Trung Quốc sẽ thống trị thị trường carbon vào năm 2025?

Trung Quốc gần đây đã ra mắt thị trường giao dịch carbon lớn nhất thế giới, một bước ngoặt tiềm năng trong nỗ lực hướng tới mục tiêu xanh của đất nước này. Hình minh họa

Song song với đó, thị trường tín chỉ carbon tự nguyện China Certified Emission Reduction (CCER) cũng chuẩn bị tái khởi động việc phát hành tín chỉ carbon, sau một khoảng dừng kéo dài sáu năm vì lý do điều chỉnh quy định.

Những sáng kiến này được triển khai trong bối cảnh Trung Quốc đang nỗ lực nâng cao hiệu quả các chính sách khí hậu và củng cố các cam kết quốc tế.

Chiến lược chuyển đổi sang Cap-and-Trade

Kể từ khi ra mắt vào năm 2021, ETS quốc gia của Trung Quốc chỉ tập trung vào lĩnh vực điện. Tuy nhiên, đến năm 2025, hệ thống này sẽ mở rộng sang ba ngành chính: thép, xi măng và nhôm. Những lĩnh vực này, vốn rất quan trọng đối với nền kinh tế Trung Quốc, đang phải đối mặt với những thách thức về mặt cơ cấu, như tình trạng dư thừa công suất kéo dài và biên lợi nhuận giảm.

Chính quyền Trung Quốc, nhận thức được những khó khăn này, đã công bố các biện pháp nhằm giảm thiểu tác động tài chính của quá trình chuyển đổi. Giai đoạn đầu tiên, kết thúc vào tháng 12 năm 2025, chủ yếu dành cho việc đào tạo các công ty về quản lý tài sản carbon, báo cáo phát thải và cơ chế giao dịch.

Phản hồi trước sức ép từ quốc tế

Việc mở rộng hệ thống ETS của Trung Quốc cũng được thúc đẩy bởi các sức ép từ bên ngoài, đặc biệt là Cơ Chế Điều Chỉnh Carbon Biên Giới (CBAM) của Liên minh châu Âu, dự kiến có hiệu lực vào năm 2026. Bằng cách tích hợp các ngành này vào hệ thống ETS, Trung Quốc hy vọng sẽ giảm thiểu chi phí liên quan đến xuất khẩu sang EU.

Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng hệ thống này có thể tạo thêm gánh nặng cho các doanh nghiệp yếu thế. Những lo ngại này có thể ảnh hưởng đến quyết định của các cơ quan chức năng, khiến họ duy trì mức giá carbon ở mức thấp trong những năm đầu triển khai.

Phương pháp mới và thị trường tự nguyện

Thị trường tự nguyện của Trung Quốc, CCER, sẽ được tái thiết vào năm 2025 với việc triển khai các phương pháp tín chỉ đầu tiên kể từ năm 2017. Tín chỉ từ các phương pháp này, được gọi là CCER 2.0, dự kiến sẽ thúc đẩy nguồn cung trong nước, mặc dù vẫn chưa đủ để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng.

Hơn nữa, Trung Quốc đang cân nhắc tham gia sâu hơn vào thị trường quốc tế thông qua Điều 6 của Thỏa thuận Paris. Cơ chế này có thể cho phép các công ty Trung Quốc có được tín chỉ carbon nước ngoài để bù đắp lượng khí thải và đạt được mục tiêu về khí hậu.

Triển vọng dài hạn

Năm 2025 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng đối với thị trường carbon ở Trung Quốc, tuy nhiên, các chuyên gia đều thống nhất rằng những tác động rõ rệt nhất sẽ chỉ bắt đầu từ năm 2030. Trong khi chờ đợi, những sáng kiến này sẽ đóng vai trò là những bước đi quan trọng trong quá trình chuyển đổi sang hệ thống cap-and-trade, kết hợp giữa giới hạn cường độ phát thải và giới hạn tuyệt đối.

Các chính sách khí hậu của Trung Quốc, được hỗ trợ bởi những cải cách này, cũng có thể gửi đi những tín hiệu tích cực tới các thị trường quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho sự hợp tác gia tăng và sự hội nhập mạnh mẽ hơn vào các cơ chế giảm phát thải toàn cầu.

Anh Thư

AFP