Triển khai thêm tàu tới Trung Đông, Mỹ đang chuẩn bị cho chiến tranh Israel - Iran?

Tàu ngầm USS Georgia của Mỹ di chuyển qua vùng Vịnh. Ảnh: REUTERS/TTXVN

Theo kênh Al Jazeera, nhóm tấn công hải quân, gồm tàu sân bay USS Abraham Lincoln dẫn đầu và đội máy bay chiến đấu F-35C, đang tiến tới Trung Đông và dự kiến sẽ thay thế tàu sân bay USS Theodore Roosevelt. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã ra lệnh cho nhóm tấn công này tăng tốc độ. Ngoài ra, USS Georgia, một tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân mang theo tên lửa dẫn đường đang có mặt ở Địa Trung Hải, cũng đã được triển khai tới Trung Đông.

Động thái triển khai nhóm tấn công hải quân diễn ra sau vụ Israel sát hại chỉ huy Hezbollah là Fuad Shukr ở Beirut và vụ ám sát thủ lĩnh chính trị Hamas Ismail Haniyeh ở Tehran.

Các vụ ám sát diễn ra cách nhau vài giờ vào ngày 30 và 31/7, trong đó Israel cũng bị cáo buộc sát hại ông Haniyeh mặc dù nước này chưa chính thức thừa nhận.

Động thái triển khai tàu của Mỹ cũng diễn ra sau cuộc gọi vào ngày 11/8 giữa Bộ trưởng Austin và Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant nhằm đề phòng Iran tấn công trả đũa.

Trong một tuyên bố do Lầu Năm Góc đưa ra sau đó, ông Austin tái khẳng định rằng Mỹ cam kết thực hiện mọi bước có thể để bảo vệ Israel và cho biết Mỹ tăng cường khả năng của lực lượng quân sự trên khắp Trung Đông trong bối cảnh căng thẳng khu vực leo thang.

Các nhà quan sát lo ngại rằng hành động trả đũa sau hai vụ ám sát, dù do Iran hoặc Hezbollah thực hiện, đều có thể châm ngòi cho một cuộc chiến tranh khu vực và có khả năng lôi kéo Mỹ tham gia khi ủng hộ đồng minh Israel.

Kênh CNBC đưa tin, động thái triển khai lực lượng tấn công của Mỹ diễn ra vào thời điểm những người chỉ trích chính quyền Mỹ đang kêu gọi nước này sử dụng ảnh hưởng của mình để áp đặt lệnh ngừng bắn ở Gaza. Hồi tháng 2, Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng đã chỉ trích cách tiến hành cuộc chiến ở Gaza, mô tả các hoạt động của Israel tại vùng đất này là quá mức và liên tục nói rằng quá nhiều dân thường đã thiệt mạng. Tuy nhiên, điều đó không khiến Mỹ có nỗ lực mạnh mẽ nào nhằm buộc Israel ngừng tấn công Gaza, ví dụ như lệnh cấm bán vũ khí hoặc các biện pháp trừng phạt khác.

Nhiều quốc gia, trong đó có Saudi Arabia, Thổ Nhĩ Kỳ, Jordan và một số quốc gia phương Tây, đã kêu gọi công dân sơ tán khỏi Liban vì lo ngại Liban bị Israel đáp trả nếu Israel bị tấn công trực tiếp. Đồng thời, một số hãng hàng không đã tạm dừng các chuyến bay đến Israel, Jordan và Liban.

Theo Giáo sư Gordon Gray, người từng là đại sứ Mỹ, việc Mỹ thông báo triển khai nhóm tàu sân bay tấn công là nhằm mục đích răn đe Iran hơn là làm tình hình leo thang.

Tổng thống Biden đã ra lệnh triển khai tương tự đến phía Đông Địa Trung Hải vào tháng 10/2023, khi một trong những tàu sân bay lớn nhất thế giới là USS Gerald R Ford di chuyển đến khu vực. Tại đây, có cả tàu và máy bay do thám của Anh. Vào thời điểm đó, các quan chức Mỹ coi động thái triển khai là nỗ lực nhằm ngăn chặn Hezbollah và Iran lợi dụng cuộc chiến của Israel ở Gaza, khi đó đang ở giai đoạn đầu.

Ông Omar Rahman, một thành viên tại Hội đồng Vấn đề Toàn cầu Trung Đông, nhận định: “Mỹ đang gửi tín hiệu rõ ràng tới Iran rằng họ sẽ tham gia vào bất kỳ cuộc chiến nào ở phía trước và động thái này có khả năng ngăn chặn Iran thực hiện một cuộc trả đũa đáng kể nhằm vào Israel”.

Trong khi đó, ông HA Hellyer thuộc Viện Quân chủng Thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI) cho rằng việc phô trương vũ lực nhằm mục đích hạn chế nguy cơ leo thang mà Mỹ không cần phải đối đầu với hành vi của Israel và cuộc chiến của nước này ở Gaza.

Tuy nhiên, việc hạn chế nguy cơ leo thang và áp dụng cách tiếp cận không can thiệp vào các hành động của chính phủ Israel có thể sẽ là một thách thức, nhất là khi Israel liên tục phá vỡ các giới hạn đỏ của Mỹ đặt ra.

Về phần mình, ngày 12/8, phát ngôn viên của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) Anna Ukolova cho biết tất cả các đơn vị của IDF được đặt trong tình trạng báo động cao. Bà Ukolova cho biết thêm: "Lực lượng Phòng vệ Israel vẫn tiếp tục các hoạt động tích cực trong cuộc chiến chống khủng bố trên mọi khu vực biên giới". Bà cũng trích dẫn bài đăng trên mạng xã hội ngày 11/8 của người phát ngôn IDF Daniel Hagari rằng quân đội Israel đang theo dõi tình hình ở Trung Đông, tập trung vào các hoạt động của Iran và phong trào Hezbollah và sẵn sàng hành động tùy thuộc vào diễn biến của tình hình.

Thùy Dương/Báo Tin tức