Triển khai hiệu quả gói tín dụng 500.000 tỷ đồng cho khoa học-công nghệ

Doanh nghiệp giới thiệu sản phẩm công nghệ mới chăm sóc sức khỏe.

Tuy nhiên, việc triển khai gói tín dụng này cần được thúc đẩy nhanh chóng, góp phần phát triển hạ tầng, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, nhất là cho siêu đô thị Thành phố Hồ Chí Minh.

Tham gia Chương trình tín dụng ưu đãi 500.000 tỷ đồng, có 4 ngân hàng thương mại nhà nước đăng ký 240.000 tỷ đồng, tương đương mỗi ngân hàng 60.000 tỷ đồng. Ngoài ra, có 12 ngân hàng tư nhân quy mô lớn đăng ký 20.000 tỷ đồng mỗi đơn vị; 5 ngân hàng tham gia khoảng 4.000 tỷ đồng/ngân hàng.

Các ngân hàng đưa ra mức ưu đãi tối thiểu là 1% lãi suất so với lãi suất thông thường bình quân hiện nay của các ngân hàng thương mại đang cho vay; thời gian ưu đãi tối thiểu là hai năm.

Triển khai gói tín dụng ưu đãi 500.000 tỷ đồng là sự vào cuộc nhanh chóng và kịp thời của ngành ngân hàng nhằm thực hiện chủ trương lớn tập trung nguồn lực đầu tư vào hai lĩnh vực chủ chốt để phát triển bền vững nền kinh tế trong giai đoạn mới là: Hạ tầng và công nghệ số.

Để đạt mục tiêu tăng trưởng hai con số, 2 lĩnh vực này đòi hỏi phải được ưu tiên đầu tư sớm và thỏa đáng với vốn đầu tư dài hạn, làm nền tảng cho các ngành, nghề khác.

Chia sẻ kỳ vọng về chính sách hỗ trợ doanh nghiệp công nghệ số, lãnh đạo một tập đoàn công nghệ tại Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng: Việt Nam cần học hỏi kinh nghiệm các quốc gia và vùng lãnh thổ đi trước và thành công.

Đó là bài học của Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc) sớm đưa ra những khoản tài trợ rất lớn cho doanh nghiệp công nghiệp bán dẫn suốt 10 năm cho đến khi doanh nghiệp đó đứng vững. Nhà nước phải có những chính sách hỗ trợ tương tự. Và chính sách này phải đến tận tay những đơn vị làm thật, tránh đầu tư vào những đơn vị hình thức rồi cuối cùng lãng phí vốn liếng.

Được kỳ vọng tạo “cú huých” mạnh mẽ cho đầu tư vào hạ tầng, công nghệ số, nhưng để gói tín dụng này đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả là bài toán khó khăn trong bối cảnh nhiều gói tín dụng ưu đãi đang được triển khai, có chương trình được giải ngân rất tốt nhưng cũng vẫn có gói tín dụng bị vướng mắc bởi một số yếu tố như doanh nghiệp không đáp ứng được điều kiện vay vốn, nên nhiều khi gói vay ưu đãi chỉ “nằm trên giấy”.

Để gói tín dụng 500.000 tỷ đồng được khơi thông, cần tháo gỡ các điểm nghẽn. Trước hết, đối tượng hưởng ưu đãi phải được xác định rõ. Trong lĩnh vực hạ tầng và công nghệ số, có hàng trăm, hàng nghìn dự án; do đó, phải xác định rõ dự án nào là hạ tầng trọng điểm, thế nào thì được tính là dự án “công nghệ số” để tập trung nguồn lực hiệu quả.

Tại cuộc họp mới đây giữa Ngân hàng Nhà nước với các ngân hàng tham gia gói tín dụng 500.000 tỷ đồng, đại diện Vụ Tín dụng các ngành kinh tế nêu một số vướng mắc khi triển khai chương trình như: Bộ Khoa học và Công nghệ chưa cung cấp danh mục dự án tham gia chương trình; trong khi danh mục dự án do Bộ Xây dựng và Bộ Công thương cung cấp vừa thừa, vừa thiếu, gây khó cho các ngân hàng trong việc xác định và bảo đảm đúng đối tượng vay vốn.

Vướng mắc nữa trong quá trình triển khai gói tín dụng 500.000 tỷ là chưa xác định được nhu cầu vốn tín dụng của các dự án quan trọng/trọng điểm thuộc lĩnh vực hạ tầng chiến lược (giao thông, điện lực, công nghệ số) do các bộ cung cấp để các ngân hàng thương mại có căn cứ tính toán, phân bổ nguồn vốn đã đăng ký.

Do đó, để hỗ trợ đúng trọng tâm, trọng điểm chương trình tín dụng này, Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước) Nguyễn Xuân Bắc đề xuất cần sự tham gia của các bộ, ngành trong xác định phạm vi, đối tượng các dự án, hạ tầng chiến lược trọng điểm quốc gia để các ngân hàng thương mại có cơ sở triển khai cho vay.

Điểm nghẽn nữa là cho vay đầu tư hạ tầng thường có thời hạn dài (ít nhất là 5 đến 10 năm), trong khi các ngân hàng thương mại đang chủ yếu huy động vốn ngắn hạn. Do đó, cần cơ cấu, tính toán để bảo đảm kế hoạch cung ứng nguồn vốn và sử dụng vốn hợp lý, cũng như bảo đảm an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng.

Chính vì vậy, các bộ, ngành chức năng và các địa phương cần phối hợp chặt chẽ để làm rõ các đối tượng cùng thành phần, lĩnh vực hay dự án cần sự hỗ trợ của gói này. Các bộ, ngành, địa phương cũng cần có kế hoạch, định hướng nhu cầu vốn cho các dự án trong từng giai đoạn để ngành ngân hàng cân đối nguồn vốn cho vay.

Đồng thời, các ngân hàng tham gia gói tín dụng 500.000 tỷ đồng cũng cần có kế hoạch chủ động nguồn vốn, có giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp để bảo đảm cam kết.

ANH TUẤN