TS Bùi Hải Hưng: Đôi khi thiếu thốn đòi hỏi chúng ta thông thái hơn, linh động hơn

Sáng 13-3, Hội thảo "Sự hội tụ của bán dẫn và trí tuệ nhân tạo: Yếu tố đột phá tạo ra chu kỳ cơ hội mới" đã diễn ra tại Hà Nội. Hội thảo nằm trong khuôn khổ Hội nghị quốc tế về trí tuệ nhân tạo và bán dẫn (AISC) 2025.

Sắp có cơ chế đột phá thúc đẩy đổi mới sáng tạo

Tại hội thảo, ông Nguyễn Mai Dương - Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo (Bộ Khoa học và Công nghệ) nhấn mạnh, trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0, đổi mới sáng tạo không còn là một sự lựa chọn mà đã trở thành yếu tố sống còn để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

"Trí tuệ nhân tạo (AI) và bán dẫn không chỉ là công nghệ mũi nhọn mà còn là động lực chiến lược giúp Việt Nam bứt phá trong chu kỳ phát triển mới", ông Dương khẳng định.

Nhận thức rõ cơ hội, tiềm năng của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo đối với việc đưa Việt Nam phát triển vươn mình trong kỷ nguyên mới, Việt Nam đã có nhiều chính sách thúc đẩy lĩnh vực này. Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Ông Nguyễn Mai Dương - Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo (Bộ Khoa học và Công nghệ). Ảnh: M.T

Thông tin thêm, ông Dương cho biết Bộ KH&CN đang gấp rút hoàn thiện dự thảo sửa đổi Luật Khoa học và Công nghệ với nhiều cơ chế, chính sách đột phá nhằm thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động đổi mới sáng tạo, trong đó đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong quản lý Nhà nước về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo...

Luật Khoa học và Công nghệ (sửa đổi) cũng sẽ đơn giản hóa quy trình, thủ tục, đẩy mạnh chuyển đổi số trong các hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, nhất là trong hoạt động quản lý nhà nước.

Cũng theo ông Nguyễn Mai Dương, Dự thảo Luật cũng sẽ ban hành các chính sách mới thông qua các quy định cụ thể, tạo cơ sở pháp lý để phát triển nhanh, bền vững khoa học, công nghệ, bắt kịp với sự phát triển của thế giới. Đồng thời, mở rộng phạm vi, đối tượng điều chỉnh của Luật sang khu vực ngoài công lập để thúc đẩy nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, đóng góp ngày càng hiệu quả vào phát triển kinh tế - xã hội, góp phần công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

"Với sự hỗ trợ mạnh mẽ, sự điều hành quyết liệt từ Chính phủ, các chính sách đổi mới sáng tạo đang được hoàn thiện, Việt Nam đang từng bước khẳng định vị thế là điểm đến hấp dẫn của ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo".

Tìm cách giải bài toán thiếu nguồn lực

Tuy nhiên, để phát triển được ngành công nghiệp AI và bán dẫn, theo một số chuyên gia, bài toán nguồn lực lại là thách thức lớn. TS. Bùi Hải Hưng, Giám đốc Viện Nghiên cứu trí tuệ nhân tạo VinAI cho biết đơn vị này đang nghiên cứu làm sao để phát triển trong bối cảnh nguồn lực không đủ.

Chia sẻ câu chuyện của bản thân, ông Hưng chia sẻ, việc quay về Việt Nam thành lập viện nghiên cứu AI cách đây 6 năm là quyết định rủi ro lớn trong sự nghiệp. Tuy nhiên, ông nhận ra Việt Nam đang ở thời điểm phù hợp để biến những hạn chế thành bệ phóng để bứt phá.

Ông Hưng lấy ví dụ về việc DeepSeek ra đời cách đây vài tháng là sự chấn động giới công nghệ AI. Mặc dù được phát triển trong bối cảnh nguồn lực hạn chế, ít tài nguyên nhưng hệ thống AI này phát triển rất tốt. Chi phí phát triển DeepSeek là khoảng 5,39 triệu USD trong khi các hệ thống AI khác tiêu tốn khoảng 1,6 tỷ USD nhưng hiệu suất gần như tương đương.

"Đôi khi, sự thiếu hụt về nguồn lực, tài nguyên lại thúc đẩy con người thông minh hơn, linh động hơn. Sự thiếu thốn đòi hỏi chúng ta thông thái hơn, làm việc linh động hơn", ông Hưng nhận định.

TS. Bùi Hải Hưng, Giám đốc Viện Nghiên cứu trí tuệ nhân tạo VinAI nói về cách giải bài toán thiếu nguồn lực để phát triển trí tuệ nhân tạo, bán dẫn. Ảnh: M.T

Vị chuyên gia này cho biết xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao vô cùng quan trọng. "Mọi phát minh đều xuất phát từ nhu cầu thiết yếu. Ở Việt Nam, nhu cầu thiết yếu nhất là giải quyết được vấn đề nguồn lực. Đây là kim chỉ nam làm việc của chúng tôi", ông Hưng nói và cho biết, VinAI đang thực hiện chương trình cư trú AI nhằm thu hút nhân tài từ khắp Đông Nam Á.

Chương trình này được mở ra để thu hút đội ngũ AI hàng đầu trong khu vực đến Việt Nam và hiện có hơn 100 nhân lực được hưởng chính sách này. Và chương trình cư trú AI là cách nhiều quốc gia thực hiện để tạo sự đột phá về nhân lực AI.

MINH TRÚC