TPHCM: Nỗ lực giải quyết tình trạng mức sinh thấp

Theo Sở Y tế TP, thời gian qua với tổng kinh phí hơn 70 tỷ đồng, nguồn lực đầu tư cho công tác DS được quản lý chặt chẽ và nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước dành cho công tác này; bảo đảm đủ nguồn lực đáp ứng yêu cầu triển khai toàn diện, tập trung vào thực hiện các mục tiêu: duy trì vững chắc mức sinh thay thế, ổn định quy mô DS, đưa tỉ số giới tính khi sinh giảm dần về mức cân bằng tự nhiên, tận dụng hiệu quả lợi thế cơ cấu DS vàng, thích ứng với tình trạng già hóa DS và nâng cao chất lượng DS.

Cụ thể, trong năm 2024 tốc độ tăng tỉ số giới tính khi sinh 106,1 trẻ nam/100 trẻ nữ (33.173 trẻ nam/ 31.265 trẻ nữ), giảm so với cùng kỳ năm 2023 (107,9 trẻ nam/100 trẻ nữ), tỉ lệ (TL) sàng lọc trước sinh: 86,46% (so với kế hoạch là 85%), tuổi thọ trung bình của người dân TP dự ước là 76,7. Bên cạnh đó đã vận động 1.469 cặp nam - nữ thanh niên chuẩn bị kết hôn khám sức khỏe trước khi kết hôn, vượt 20% so với kế hoạch đề ra; vận động được 540.309 cặp vợ chồng áp dụng biện pháp tránh thai hiện đại, vượt gần 20% chỉ tiêu đề ra. Tổng tỉ suất (TS) sinh năm 2024 là 1,39 con/phụ nữ.

Đáng chú ý, năm qua TP cũng đã chú trọng thực hiện tốt các nhiệm vụ, chương trình, đề án: kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh; điều chỉnh mức sinh; củng cố, phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ kế hoạch hóa gia đình; tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn; tầm soát các dị dạng, tật, bệnh bẩm sinh và nâng cao chất lượng DS; chăm sóc sức khỏe NCT; hoạt động truyền thông - giáo dục; thông tin số liệu chuyên ngành DS - kế hoạch hóa gia đình.

Năm 2025, phấn đấu đạt mục tiêu tỉ số giới tính khi sinh:

Mặc dù vậy, theo ông Nguyễn Văn Vĩnh Châu - Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM, mặc dù TP đã nỗ lực với nhiều giải pháp nhằm cải thiện mức sinh hợp lý, nhưng thực tế cho thấy vẫn chưa mang lại kết quả cao. Năm 2024, tổng TS sinh của TP là 1,4 con/phụ nữ (thấp hơn rất nhiều so với mức sinh thay thế) và đang xếp trong nhóm 21 tỉnh, TP có mức sinh thấp. Mức sinh thấp kéo dài sẽ để lại nhiều hệ lụy: quá trình già hóa DS diễn ra nhanh hơn, thiếu hụt nguồn lao động (LĐ), ảnh hưởng đến an sinh xã hội... Mặt khác, hệ thống báo cáo thu thập số liệu về các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản sinh 1 con, sinh đủ 2 con chưa được thống kê đầy đủ trong phần mềm quản lý chuyên ngành về DS nên công tác thống kê báo cáo để đánh giá thực trạng về mức sinh thấp còn gặp khó khăn.

Chính vì thế, nhằm góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội của TP, trong năm 2025 TPHCM đã đặt các mục tiêu quan trọng như: nỗ lực giải quyết tình trạng mức sinh thấp; kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh; nâng cao chất lượng DS; chăm sóc sức khỏe NCT và thích ứng với tình trạng già hóa DS; tận dụng hiệu quả co cấu DS vàng.

Trong đó, tổng TS sinh: 1,4 con/phụ nữ; giảm số trẻ vị thành niên, thanh niên có thai ngoài ý muốn: 10% so với năm 2024; tăng thêm tỉ lệ cặp nam - nữ thanh niên được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn: 15% so với năm 2024; TL phụ nữ mang thai được tầm soát (sàng lọc trước sinh): 85%; tuổi thọ bình quân đạt 76,8; duy trì hoạt động 184 Câu lạc bộ NCT và 184 Tổ tình nguyện chăm sóc NCT già yếu neo đơn tại cộng đồng ở 184 phường, xã, thị trấn trên địa bàn...

Ông Châu chia sẻ thêm, để đạt được các mục tiêu đề ra, bên cạnh việc tiếp tục kiện toàn Ban chỉ đạo công tác DS và Phát triển năm 2025; nỗ lực giải quyết tình trạng mức sinh thấp, tuyên truyền vận động người dân thực hiện thông điệp "Mỗi cặp vợ chồng sinh đủ 2 con", kiểm soát tốt tốc độ tăng TS giới tính khi sinh, duy trì mức sinh hợp lý và tăng cường có hiệu quả hoạt động truyền thông trong các chương trình, mô hình, đề án...

Sở Y tế TP cũng kiến nghị Chính phủ cần có chính sách tổng thể trên cơ sở quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội hài hòa giữa đô thị - nông thôn, giữa các vùng địa phương; các chính sách về đào tạo nguồn LĐ, phải bảo đảm sự hài hòa giữa lực lượng LĐ phổ thông và LĐ có trình độ cao, chú trọng hơn nữa công tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao tại các đô thị lớn nhằm tận dụng nguồn nhân lực dồi dào tại chỗ và tránh sự quá tải về dân cư tại các đô thị lớn.

Song song với đó, Trung ương cần có chính sách kiểm soát mức sinh linh hoạt cho các các tỉnh, TP trên cơ sở khung mức sinh của quốc gia; điều chỉnh mức sinh đồng bộ giữa các tỉnh có mức sinh thấp; nghiên cứu các chính sách lâu dài đối với NCT và các giải pháp, chính sách nhằm chủ động thích ứng đối với tình trạng già hóa DS nhanh; cũng như chỉ đạo Bộ Y tế và các bộ, ngành có liên quan tiếp tục đưa ra những chủ trương, giải pháp nhằm củng cố, tăng cường đội ngũ cán bộ về công tác DS ở các cấp, cũng như công tác phối hợp liên ngành trong công tác này...

Trung Hiếu

Từ Khóa Dân số

Video trực thăng quân sự va chạm máy bay chở khách khiến 67 người thiệt mạng