TP.HCM: Tầm nhìn 'siêu đô thị đa trung tâm' mới của Đông Nam Á

Ngày 17/6, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM phối hợp cùng Trường Đại học Kinh tế TP.HCM (UEH) tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Tầm nhìn quy hoạch và các động lực phát triển kinh tế của TP.HCM mới”. Sự kiện diễn ra trong bối cảnh thành phố đang đứng trước thời cơ lịch sử để tái cấu trúc không gian và thúc đẩy mô hình phát triển siêu đô thị đa trung tâm.

Phát biểu khai mạc, GS.TS Sử Đình Thành – Giám đốc Đại học Kinh tế TP.HCM – nhấn mạnh: năm 2025 là cột mốc quan trọng đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ của TP.HCM khi quá trình sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp tỉnh đang mở ra cơ hội kiến tạo một “TP.HCM mới”. Với tầm nhìn chiến lược và định hướng phát triển khác biệt, TP.HCM mới được kỳ vọng trở thành cực tăng trưởng vượt trội của Đông Nam Á, trung tâm kinh tế – tài chính – khoa học công nghệ – logistics thông minh hàng đầu khu vực.

Tại hội thảo, TS. Lê Quốc Hùng – Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia – chia sẻ tầm nhìn hình thành siêu đô thị TP.HCM mới trên cơ sở hợp nhất TP.HCM hiện tại với tỉnh Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu. Theo ông, đây không chỉ là sự cộng hưởng kinh tế đơn thuần mà còn là “phép thử lớn” về khả năng quản trị vùng, hài hòa lợi ích và vượt qua rào cản địa phương.

Ông Hùng đề xuất mô hình phát triển đa trung tâm, trong đó khu vực lõi gồm TP.HCM hiện hữu và Thủ Thiêm; tiểu vùng Bình Dương gồm Thủ Dầu Một, Dĩ An, Thuận An, Bến Cát, Tân Uyên; tiểu vùng Bà Rịa – Vũng Tàu gồm Vũng Tàu, Phú Mỹ; cùng các cực tăng trưởng vệ tinh. Hai hành lang phát triển trọng điểm gồm Đông – Tây (kết nối cảng Cái Mép – Thị Vải) và Bắc – Nam (liên kết công nghiệp Bình Dương với dịch vụ TP.HCM và cảng biển Bà Rịa – Vũng Tàu), được hỗ trợ bởi hệ thống giao thông vành đai 3 và 4.

GS.TS Nguyễn Trọng Hoài – Tổng Biên tập Tạp chí Nghiên cứu Kinh tế và Kinh doanh châu Á – nhấn mạnh vai trò đặc biệt của TP.HCM sau hợp nhất, không chỉ dẫn dắt vùng Đông Nam Bộ mà còn là đầu tàu phát triển quốc gia. Theo ông, mục tiêu đến năm 2030 TP.HCM cần đạt mức thu nhập cao, đồng thời hướng đến mô hình siêu đô thị toàn cầu vào năm 2050.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu này, TP.HCM mới cần trả lời câu hỏi chiến lược: Đâu là động lực trọng yếu giúp nâng cao năng suất tổng hợp và đảm bảo tăng trưởng bền vững, bao trùm?

GS.TS Nguyễn Trọng Hoài kiến nghị tập trung vào 5 động lực then chốt: phát triển đô thị thông minh và bền vững; xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo; thúc đẩy dịch vụ giá trị cao, logistics và kinh tế biển; tăng cường liên kết vùng trong nước và quốc tế; và cuối cùng là hoàn thiện thể chế với tính vượt trội, thích ứng linh hoạt trong bối cảnh toàn cầu hóa.

Hội thảo là bước khởi đầu trong chuỗi tham vấn chiến lược nhằm định hình lộ trình phát triển cho TP.HCM mới – một siêu đô thị năng động, hiện đại và hội nhập trong thế kỷ 21.

Thạch An