Trung Quốc đáp trả bằng thuế quan đối với hàng hóa của Mỹ

Mức thuế bổ sung 10% đối với tất cả hàng nhập khẩu của Trung Quốc vào Mỹ đã có hiệu lực sau khi tổng thống Mỹ Donald Trump liên tục cảnh báo Bắc Kinh rằng họ chưa làm đủ để ngăn chặn dòng ma túy bất hợp pháp chảy vào Mỹ.

Trong vòng vài phút, Bộ Tài chính Trung Quốc cho biết họ sẽ áp dụng mức thuế 15% đối với than và khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Mỹ và 10% đối với dầu thô, thiết bị nông nghiệp và một số ô tô. Bộ này cho biết mức thuế mới đối với hàng xuất khẩu của Mỹ sẽ bắt đầu có hiệu lực vào ngày 10/2.

Trung Quốc cũng cho biết họ đang bắt đầu một cuộc điều tra chống độc quyền tại Alphabet, công ty mẹ của công cụ tìm kiếm trực tuyến Google, đồng thời đưa cả PVH Corp, công ty mẹ của các thương hiệu thời trang bao gồm Calvin Klein, và công ty công nghệ sinh học Illumina của Mỹ vào "danh sách các thực thể không đáng tin cậy".

Riêng Bộ Thương mại Trung Quốc và Cục Hải quan của nước này cho biết họ đang áp dụng biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với các mặt hàng liên quan đến vonfram, tellurium, ruthenium, molypden và ruthenium để "bảo vệ lợi ích an ninh quốc gia". Trung Quốc kiểm soát phần lớn nguồn cung đất hiếm của thế giới, vốn rất quan trọng đối với quá trình chuyển đổi năng lượng sạch.

Trung Quốc đã bắt đầu áp thuế quan trả đũa đối với hàng hóa Mỹ - Ảnh: Reuters

Trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình vào năm 2018, Trump đã khởi xướng một cuộc chiến thương mại kéo dài hai năm với Trung Quốc để giải quyết thặng dư thương mại khổng lồ của nước này với Mỹ, với các mức thuế trả đũa đối với hàng trăm tỷ đô la hàng hóa làm đảo lộn chuỗi cung ứng toàn cầu và gây tổn hại đến nền kinh tế thế giới.

"Cuộc chiến thương mại đang ở giai đoạn đầu nên khả năng áp dụng thêm các mức thuế quan là rất cao" - Oxford Economics cho biết trong một lưu ý khi hạ dự báo tăng trưởng kinh tế Trung Quốc.

Trump cảnh báo ông có thể tăng thuế đối với Trung Quốc thêm nữa trừ khi Bắc Kinh ngăn chặn được dòng fentanyl, một loại ma túy gây chết người chảy vào Mỹ.

"Hy vọng Trung Quốc sẽ chặn được fentanyl cho chúng ta, và nếu họ không làm vậy, mức thuế sẽ tăng đáng kể" – ông Trump cảnh báo vào hôm 3/2.

Trung Quốc đã gọi fentanyl là vấn đề của nước Mỹ và cho biết họ sẽ phản đối mức thuế tại Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) và thực hiện các biện pháp đối phó khác, nhưng cũng để ngỏ cánh cửa đàm phán.

Hoa Kỳ là nguồn cung cấp dầu thô tương đối nhỏ cho Trung Quốc, chiếm 1,7% lượng dầu nhập khẩu của nước này vào năm ngoái, trị giá khoảng 6 tỷ đô la.

Năm 2019, Bắc Kinh đã áp thuế trừng phạt đối với LNG của Mỹ để trả đũa việc Washington tăng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc. Hiện nay, Trung Quốc nhập khẩu 4,16 triệu tấn LNG của Mỹ vào năm 2024, trị giá 2,41 tỷ đô la, gần gấp đôi khối lượng năm 2018.

Cổ phiếu tại sàn Hồng Kông đã thu hẹp mức tăng sau động thái trả đũa của Trung Quốc, trong khi đồng đô la mạnh lên và đồng nhân dân tệ của Trung Quốc giảm, kéo đồng đô la Úc xuống thấp hơn.

“Không giống như Canada và Mexico, rõ ràng là Hoa Kỳ và Trung Quốc khó có thể nhất trí về những gì Trump yêu cầu về mặt kinh tế và chính trị. Sự lạc quan trước đó của thị trường về một thỏa thuận nhanh chóng vẫn có vẻ không chắc chắn" - Gary Ng, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Natixis ở Hồng Kông nhận định với Reuters.

"Ngay cả khi hai nước có thể nhất trí về một số vấn đề, vẫn có khả năng thuế quan được sử dụng như một công cụ thường xuyên, có thể là nguồn chính gây ra biến động thị trường trong năm nay" – chuyên gia này cảnh báo.

Anh Duy