Trả giá xăng dầu về thị trường, Bộ Công thương sẽ không còn công bố giá

Bộ Công thương vừa có dự thảo lần 6 về nghị định kinh doanh xăng dầu.

Dự thảo này được xây dựng lại sau khi lãnh đạo Chính phủ yêu cầu cập nhập hàng loạt vấn đề nóng, bao gồm: nguyên tắc điều chỉnh giá theo cơ chế thị trường; quyền mua bán xăng dầu giữa các thương nhân phân phối xăng; dự trữ xăng dầu…

Thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối tự tính toán giá xăng dầu. Ảnh: Hồng Hạnh.

Doanh nghiệp tự công bố giá

Tại dự thảo lần này, nguyên tắc điều chỉnh giá bán xăng dầu đã hoàn toàn theo thị trường và Nhà nước chỉ can thiệp theo Luật Giá để ổn định thị trường khi có cơ quan có thẩm quyền ban bố tình trạng khẩn cấp, sự cố, thảm họa, thiên tai, dịch bệnh và mặt bằng giá thị trường của các mặt hàng xăng dầu có biến động bất thường.

Theo đó, giá bán xăng dầu được tính bằng công thức: chi phí tạo nguồn + chi phí kinh doanh cộng + lợi nhuận cộng + thuế giá trị gia tăng. Trong đó, chi phí tạo nguồn, gồm: chi phí tạo nguồn từ nguồn nhập khẩu, chi phí tạo nguồn từ nguồn trong nước, do thương nhân tự xác định theo thực tế kinh doanh, thay vì Bộ Công thương sẽ áp khung giá như các dự thảo trước.

Tương tự, chi phí kinh doanh là chi phí lưu thông xăng dầu trong nước thực tế, gồm chi phí bán buôn, chi phí bán lẻ ở nhiệt độ thực tế của thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, thương nhân phân phối xăng.

Lợi nhuận sẽ do thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, thương nhân phân phối xăng dầu tự xác định theo thực tế kinh doanh. Còn thuế giá trị gia tăng sẽ thực hiện theo quy định pháp luật về thuế.

Thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối sẽ được tự tính toán và công bố giá bán buôn, giá bán lẻ xăng dầu trong và ngoài hệ thống của mình. Đồng thời, thông báo về Bộ Công thương, UBND cấp tỉnh, Sở Công thương và Chi cục Quản lý thị trường nơi thương nhân có hệ thống phân phối.

Ngoài ra, thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, thương nhân phân phối xăng dầu sẽ phải kết nối mạng với cơ quan quản lý nhà nước về dữ liệu kê khai giá.

Như vậy, thay vì Bộ Công thương tính toán và công bố giá vào thứ 5 hàng tuần, thì nhiệm vụ này được giao cho thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối.

Dự trữ lưu thông xăng dầu tối thiểu bằng 20 ngày cung ứng

Tại dự thảo này, Bộ Công thương cũng đã thay đổi quan điểm khi quy định, các thương nhân phân phối xăng dầu được mua từ các thương nhân phân phối khác, thay vì 5 dự thảo trước đều cấm.

Đáng chú ý, với thương nhân bán lẻ xăng dầu, dự thảo quy định, đối tượng này phải ký hợp đồng mua hàng với thương nhân cung cấp xăng dầu (thương nhân đầu mối, phân phối).

Xuyên Việt Oil dính loạt bê bối do "mượn" giấy phép để đủ điều kiện làm đầu mối xăng dầu.

Mặt khác, cửa hàng xăng dầu đã được thương nhân sử dụng để làm điều kiện cấp giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân bán lẻ xăng dầu thì không được cho thương nhân khác sử dụng để làm điều kiện cấp giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân phân phối xăng dầu, giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân bán lẻ xăng dầu.

Quy định này đã phần nào bịt được kẻ hở "mượn" giấy phép để đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối, thương nhân phân phối thời gian qua, gây nên hàng loạt hệ lụy bất ổn trên thị trường xăng dầu.

Còn về dự trữ lưu thông xăng dầu, dự thảo quy định, thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu phải duy trì dự trữ lưu thông xăng dầu tối thiểu bằng 20 ngày cung ứng, tính theo sản lượng tiêu thụ nội địa bình quân của thương nhân trong một ngày của năm trước liền kề, theo từng chủng loại xăng, dầu.

Dù đã khá đầy đủ các quy định theo hướng đưa xăng dầu về thị trường, song, các quy định về quỹ bình ổn xăng dầu gần như không được nhắc đến. Chẳng hạn, các doanh nghiệp đầu mối hiện đang giữ quỹ này sẽ chuyển về đâu, chuyển thế nào?...

Hồng Hạnh