Trẻ nhỏ dễ mắc RSV khi giao mùa: Dấu hiệu cha mẹ không nên bỏ qua

Theo BSCKI. Tăng Thị Minh Thu - Khoa Nhi, Bệnh viện TWQĐ 108, viêm đường hô hấp cấp tính là một trong những nguyên nhân gây bệnh và tử vong hàng đầu ở trẻ < 5 tuổi trên toàn thế giới. Nguyên nhân thường gặp nhất là do virus (chiếm 50 – 90%), trong đó virus hợp bào hô hấp (RSV) là mối đe dọa lớn. RSV có thể gây viêm mũi họng, viêm phế quản, viêm tiểu phế quản, viêm phổi… đặc biệt dễ bùng phát vào thời điểm giao mùa, thời tiết lạnh ẩm, mưa bão.

Trẻ nhiễm RSV thường có thời gian ủ bệnh 4 đến 6 ngày, sau đó xuất hiện triệu chứng: sốt (có thể nhẹ, cao hoặc không sốt), ngạt mũi, chảy mũi, hắt hơi, đau họng, ho khan tiến triển thành ho đờm, nôn khi ho, khò khè, đau ngực.

Bệnh có thể tiến triển nhanh thành khó thở, thở rên, tím tái, bỏ bú, co giật. Với trẻ sơ sinh và trẻ dưới 6 tháng, nguy cơ ngừng thở cao hơn. Một số trẻ khỏe mạnh có thể chỉ biểu hiện triệu chứng nhẹ, khó nhận biết.

Đồng thời, RSV lây chủ yếu qua giọt bắn khi ho, hắt hơi, tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết mũi họng hoặc bề mặt có virus (đồ chơi, bàn ghế, tay nắm cửa...). Virus có thể tồn tại vài giờ trên các bề mặt này, khiến trẻ dễ nhiễm bệnh trong môi trường tập thể.

Khoa Nhi, Bệnh viện TWQĐ 108 điều trị bệnh nhi viêm đường hô hấp cấp tính. Ảnh: BVCC

Đối tượng nguy cơ cao

- Trẻ sơ sinh thiếu tháng, trẻ < 6 tháng tuổi

- Trẻ suy giảm miễn dịch, mắc bệnh mạn tính, tim hoặc phổi bẩm sinh

- Trẻ nhẹ cân khi sinh (< 2000g), còi xương, suy dinh dưỡng, thiếu vitamin A

- Trẻ không được bú mẹ

- Trẻ sống trong môi trường đông đúc, kinh tế – xã hội khó khăn

- Trẻ sống cùng người hút thuốc lá hoặc thường xuyên tiếp xúc môi trường ô nhiễm

- Trẻ đi nhà trẻ, mẫu giáo, có anh chị đang đi học

Biến chứng nguy hiểm do RSV

- Viêm tiểu phế quản gây tắc nghẽn đường thở, khó thở dữ dội

- Viêm phổi, suy hô hấp

- Viêm tai giữa

- Ngừng thở (đặc biệt ở trẻ sơ sinh)

- Nguy cơ hen suyễn về lâu dài

- Xẹp phổi, tràn khí màng phổi, ứ khí phổi

- Bội nhiễm vi khuẩn, mất nước

Điều trị và phòng ngừa

BSCKI. Tăng Thị Minh Thu nhấn mạnh: “Hiện chưa có thuốc đặc hiệu điều trị RSV. Phác đồ chủ yếu là điều trị hỗ trợ như hạ sốt bằng paracetamol nếu sốt > 38,5°C, bổ sung dịch, duy trì bú mẹ, hút đờm mũi, giữ đường thở thông thoáng, thở oxy hoặc thở máy khi suy hô hấp nặng. Kháng sinh không có tác dụng vì RSV là virus, chỉ dùng khi có bội nhiễm vi khuẩn.”

Bên cạnh đó, bác sĩ Thu khuyến cáo, RSV là “kẻ thù thầm lặng” của hệ hô hấp trẻ nhỏ. Bệnh có thể diễn biến âm thầm nhưng cũng gây biến chứng nặng nề, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và nhóm nguy cơ cao.

Vì vậy, cha mẹ cần chủ động phòng ngừa bằng cách rửa tay thường xuyên, giữ vệ sinh đồ chơi và bề mặt trong nhà, hạn chế cho trẻ đến nơi đông người trong mùa dịch, tránh để trẻ tiếp xúc với người đang ho, sổ mũi, đồng thời duy trì bú mẹ để tăng sức đề kháng.

Quan trọng nhất là phải nhận biết sớm dấu hiệu bất thường và đưa trẻ đi khám kịp thời để bảo vệ sức khỏe cũng như tính mạng của trẻ.

Bá Hiển