Trình Quốc hội xem xét tăng vốn điều lệ cho doanh nghiệp phát triển đường cao tốc

Đề xuất Quốc hội cấp bổ sung hơn 38.000 tỷ đồng vốn điều lệ cho VEC

Thay mặt Chính phủ, trình bày trước Quốc hội Tờ trình về Phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024-2026 của Công ty mẹ - Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC), Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng thông tin, VEC được giao nhiệm vụ đầu tư, phát triển và quản lý, bảo trì hệ thống đường cao tốc quốc gia, làm chủ đầu tư 5 dự án đường cao tốc với tổng chiều dài 540km, tổng mức đầu tư 108.865 tỷ đồng. Với số vốn điều lệ là 1.115,13 tỷ đồng, trong khi tổng mức đầu tư các dự án đường cao tốc của VEC là rất lớn, VEC luôn gặp khó khăn khi không đảm bảo tỷ lệ hệ số nợ/vốn chủ sở hữu theo quy định của pháp luật hiện hành.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, thay mặt Chính phủ, trình bày trước Quốc hội.

Theo Chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035, VEC cần huy động số vốn lớn để đầu tư mới các tuyến cao tốc, đầu tư mở rộng các dự án đang quản lý (giai đoạn 2021-2025 cần khoảng 14.890 tỷ đồng; giai đoạn 2026-2030 cần khoảng 30.500 tỷ đồng). Bên cạnh đó, tiến độ thực hiện và hoàn thành các Dự án theo chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền là rất gấp rút. Sau khi được bổ sung vốn điều lệ, VEC sẽ đủ điều kiện để huy động vốn từ các tổ chức tín dụng để thực hiện đầu tư dự án.

Do đó, Chính phủ trình Quốc hội cho phép sử dụng số vốn đầu tư công đã giao kế hoạch cho Bộ Giao thông vận tải để đầu tư dự án số tiền 36.689 tỷ đồng, trong đó 10.062 tỷ đồng vốn đối ứng từ ngân sách nhà nước, 24.127 tỷ đồng vốn ODA tại các dự án thực hiện theo hình thức chuyển vốn vay về cho vay lại thành cấp phát ngân sách nhà nước, 2.500 tỷ đồng vốn cấp phát ngân sách nhà nước cho dự án Nội Bài - Lào Cai và Cầu Giẽ - Ninh Bình, để chuyển thành nguồn vốn ngân sách nhà nước cấp bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC.

Chính phủ cũng trình Quốc hội chấp thuận chủ trương đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC giai đoạn 2024-2026 là 38.251 tỷ đồng, bao gồm: 1.562 tỷ đồng từ Quỹ Đầu tư phát triển tại doanh nghiệp, 36.689 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước (vốn đầu tư công đã giao kế hoạch cho Bộ Giao thông vận tải để đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư và đã được giải ngân).

Bảo đảm sử dụng vốn hiệu quả, không làm thất thoát vốn nhà nước

Báo cáo thẩm tra Tờ trình của Chính phủ, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội thống nhất về sự cần thiết đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC nhằm thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về đẩy mạnh đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ nhất là hạ tầng giao thông và chủ trương phát triển một số tập đoàn nhà nước có quy mô lớn, hoạt động hiệu quả.

Hoạt động này cũng nhằm tăng cường năng lực tài chính, hiệu quả sử dụng nguồn vốn nhà nước đầu tư, tạo điều kiện cho Công ty mẹ - VEC phát triển bền vững, phát huy vai trò nòng cốt trong hoạt động đầu tư, quản lý khai thác vận hành đường bộ cao tốc, hoàn thành Kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm giai đoạn 2021-2025, Chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh trình bày báo cáo thẩm tra tờ trình của Chính phủ.

Về xác định mức vốn, nguồn vốn đầu tư bổ sung vốn điều lệ, Chính phủ đề nghị bổ sung 38.251 tỷ đồng vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC, Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội cho biết, về vấn đề này, cấp có thẩm quyền đã có kết luận đồng ý chủ trương cho phép sử dụng nguồn vốn đầu tư công đã giao cho Bộ Giao thông vận tải đầu tư dự án (gồm nguồn vốn đối ứng từ ngân sách nhà nước; vốn ODA tại các dự án thực hiện theo hình thức chuyển vốn vay về cho vay lại thành cấp phát ngân sách nhà nước; vốn cấp phát ngân sách nhà nước cho các dự án) để chuyển thành nguồn vốn ngân sách nhà nước bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC.

Do vậy, đa số ý kiến nhất trí với đề xuất của Chính phủ về phương án bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC như đã nêu ở trên; đồng thời, đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan tính toán, xác định chính xác và chịu trách nhiệm về số liệu cụ thể khi triển khai thực hiện chủ trương này.

Quang cảnh phiên họp.

Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội đề nghị Quốc hội giao Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan khẩn trương tổ chức thực hiện, bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024-2026 cho Công ty mẹ - VEC; chịu trách nhiệm về tính chính xác của số liệu, bảo đảm sử dụng vốn hiệu quả, không làm thất thoát vốn và tài sản nhà nước; xử lý các vấn đề liên quan đến quản lý, sử dụng, hạch toán, kế toán, phương án bảo toàn và phát triển vốn khi bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC từ nguồn vốn này, báo cáo Quốc hội kết quả triển khai tại Kỳ họp thứ chín (tháng 5-2025).

Giao Kiểm toán nhà nước trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, thực hiện kiểm toán việc tuân thủ các quy định về tăng vốn điều lệ cũng như quản lý, sử dụng vốn của Công ty mẹ - VEC theo quy định của Luật Kiểm toán nhà nước, báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ mười (tháng 10-2025).

VŨ DUNG - PHẠM THẮNG