Trẻ nghỉ hè cần học những kỹ năng gì để bảo vệ sức khỏe?

Mùa hè là khoảng thời gian được mong đợi nhất trong năm đối với trẻ em. Không còn những ngày dài ngồi học trong lớp, trẻ có dịp được vui chơi, tham gia các hoạt động ngoại khóa, du lịch cùng gia đình hay khám phá những điều mới lạ. Tuy nhiên, mùa hè cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro về sức khỏe như nắng nóng, dịch bệnh, tai nạn đuối nước, ngộ độc thực phẩm…

Do đó, việc trang bị cho trẻ những kỹ năng cần thiết để tự chăm sóc và bảo vệ bản thân là vô cùng quan trọng. Dưới đây là các kỹ năng sống thiết yếu giúp trẻ đảm bảo sức khỏe và an toàn trong mùa hè.

Trẻ em học cách rửa tay đúng cách dưới sự hướng dẫn của giáo viên trong lớp kỹ năng sống mùa hè.

1. Kỹ năng giữ vệ sinh cá nhân

Giữ gìn vệ sinh cá nhân không chỉ giúp trẻ phòng tránh các bệnh truyền nhiễm như tay chân miệng, tiêu chảy, cúm… mà còn tạo thói quen sống sạch sẽ, khoa học. Cha mẹ nên hướng dẫn trẻ rửa tay đúng cách với xà phòng trong ít nhất 20 giây, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Trẻ cũng cần được nhắc nhở tắm rửa hàng ngày, thay quần áo khi ra nhiều mồ hôi, vệ sinh răng miệng đều đặn và giữ móng tay sạch sẽ, gọn gàng. Những hành động nhỏ này mang lại hiệu quả lớn trong việc bảo vệ sức khỏe.

2. Kỹ năng uống đủ nước và ăn uống điều độ

Thời tiết nắng nóng dễ khiến trẻ mất nước, mệt mỏi, giảm khả năng tập trung. Vì vậy, việc uống đủ nước mỗi ngày (khoảng 1,5 – 2 lít đối với trẻ lớn) là điều cần thiết. Phụ huynh nên khuyến khích trẻ uống nước lọc thay vì nước ngọt có ga hay nước đá, vì những loại đồ uống này có thể gây rối loạn tiêu hóa, tăng nguy cơ béo phì và hại răng. Bên cạnh đó, trẻ cần có chế độ ăn hợp lý: bổ sung nhiều rau xanh, trái cây giàu vitamin C, ăn thức ăn nấu chín kỹ, tránh đồ ăn đường phố không đảm bảo vệ sinh. Trẻ cũng nên học cách từ chối những thực phẩm lạ, không rõ nguồn gốc.

3. Kỹ năng phòng tránh say nắng và sốc nhiệt

Thời tiết oi bức mùa hè dễ khiến trẻ bị say nắng hoặc sốc nhiệt, đặc biệt khi chơi ngoài trời trong thời gian dài. Trẻ cần được trang bị kiến thức cơ bản như: không chơi dưới nắng gắt từ 10h đến 15h, đội mũ rộng vành, mặc quần áo sáng màu, thấm hút mồ hôi tốt. Khi có dấu hiệu như chóng mặt, buồn nôn, khô miệng hoặc choáng váng, trẻ cần biết tìm chỗ mát để nghỉ ngơi, uống nước và báo cho người lớn. Cha mẹ nên thường xuyên nhắc nhở và quan sát con khi đi dã ngoại hay tham gia hoạt động ngoài trời.

4. Kỹ năng phòng chống đuối nước

Tai nạn đuối nước là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em mỗi dịp hè. Vì vậy, việc dạy trẻ kỹ năng bơi và an toàn dưới nước là vô cùng quan trọng. Trẻ nên được học bơi bởi người có chuyên môn, đồng thời hiểu rõ những nguyên tắc an toàn như: không xuống nước khi không có người lớn đi cùng, không chơi đùa ở khu vực sông, hồ, kênh rạch không được kiểm soát. Trẻ cũng cần tránh xô đẩy, nhảy từ trên cao xuống nước hoặc bơi sau khi vừa ăn no.

Một nhóm trẻ đang tham gia lớp học bơi để trang bị kỹ năng phòng tránh đuối nước trong mùa hè - Hình ảnh minh họa.

5. Kỹ năng nhận diện và xử lý côn trùng nguy hiểm

Mùa hè là mùa sinh sôi mạnh của muỗi, kiến, ong, bọ chét… có thể gây dị ứng, sốt xuất huyết, nhiễm trùng da. Trẻ cần học cách bảo vệ bản thân bằng cách mặc quần áo dài tay khi đi chơi ngoài trời hoặc vào buổi tối, tránh tiếp xúc với tổ côn trùng và không nghịch động vật lạ. Khi bị côn trùng cắn, trẻ nên biết rửa sạch vết thương bằng nước và xà phòng, chườm lạnh nếu bị sưng đỏ, và nhanh chóng báo với người lớn để xử lý kịp thời. Việc chuẩn bị sẵn các loại thuốc chống côn trùng trong nhà cũng là điều cần thiết.

6. Kỹ năng sơ cứu cơ bản

Không ai mong muốn tai nạn xảy ra, nhưng chuẩn bị trước luôn là cách bảo vệ tốt nhất. Trẻ nên được hướng dẫn một số kỹ năng sơ cứu đơn giản như: xử lý vết xước nhỏ bằng nước sạch và băng gạc, làm mát vùng da bị bỏng nhẹ bằng nước mát, không tự ý bôi thuốc không rõ nguồn gốc. Quan trọng hơn, trẻ cần ghi nhớ các số điện thoại khẩn cấp như 115 (cấp cứu), 114 (cứu hỏa), 113 (công an) và biết cách báo thông tin chính xác khi gọi hỗ trợ.

7. Kỹ năng nghỉ ngơi hợp lý và vận động điều độ

Mùa hè không nên chỉ là thời gian để nghỉ ngơi, mà còn là cơ hội để trẻ rèn luyện thể chất. Trẻ nên được khuyến khích tập thể dục hàng ngày bằng các hoạt động nhẹ nhàng như đạp xe, đi bộ, đá bóng, nhảy dây… Tuy nhiên, cần đảm bảo trẻ ngủ đủ 8-10 tiếng mỗi đêm, không thức khuya chơi điện tử hay xem tivi quá lâu. Việc duy trì nhịp sinh học ổn định giúp tăng cường miễn dịch và cải thiện tinh thần cho trẻ.

Bs. Trần Thu Thảo