Tư duy nguyên bản: Nền tảng của sự đổi mới

Tư duy nguyên bản là gì?

Tư duy nguyên bản là một giả định cơ bản không thể suy diễn thành một điều gì đơn giản hơn nữa. Aristotle đã liên hệ khái niệm này với tri thức và định nghĩa nó là - “nền tảng đầu tiên mà từ đó một sự vật được hiểu rõ”. Tư duy nguyên bản mang tính nền tảng vì chúng cung cấp cơ sở vững chắc cho lý luận chính xác. Nếu không có chúng, suy luận của chúng ta sẽ dựa trên những giả định sai lầm.

Tư duy nguyên bản là một phương pháp giải quyết vấn đề bằng cách phân tách chúng thành những yếu tố cơ bản nhất và phát triển từ đó. Cách tư duy này đã dẫn đến một số phát minh mang tính cách mạng và đã được sử dụng bởi những bộ óc vĩ đại nhất thế giới: như Leonardo Da Vinci, Thomas Edison, Steve Jobs, Bill Gates, Henry Ford, và Elon Musk.

Ứng dụng thực tế của tư duy nguyên bản

Leonardo Da Vinci đã áp dụng phương pháp này một cách xuất sắc, đến mức ông có thể dự đoán trước nhiều khám phá khoa học vĩ đại so với thời đại của mình. Trước cả Sir Isaac Newton, ông đã đề xuất một phiên bản sơ khai của Thuyết Trọng Lực, cũng như một khái niệm cơ bản về Thuyết Tiến Hóa, sau này được Charles Darwin phát triển.

Trong suốt hàng ngàn năm, túi xách và bánh xe đã tồn tại, nhưng không ai nghĩ đến việc kết hợp chúng - cho đến khi Bernard D. Sadow, trong một chuyến du lịch trở về, nhìn thấy một công nhân tại sân bay đang di chuyển một máy móc nặng bằng cách sử dụng một tấm trượt có bánh xe. Bằng cách suy nghĩ từ nguyên tắc đầu tiên, ông đã phát minh ra “vali có bánh xe”.

Elon Musk là một ví dụ điển hình khác về việc áp dụng tư duy nguyên bản vào thực tế, đạt được những kết quả đáng kinh ngạc trong ba ngành công nghiệp thách thức và có tính cạnh tranh cao: Hàng không vũ trụ, Năng lượng tái tạo và Giao thông vận tải. Nhưng làm thế nào ông có thể làm được điều đó? Dưới đây là một trích dẫn về cách tiếp cận của ông đối với việc giải quyết vấn đề:

"Tôi nghĩ điều quan trọng là phải suy luận từ nguyên bản thay vì suy luận theo phép loại suy. Cách suy nghĩ thông thường của chúng ta là suy luận bằng phép loại suy - chúng ta làm điều này bởi vì nó giống một điều gì đó đã được làm trước đây, hoặc thêm vào một số điều chỉnh nhỏ với những người khác đang làm điều tương tự".

"Việc suy luận theo phép loại suy dễ dàng hơn về mặt tư duy, nhưng tư duy theo nguyên tắc nguyên bản lại là một cách tiếp cận khoa học hơn. Nó có nghĩa là bạn phải chia nhỏ vấn đề đến những sự thật cơ bản nhất và tự hỏi: “Điều gì là chắc chắn đúng?” rồi phát triển từ đó. Điều này đòi hỏi nhiều năng lượng trí tuệ hơn".

Khi Musk bắt đầu hành trình khởi nghiệp trong ngành hàng không vũ trụ, ông phải đối mặt với một thách thức lớn - chi phí mua tên lửa quá đắt đỏ. Thay vì chấp nhận mức giá thị trường, ông đã phân tích thành phần của một tên lửa và tìm hiểu giá từng bộ phận trên thị trường hàng hóa. Điều này giúp ông nhận ra rằng có thể chế tạo tên lửa với chi phí rẻ hơn nhiều so với giá mà ngành công nghiệp hiện tại đang đưa ra. Kết quả là SpaceX ra đời.

Ứng dụng rộng rãi của tư duy nguyên bản

Việc áp dụng tư duy nguyên bản không chỉ giới hạn trong công nghệ hay khoa học. Nó có thể được sử dụng trong bất kỳ lĩnh vực nào đòi hỏi tư duy sáng tạo để thúc đẩy đổi mới hiệu quả.

Trong kinh doanh, nó có thể được sử dụng để phân tích các quy trình hiện tại, tạo ra mô hình kinh doanh hiệu quả hơn và cải thiện dịch vụ. Trong thiết kế sản phẩm, nó có thể giúp tạo ra những sản phẩm không chỉ trực quan, bền bỉ - hãy nghĩ đến iPhone - mà còn có chi phí hợp lý hơn.

Trong thế giới năng động ngày nay, chúng ta thường tiếp cận các thách thức bằng những quy trình đã được thiết lập. Cách suy nghĩ thông thường khiến chúng ta giải quyết vấn đề bằng cách làm những gì người khác đã làm trước đó, sử dụng lại những ý tưởng hoặc phương pháp sẵn có, tức là suy luận theo phép loại suy. Dù phương pháp này đôi khi mang lại thành công, nhưng nó thường chỉ tạo ra những cải tiến nhỏ thay vì đột phá thực sự.

Albert Einstein từng nói: “Những vấn đề quan trọng mà chúng ta đối mặt ngày nay không thể được giải quyết bằng cách tư duy ở cùng cấp độ như khi chúng ta tạo ra chúng”.

Tư duy nguyên bản mang đến một cách tiếp cận khác biệt và hiệu quả hơn. Nó thách thức chúng ta suy nghĩ về cốt lõi của vấn đề, bản chất của giải pháp và đảm bảo rằng những giải pháp đó phù hợp với những chân lý cơ bản nhất. Khi áp dụng phương pháp này, chúng ta có thể khai phá tài năng sáng tạo, đổi mới và tạo ra một thế giới tốt đẹp hơn.

Bạn đã bao giờ áp dụng tư duy nguyên tắc đầu tiên chưa? Kết quả ra sao? Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn dưới phần bình luận!

Trạm Đọc (theo Medium)