Trung Quốc đẩy mạnh quản lý nhận dạng khuôn mặt

Từ ngày 1/6, Trung Quốc sẽ thực thi quy định mới về công nghệ nhận dạng khuôn mặt, nhấn mạnh người dân không bắt buộc phải sử dụng hình thức xác minh này. Các đơn vị cung cấp dịch vụ phải giới thiệu phương án xác minh thay thế, chú trọng bảo vệ quyền riêng tư cá nhân.

Đây được xem là nỗ lực toàn diện đầu tiên của chính quyền Bắc Kinh nhằm quản lý việc ứng dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt – công nghệ đang được triển khai rộng rãi tại Trung Quốc trong nhiều lĩnh vực như khách sạn, khu dân cư, giao thông và thanh toán kỹ thuật số.

Các quy định mới do Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc và Bộ Công an công bố ngày 15/3, được đưa ra sau gần hai năm lấy ý kiến công khai và hoàn thiện. Theo giới chức, động thái này nhằm giải quyết những lo ngại ngày càng tăng trong xã hội về nguy cơ xâm phạm quyền riêng tư và an toàn dữ liệu cá nhân.

Hành khách làm thủ tục lên tàu qua hệ thống nhận dạng khuôn mặt tại ga đường sắt Thạch Gia Trang, tỉnh Hà Bắc, miền Bắc Trung Quốc. Ảnh: Xinhua

Trung Quốc hiện là một trong những quốc gia đi đầu thế giới về ứng dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt, nhờ vào sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghệ và hệ thống giám sát an ninh quy mô lớn. Tuy nhiên, chính điều này cũng làm dấy lên nhiều tranh cãi xoay quanh quyền tự do cá nhân và việc lạm dụng công nghệ vào mục đích giám sát.

Theo quy định mới, việc thu thập và xử lý dữ liệu khuôn mặt phải dựa trên nguyên tắc tự nguyện, rõ ràng và trên cơ sở hiểu biết đầy đủ của người dùng. Cá nhân có quyền rút lại sự đồng ý bất cứ lúc nào và các đơn vị liên quan có trách nhiệm cung cấp phương thức thuận tiện để thực hiện điều đó.

Đáng chú ý, trong trường hợp tồn tại các phương thức xác minh khác có hiệu quả tương đương, công nghệ nhận dạng khuôn mặt sẽ không được áp dụng như lựa chọn duy nhất. Nếu người dùng từ chối sử dụng hình thức này, nhà cung cấp phải đưa ra phương án thay thế hợp lý, dễ tiếp cận và không gây bất lợi.

Về mặt bảo mật, dữ liệu khuôn mặt không được phép truyền qua Internet nếu không có quy định pháp lý cụ thể hoặc sự chấp thuận riêng của cá nhân. Thời gian lưu trữ dữ liệu phải được giới hạn ở mức tối thiểu cần thiết. Ngoài ra, các ứng dụng sử dụng nhận dạng khuôn mặt phải triển khai các biện pháp bảo vệ nghiêm ngặt như mã hóa dữ liệu, kiểm tra bảo mật, kiểm soát truy cập và phát hiện xâm nhập.

Đọc thêm: Trung Quốc công bố tham vọng vươn tầm trí tuệ nhân tạo

Đặc biệt, các thiết bị nhận dạng khuôn mặt bị cấm sử dụng tại những không gian riêng tư như phòng khách sạn, nhà vệ sinh công cộng hay phòng thay đồ. Các tổ chức lưu trữ hơn 100.000 bộ dữ liệu khuôn mặt cũng phải đăng ký với cơ quan quản lý mạng cấp tỉnh trong vòng 30 ngày làm việc.

Quy định mới tiếp nối hàng loạt động thái bảo vệ quyền riêng tư tại Trung Quốc, bao gồm Luật Bảo vệ thông tin cá nhân có hiệu lực từ tháng 11/2021. Trước đó, Tòa án Nhân dân Tối cao cũng đã ra phán quyết yêu cầu cung cấp các phương thức xác minh thay thế trong các khu dân cư có gắn hệ thống nhận diện khuôn mặt, củng cố quyền tự chủ của người dân trong kỷ nguyên công nghệ số.

Tùng Lâm