Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên thị xã Vĩnh Châu: Dạy học văn hóa kết hợp đào tạo nghề nghiệp trình độ trung cấp
Bên cạnh việc đào tạo các ngành nghề sơ cấp thì việc quản lý, tổ chức dạy học văn hóa kết hợp đào tạo nghề nghiệp trình độ trung cấp được Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên (GDNN - GDTX) thị xã Vĩnh Châu (Sóc Trăng) chú trọng thực hiện. Mục tiêu hướng đến là đào tạo nguồn nhân lực có đủ chuyên môn, nghiệp vụ góp phần vào sự phát triển cân đối về cơ cấu đào tạo nguồn nhân lực và cơ hội được học tập suốt đời cho mọi người phù hợp năng lực, sở trường, nguyện vọng và hoàn cảnh cá nhân, nhằm xây dựng xã hội học tập.
Quản lý, tổ chức dạy học các lớp văn hóa và trung cấp nghề
Thực hiện mục tiêu trên, hằng năm, căn cứ văn bản và ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh, thị xã và ngành, Trung tâm GDNN - GDTX và Phòng Giáo dục và Đào tạo thị xã xây dựng kế hoạch phối hợp, triển khai cho các trường trung học cơ sở (THCS) trên địa bàn tạo điều kiện để Trung tâm GDNN - GDTX thị xã thực hiện công tác phân luồng học sinh sau THCS. Trong đó, chú trọng định hướng cho học sinh sau khi tốt nghiệp THCS lựa chọn vừa học văn hóa vừa học nghề, đặc biệt là các ngành nghề trung cấp. Nhìn chung, các trường THCS quan tâm tạo điều kiện thuận lợi để trung tâm thực hiện hiệu quả công tác tư vấn, phân luồng học sinh.
Về quản lý, tổ chức dạy học các lớp văn hóa, số học viên đăng ký học tại trung tâm năm sau luôn cao hơn năm trước. Giám đốc Trung tâm GDNN - GDTX thị xã Vĩnh Châu Trần Nhuận Thanh Liêm thông tin:
Năm học 2024 - 2025, trung tâm có 207 học viên mới. Hiện tổng số lớp học trung học phổ thông (THPT) hệ GDTX tại trung tâm là 12 lớp với tổng số 472 học viên, tăng 56 học viên so với năm học 2023 - 2024. Trong đó, học trung cấp nghề tiếng Nhật 72 em, trung cấp nghề Điện lạnh 22 em, trung cấp nghề Tin học ứng dụng là 40 em, còn lại 2 ngành Chăn nuôi thú y và Nuôi trồng thủy sản 70 em.
Hiện trung tâm có 22 viên chức, giáo viên, nhân viên. Về trình độ chuyên môn có 1 người trình độ thạc sĩ, 18 người trình độ đại học, 2 người trình độ cao đẳng. Nghiệp vụ chuyên môn của mỗi giáo viên ngày càng được nâng lên. Giáo viên đã chủ động xây dựng kế hoạch dạy học chi tiết đối với chương trình GDTX cấp THPT một cách linh hoạt, phù hợp với mục tiêu khung thời gian của chương trình; không cắt xén nội dung chương trình và thời gian dạy học. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, dạy và học nhằm tạo hứng thú cho học viên. Đổi mới phương pháp giảng dạy chú trọng phát huy phẩm chất, năng lực học viên.
Công tác duy trì sĩ số có sự tiến bộ, số học viên bỏ học năm sau luôn giảm hơn so với năm trước, kết quả thi tốt nghiệp THPT luôn đạt ở mức cao hơn so với kết quả chung của cả tỉnh đối với hệ GDTX. Năm học 2023 - 2024, đỗ tốt nghiệp THPT đạt 98,9%; có 21 em đỗ cao đẳng, đại học nguyện vọng 1, trong đó có 2 em đạt thủ khoa.
Về quản lý, tổ chức dạy học trung cấp nghề, hằng năm trung tâm thực hiện tốt công tác phối hợp, liên kết đào tạo với các trường cao đẳng, cao đẳng nghề trong và ngoài tỉnh, tư vấn, tuyển sinh số học viên đăng ký học trung cấp nghề tại trung tâm luôn được đảm bảo. Các ngành nghề đào tạo tại trung tâm phù hợp với nhu cầu xã hội, đặc biệt nhu cầu sử dụng việc làm tại địa phương. Trong năm 2024, trung tâm đã phối hợp, liên kết vớiTrường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật Bạc Liêu duy trì 7 lớp trung cấp nghề: Nuôi trồng thủy sản; Kế toán doanh nghiệp; Chăn nuôi thú y.
Đầu ra việc làm luôn được xem là "chìa khóa" thành công của công tác đào tạo nghề, đánh giá được hiệu quả sau đào tạo. Trong công tác liên kết đào tạo, các trường liên kết đảm bảo đầu ra giới thiệu việc làm cho học viên sau tốt nghiệp, đặc biệt như nghề Nuôi trồng thủy sản được trường liên kết đảm bảo 100% có việc làm sau tốt nghiệp nếu học viên có nhu cầu.
Khó khăn và hướng tháo gỡ
Bên cạnh kết quả đạt được thì công tác quản lý, tổ chức dạy học văn hóa kết hợp đào tạo nghề nghiệp trình độ trung cấp tại thị xã Vĩnh Châu vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc. Trước hết là nhận thức của người dân, nhà trường và xã hội đối với công tác phân luồng tuy có thay đổi theo hướng tích cực hơn nhưng chưa cao do học sinh và gia đình chưa nhận thức được sức học, điều kiện kinh tế gia đình, một phần do tâm lý truyền thống (thích làm thầy hơn làm thợ) nên công tác phân luồng học sinh sau THCS đạt kết quả chưa cao.
Đội ngũ giáo viên trẻ, nhiệt tình nhưng ít được tham gia các cuộc hội thảo chuyên môn cùng với giáo viên ở các trường THPT (hoặc giáo viên ở các trung tâm khác) nên cũng gặp không ít khó khăn trong việc tiếp cận đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá, công tác chủ nhiệm lớp, nhất là công tác giáo dục tư tưởng học viên. Do liên kết các trường ở xa địa bàn thị xã nên việc sắp xếp giờ dạy giữa việc dạy văn hóa và dạy trung cấp nghề chưa thực sự hợp lý và khoa học.
Giữa tháng 10/2024, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Sóc Trăng do đồng chí Tô Ái Vang - Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh làm trưởng đoàn đã đến khảo sát về tình hình dạy nghề và giải quyết việc làm trên địa bàn thị xã Vĩnh Châu. Đoàn làm việc với Trung tâm GDNN - GDTX thị xã, ông Trần Nhuận Thanh Liêm cho biết, trung tâm có 7 phòng làm việc; 8 phòng dạy văn hóa (đạt chuẩn 6 phòng); 5 phòng học nghề và thực hành; 2 hội trường (đã tận dụng 1 phòng dạy văn hóa); có khu ký túc xá cho học viên học nghề (14 phòng).
Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, phòng thí nghiệm phục vụ cho công tác dạy và học hiện còn nhiều hạn chế, chưa được đầu tư, nhiều phòng học chưa đúng quy cách nên việc thu hút, tạo hứng thú cho các em học rất khó khăn. Trung tâm chỉ được đầu tư xây dựng thêm 4 phòng học mới ở năm học 2021 - 2022 cơ bản đúng chuẩn, phù hợp cho việc dạy và học văn hóa, các phòng học còn lại chủ yếu là tận dụng của cơ sở dạy nghề. Các trang thiết bị hiện nay đang hết hạn sử dụng (đầu tư từ năm 2005 - 2011).
Từ năm học 2018 - 2019 đến nay, trung tâm đã trang bị mỗi phòng học 1 màn hình tivi nhằm giúp giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin để thực hiện mô phỏng các thí nghiệm trong quá trình giảng dạy, khắc phục tình trạng không có đồ dùng, thiết bị và phòng thí nghiệm dạy học theo Chương giáo dục phổ thông năm 2018. Về đội ngũ giáo viên, trong năm học 2024 - 2025, quy mô lớp học tăng, số giáo viên hiện có của trung tâm hầu hết phải dạy vượt giờ trên 3.900 tiết, thu học phí không đảm bảo chi nên trung tâm gặp khó khăn trong chi trả tiền dạy thêm giờ cho giáo viên.
Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Sóc Trăng đã ghi nhận các khó khăn trên và kiến nghị, đề xuất của trung tâm để trình cấp có thẩm quyền giải quyết.
Thời gian tới, để nâng cao chất lượng công tác quản lý, tổ chức dạy học văn hóa kết hợp đào tạo nghề nghiệp trình độ trung cấp thực hiện trong giai đoạn 2023 - 2025 và định hướng đến năm 2030, Trung tâm GDNN - GDTX thị xã đã đề ra giải pháp cần tập trung thực hiện. Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tư vấn phân luồng học sinh sau THCS để người lao động và toàn xã hội có nhận thức đúng đắn về học nghề, về vị thế của người lao động trực tiếp trong phát triển kinh tế - xã hội.
Đẩy mạnh liên kết đào tạo nghề dài hạn (phân luồng học sinh sau THCS, hướng các em tham gia học các ngành, nghề trình độ trung cấp) đáp ứng được nhu cầu phát triển của các doanh nghiệp, phục vụ các khu công nghiệp. Xây dựng đội ngũ viên chức, nhân viên đạt chuẩn năng lực; phẩm chất đạo đức nghề nghiệp; nêu cao tinh thần trách nhiệm trong quản lý; đổi mới phương pháp; ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy và đặc biệt là đổi mới đánh giá chất lượng giáo dục học viên đúng theo quy định. Kiến nghị, đề xuất cấp trên đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác dạy - học, nhất là các phòng học văn hóa đạt chuẩn cấp THPT cũng như các phòng và dụng cụ thí nghiệm trực quan phục vụ cho công tác dạy - học...
Nhìn mặt bằng chung, công tác phân luồng học sinh sau THCS tại các trung tâm GDNN - GDTX trên địa bàn tỉnh gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, tại Trung tâm GDNN - GDTX thị xã Vĩnh Châu lại có nhiều điểm sáng. Số lớp và số học viên đăng ký học tại trung tâm ngày càng cao, chất lượng học viên nâng cao qua từng năm. Vì vậy, để giữ vững thành tích này, trung tâm cần nỗ lực nhiều hơn nữa, đổi mới, sáng tạo, uyển chuyển để vượt qua những khó khăn, hoàn thành các chỉ tiêu, mục tiêu ngắn hạn, dài hạn đã đề ra.