Từ 1/7/2025, người không có lương hưu được nhận trợ cấp hàng tháng

Đây là một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện hệ thống an sinh xã hội đa tầng, đảm bảo quyền lợi tối thiểu cho người dân trong độ tuổi hưu trí nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Cụ thể, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định hai nhóm đối tượng được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội gồm: Công dân Việt Nam từ đủ 75 tuổi trở lên, không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng và Công dân Việt Nam từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi, thuộc diện hộ nghèo hoặc cận nghèo, đồng thời đáp ứng các điều kiện cụ thể theo quy định.

So với quy định hiện hành, độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội đã được giảm 5 tuổi, giúp mở rộng đáng kể phạm vi thụ hưởng và kịp thời hỗ trợ nhóm người cao tuổi chưa có nguồn thu ổn định.

Mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng sẽ do Chính phủ quy định, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng cân đối ngân sách từng thời kỳ. Chính phủ cũng sẽ tiến hành rà soát, điều chỉnh định kỳ 3 năm/lần nhằm bảo đảm mức hưởng tiệm cận nhu cầu tối thiểu của người cao tuổi.

Đặc biệt, bên cạnh khoản trợ cấp hằng tháng, người hưởng còn được nhà nước đóng bảo hiểm y tế. Khi qua đời, thân nhân hoặc người tổ chức mai táng sẽ được hưởng trợ cấp mai táng phí theo quy định pháp luật. Trường hợp người cao tuổi đủ điều kiện cùng lúc hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội, sẽ được áp dụng mức trợ cấp cao hơn trong hai chính sách.

Ngoài ra, tùy theo điều kiện ngân sách và khả năng huy động nguồn lực địa phương, UBND cấp tỉnh có thể đề xuất hỗ trợ bổ sung, tạo điều kiện cho người hưởng trợ cấp có cuộc sống ổn định hơn.

Một điểm mới quan trọng khác được ghi nhận tại Điều 23 của Luật Bảo hiểm xã hội 2024 là chính sách hỗ trợ trợ cấp hằng tháng cho người lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu, nhưng chưa đến tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Theo đó, người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu; có thời gian đóng bảo hiểm xã hội nhưng chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu; không nhận bảo hiểm xã hội một lần và không bảo lưu sổ bảo hiểm xã hội và có yêu cầu nhận trợ cấp sẽ được hưởng khoản trợ cấp hằng tháng từ chính phần đã đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.

Mức hưởng cụ thể được xác định dựa trên thời gian và mức đóng bảo hiểm xã hội trước đó, nhưng không thấp hơn mức trợ cấp hưu trí xã hội. Trong trường hợp phần đóng đủ lớn, người lao động có thể được nhận mức trợ cấp cao hơn. Ngược lại, nếu số tiền đóng chưa đủ để chi trả đến khi đủ tuổi nhận trợ cấp hưu trí xã hội, người lao động có thể chọn đóng bổ sung một lần phần thiếu hụt để đảm bảo quyền lợi.

Tương tự như chế độ hưu trí xã hội, người hưởng trợ cấp hằng tháng cũng sẽ được đóng bảo hiểm y tế từ ngân sách nhà nước. Khi qua đời, thân nhân sẽ được hưởng trợ cấp một lần đối với phần chưa nhận và hưởng trợ cấp mai táng phí, nếu đủ điều kiện.

Chính sách mới này là bước đi mang tính nhân văn và thực tiễn, nhằm tránh tình trạng người cao tuổi sống trong cảnh không có thu nhập, đồng thời mở rộng lưới an sinh đến nhóm người lao động từng tham gia bảo hiểm xã hội nhưng không đủ điều kiện nhận lương hưu. Đây cũng là một trong những giải pháp thúc đẩy bảo hiểm xã hội toàn dân theo lộ trình mà Chính phủ đề ra, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và bao trùm.

Hùng Nguyễn