ý rằng sữa mẹ có pH khoảng 7,2.

Trong môi trường khô, HIV sẽ bị giảm hoạt động.

Bạn nên nhớ rằng, các tổ chức y tế khuyến cáo các bà mẹ nhiễm HIV không nên nuôi con bằng sữa mẹ ngoại trừ trường hợp bắt buộc, phải kiểm tra và theo dõi rất kĩ lưỡng. Chính vì vậy, các bậc phụ huynh cần cân nhắc thật kĩ tất cả các yếu tố trước khi quyết định nguồn dinh dưỡng cho con.

BS Nguyễn Thị Hải Đan