Trào lưu 'thu phí thành viên' ủng hộ Cuba: Cần lan tỏa đúng chỗ, đúng nơi
Những ngày gần đây, trên nhiều nền tảng mạng xã hội tại Việt Nam xuất hiện trào lưu 'thu phí thành viên' gây quỹ ủng hộ nhân dân Cuba. Ý tưởng ngay lập tức nhận được sự hưởng ứng của cộng đồng mạng, nhưng không ít ý kiến bày tỏ lo ngại về tính minh bạch, cho rằng phong trào cần gắn với kênh quyên góp chính thống để đồng tiền ủng hộ đến đúng địa chỉ.

Một fanpage đăng thông báo ‘thu phí thành viên’ 10.000 đồng/năm để gây quỹ cho Cuba – đây chỉ là một trong nhiều trang mạng xã hội tham gia trào lưu này.
Theo cách thức được lan truyền, mỗi thành viên tham gia nhóm hoặc theo dõi trang sẽ đóng một khoản phí nhỏ tượng trưng. Số tiền này, theo lời kêu gọi, sẽ được chuyển tới nhân dân Cuba trong bối cảnh quốc gia này đang đối diện nhiều khó khăn về kinh tế và y tế.
Người dùng hào hứng nhưng lo ngại minh bạch
Xu hướng trên nhanh chóng nhận được sự hưởng ứng từ các bạn trẻ. Trên Facebook và TikTok, nhiều người cho rằng đây là cách mới mẻ, sáng tạo để cộng đồng thể hiện tinh thần đoàn kết.

Nguyễn Phương Thanh – sinh viên năm 2, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội.
Bạn Nguyễn Phương Thanh, sinh viên năm 2, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho biết: “Mình thấy trend này thú vị và có ý nghĩa. Nhiều bạn ủng hộ rồi kèm theo các bình luận rất hài hước “vừa đóng 30 năm rồi, thế là xem page được 30 năm tiếp theo”, “tạm đóng 20 năm, nào có đóng tiếp”, “đóng 10 năm rồi, của ít lòng vòng”. Dù số tiền không lớn, nhưng việc cùng nhau tham gia cũng là cách thể hiện tình hữu nghị với Cuba – đất nước vốn gắn bó đặc biệt với Việt Nam”.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến băn khoăn về tính minh bạch của hình thức quyên góp này, khi chưa có cơ quan hay tổ chức chính thống đứng ra giám sát.

Tô Thanh Lể (24 tuổi), một người dùng mạng xã hội lâu năm đồng thời tham gia nhiều hoạt động thiện nguyện.
Bạn Tô Thanh Lể chia sẻ, 24 tuổi cho biết: “Bản thân mình đã theo dõi và nhận thấy nhiều chiến dịch online kêu gọi từ thiện nhưng sau đó lại không rõ ràng về dòng tiền, nên nếu trend này không có cơ quan bảo chứng thì e rằng nhiều người sẽ ngại tham gia. Tuy vậy, nếu là những page hay kênh thực sự uy tín, quen thuộc thì vẫn có thể cân nhắc vì đây là một hành động đẹp. Với những trang có ghi rõ số tài khoản của các cơ quan thì rất yên tâm, còn khi chuyển qua trung gian tài khoản cá nhân thì đặc biệt phải thận trọng".
Thiện nguyện online cần gắn với kênh chính thống

Tiến sĩ Trần Thị Vân Anh, giảng viên Viện Báo chí và Truyền thông (Học viện Báo chí và Tuyên truyền).
Tiến sĩ Trần Thị Vân Anh, giảng viên Viện Báo chí và Truyền thông, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, phân tích: “Các chiến dịch thiện nguyện qua mạng xã hội có ưu điểm lan tỏa nhanh, thu hút sự quan tâm của cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ. Tuy nhiên, nếu thiếu minh bạch, những hoạt động này dễ bị lợi dụng, dẫn đến giảm niềm tin của công chúng".
Theo bà, việc gây quỹ trực tuyến không phải là mới. Trước đây, mạng xã hội từng chứng kiến nhiều làn sóng kêu gọi ủng hộ miền Trung trong mùa lũ, quyên góp cho tuyến đầu chống dịch COVID-19 hay giúp trẻ em nghèo vùng cao. Song, cũng đã có những trường hợp gây tranh cãi liên quan đến việc công khai tài chính. Vì vậy, để duy trì niềm tin, mỗi phong trào cần đi kèm cơ chế quản lý rõ ràng.
Đối với trào lưu này, bà cũng chia sẻ thêm: “Với hoạt động ủng hộ nhân dân Cuba, đã có số tài khoản chính thức của Hội Chữ thập đỏ. Làm việc thiện xuất phát từ tâm, không cần qua hội nhóm phức tạp. Các bạn trẻ nên tỉnh táo, góp đúng chỗ, đúng nơi để đồng tiền phát huy giá trị trọn vẹn".
Trào lưu “thu phí thành viên” không chỉ phản ánh sự sáng tạo của cộng đồng mạng mà còn cho thấy mong muốn đóng góp của giới trẻ Việt Nam đối với bạn bè quốc tế. Dù còn tồn nhiều băn khoăn, tinh thần sẻ chia vẫn là điểm nhấn đáng ghi nhận.
Tuy nhiên, theo các ý kiến từ người dùng cho đến chuyên gia, để phong trào thực sự ý nghĩa và bền vững, cần gắn sự lan tỏa trên mạng xã hội với các kênh quyên góp chính thống. Khi đó, năng lượng tích cực từ cộng đồng mạng mới trở thành hành động thiết thực, tránh để một trào lưu tốt đẹp biến thành chiêu trò thiếu kiểm chứng.