Tràn lan mỹ phẩm rởm, tẩy date cũ, in dập date mới trá hình

Thủ đoạn ngày càng tinh vi

Ngày 31/7/2024, Đội quản lý thị trường (QLTT) số 1, Cục QLTT Bắc Giang phối hợp với Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh Bắc Giang kiểm tra đột xuất kho hàng kinh doang online tại số nhà 18-20-22 đường Quách Nhẫn 2A, phường Xương Giang, TP Bắc Giang, do bà T.T.T.H (SN 1982), trú tại xã Ngọc Châu, huyện Tân Yên làm chủ.

Qua kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện, thu giữ khoảng 70.000 sản phẩm gồm kem dưỡng da, kem trị nám, sữa rửa mặt, gel tẩy da chết, kem tẩy lông, kem dưỡng tóc, thuốc nhuộm tóc, nước hoa…, tổng trị giá khoảng 1 tỷ đồng. Quá trình làm việc, bà T.T.T.H thừa nhận toàn bộ số hàng hóa nêu trên do nước ngoài sản xuất, không có hóa đơn chứng từ, được bà H. mua trôi nổi trên thị trường để bán kiếm lời.

Lực lượng chức năng kiểm tra kho chứa mỹ phẩm tại Bắc Giang.

Ngày 11/7/2024, Đội QLTT số 2, Cục QLTT TP Hải Phòng phối hợp với Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và chức vụ, Công an quận Hải An tiến hành kiểm tra cửa hàng kinh doanh mỹ phẩm Hồng Anh có địa chỉ tại đường Chợ Lũng, phường Đằng Hải, quận Hải An, TP Hải Phòng.

Tại thời điểm kiểm tra, bà Lê Thị Thu Hồng có trưng bày giới thiệu và kinh doanh các sản phẩm mỹ phẩm tại trang mạng facebook do mình sở hữu có tên: “Hồng Anh Chuyên Đồ Hiệu”. Kiểm tra thực tế tại cửa hàng, đoàn kiểm tra phát hiện 2.121 sản phẩm mỹ phẩm gồm son, kem dưỡng, serum... có nhãn gốc bằng tiếng nước ngoài nhưng không có nhãn phụ bằng tiếng Việt Nam, tổng trị giá hàng hóa hơn 364 triệu đồng.

Không chỉ bán hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng nhập lậu, điều đáng báo động là nhiều cơ sở kinh doanh, điểm tập kết hàng chục tấn hàng hóa là nguyên liệu sản phẩm mỹ phẩm, kem đánh răng thành phẩm đều không rõ nguồn gốc, xuất xứ, thậm chí đã hết hạn sử dụng.

Ngày 9/7/2024, lực lượng QLTT TP Hà Nội phối hợp với Đội Cảnh sát kinh tế Công an quận Bắc Từ Liêm bắt quả tang và tạm giữ hơn 50.000 sản phẩm mỹ phẩm, kem đánh răng đã hết hạn sử dụng tại 5 gian hàng kinh doanh tại khu vực đường Nguyễn Đình Tứ, phường Xuân Đỉnh, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội.

Tại đây, lực lượng chức năng xác định chủ hộ kinh doanh là ông Lại Vũ Thắng, sinh năm 1988, thường trú tại số 58 ngõ 401 đường Xuân Đỉnh, phường Xuân Đỉnh, quận Bắc Từ Liêm. Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện có nhiều sản phẩm như mỹ phẩm, dầu gội, kem đánh răng trẻ em mang các nhãn hiệu ACLEAF Repair toner, OHBT, MAMACOS, O-ZONE... do nước ngoài sản xuất, trong đó có một lượng lớn hàng hóa là kem đánh răng trẻ em nhãn hiệu O-ZONE và nhiều mỹ phẩm đang được tẩy date cũ đã hết hạn sử dụng và in, dập date mới với hạn sử dụng vài năm so với hạn sử dụng đã hết trước đó. Làm việc với đoàn kiểm tra, chủ kinh doanh không xuất trình được hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc hợp pháp của toàn bộ số hàng hóa tại cơ sở.

Trước các vụ việc vi phạm bị phát hiện, thu giữ, lực lượng chức năng khuyến cáo người dân nên lựa chọn những sản phẩm bảo đảm chất lượng, có nguồn gốc, xuất xứ tem nhãn rõ ràng; đồng thời thông báo, phản ánh đến cơ quan chức năng khi phát hiện những trường hợp sản xuất, kinh doanh hàng hóa có dấu hiệu vi phạm.

Ứng dụng công nghệ số để kiểm soát

Tổng cục QLTT nhận định, với tốc độ tăng trưởng TMĐT 25%/năm, nạn kinh doanh, buôn bán hàng cấm, hàng giả, không rõ nguồn gốc xuất xứ, kém chất lượng... trên các kênh bán hàng online đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường kinh doanh và niềm tin của người tiêu dùng.

Trên thực tế, sau các đợt cao điểm kiểm tra, xử lý, các tổng kho hàng giả, các shop online này vẫn tồn tại và các shop vẫn ngang nhiên kinh doanh sản phẩm giả, nhái. Người tiêu dùng chỉ cần gõ tìm kiếm cụm từ “nước hoa”, “dầu gội đầu”, “mỹ phẩm”… trên các sàn TMĐT nổi tiếng sẽ cho ra hàng chục ngàn kết quả với nhiều mẫu mã và giá cả khác nhau, giá siêu rẻ. Người bán giải thích đây là “hàng hãng”, “hàng xách tay”...

Vừa qua, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương đã phát hiện nhiều hoạt động vi phạm pháp luật liên quan đến livestream bán hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng giả, hàng nhái. Cục đã yêu cầu các sàn TMĐT gỡ bỏ 23.239 sản phẩm, chấm dứt hoạt động 6.254 gian hàng. Ngoài ra, Cục chuyển cơ quan cảnh sát điều tra, xử lý vi phạm hành chính, xử lý hình sự 346 website, sàn TMĐT vi phạm.

Theo lãnh đạo Tổng cục QLTT, TMĐT và mạng xã hội là không gian xuyên biên giới, do đó cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị và con người để có thể kiểm soát được hoạt động trên các nền tảng này. Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cũng đề xuất giải pháp hoàn thiện chính sách pháp luật đối với các nền tảng mạng xã hội đa ngành, đa lĩnh vực có cho phép hoạt động kinh doanh livestream, bán hàng trực tuyến.

Bộ Thông tin và Truyền thông trong quá trình sửa đổi các quy định về Internet cần cân nhắc bổ sung quy định về định danh điện tử đối với đối tượng mà nền tảng cho phép hoạt động kinh doanh livestream, bán hàng trực tuyến. Hơn nữa, các nền tảng mạng xã hội phải phân định các tài khoản sử dụng trên mạng xã hội với mục đích riêng và tài khoản sử dụng nhằm mục đích kinh doanh. Đối với hoạt động TMĐT, cơ quan quản lý phải nắm được cơ sở dữ liệu, đầu ra, đầu vào các giao dịch mới có thể quản lý.

Để xử lý được vấn nạn hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên TMĐT, ông Trần Hữu Linh, Tổng cục trưởng Tổng cục QLTT, Bộ Công Thương cho rằng, trước tiên cần thay đổi thói quen tiêu dùng. Người dân không mua hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở trí tuệ vì giá rẻ, vì tâm lý sính hàng ngoại, sính hàng thương hiệu.

Các sàn TMĐT cần đẩy mạnh công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, tăng cường kiểm soát người bán, chất lượng sản phẩm và đánh giá người bán và đánh giá sản phẩm, công khai thông tin đánh giá để người tiêu dùng có thể an tâm lựa chọn và mua sản phẩm phù hợp. Về phía người tiêu dùng, hãy là người tiêu dùng thông minh, không tiếp tay cho hàng giả, hàng nhái và phản ánh/tố giác tới các cơ quan chức năng khi phát hiện các dấu hiệu vi phạm.

Đồng thời, cơ quan chức năng phải xây dựng các giải pháp, trang bị công cụ, thiết bị và các hệ cơ sở dữ liệu tập trung các bộ, ngành cho phép kết nối, chia sẻ thông tin giữa các bộ, ngành trong công tác phát hiện sớm, đấu tranh, ngăn chặn hàng giả, hàng hóa nhập lậu và chống thất thu thuế.

Lưu Hiệp