TP.HCM dự kiến triển khai 105 công trình ngăn triều, chống hạn mặn

Dựa trên cơ sở Chương trình phát triển nông nghiệp đô thị trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Phương án phát triển thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp đến năm 2030, tầm nhìn năm 2045, đề án lần này tập trung vào việc phát triển thủy lợi nhỏ, thủy lợi nội đồng với mục đích cải thiện năng suất nông nghiệp, bảo vệ nguồn nước tưới cho đô thị mở rộng.

Theo đề án, kết quả tính toán nhu cầu nước, điều kiện địa hình tự nhiên tại khu vực, công trình thủy lợi hiện hữu và các nguồn cấp nước trên địa bàn TP.HCM cho thấy giải pháp phát triển thủy lợi nhỏ, thủy lợi nội đồng trong thời gian tới sẽ tập trung vào việc nạo vét, nâng cấp và sửa chữa 105 công trình với tổng diện tích phục vụ là 3.416 ha thuộc ba vùng trong thành phố.

Cụ thể: Vùng ven sông Sài Gòn nên nạo vét các kênh tuyến, rạch, nâng cấp và sửa chữa công trình kiểm soát triều (68 công trình), kết nối giao thông nông thôn, đảm bảo nguồn nước phục vụ cho sản xuất nông nghiệp và phòng chống ngập úng; Vùng nhiễm phèn tập trung nâng cấp, sửa chữa hệ thống cống ngăn mặn, nạo vét các kênh tưới tiêu, xây dựng ao trữ nước nội đồng (21 công trình) để đảm bảo chủ động cấp nước vào những tháng mùa khô và thau chua, rửa phèn; Vùng nước lợ cần nạo vét hệ thống kênh, rạch nhằm đảm bảo cấp nước cho sản xuất, sửa chữa hệ thống cống ngăn triều, gia cố kênh, bờ, rạch, ngăn ngừa việc sạt lở (16 công trình thủy lợi có tổng dịch tích phục vụ 692 ha).

Đề án đánh giá rằng, hiện nay các công trình thủy lợi chủ yếu dựa vào những kênh đất đã qua quá trình sử dụng lâu năm, gặp nhiều vấn đề như sụp, lún, bồi lắng và tắc nghẽn gây khó khăn cho việc điều tiết nước, ngăn ngừa lũ lụt. Tình trạng hạ tầng thủy lợi tại TP.HCM đang đối mặt với thách thức đáng kể. Sự phát triển nhanh chóng của các khu công nghiệp và dân cư tự phát cũng gây áp lực lớn lên hệ thống này. Chính vì thế, việc triển khai đề án trên không chỉ đơn thuần là nâng cao năng lực hạ tầng mà còn là một quy trình phải được thực hiện đồng bộ, kết hợp với các biện pháp giáo dục để đảm bảo sự bền vững và hiệu quả trong lâu dài.

Được biết, ngành Thủy lợi tại TP.HCM đã và đang xây dựng khoảng 45 hệ thống công trình thủy lợi và hơn 2.000 km đê bao, bờ bao ven các sông, kênh và rạch, cùng với hơn 900 công trình phụ trợ như cống, đập, trạm bơm, 600 hạng mục công trình bờ bao phòng chống triều cường. Đó là những thành tựu đáng kể tính đến thời điểm hiện tại.

Các công trình thủy lợi tại TP.HCM không chỉ đáp ứng nhu cầu tưới tiêu, xổ phèn và ngăn mặn khoảng 55.000 ha đất sản xuất nông nghiệp mà còn có vai trò quan trọng trong việc ngăn lũ, kiểm soát triều và chống ngập úng cho 70.000 ha diện tích khác. Những khu vực chính mà các công trình này tập trung đầu tư bao gồm TP. Thủ Đức, các quận như quận 12, quận Gò Vấp, cùng với các huyện như Củ Chi, Bình Chánh, Hóc Môn và Cần Giờ.

Những nỗ lực này đã góp phần quan trọng vào việc nâng cao sản xuất nông nghiệp và cải thiện đời sống cộng đồng tại TP.HCM, đồng thời đáp ứng được một phần lớn yêu cầu về quản lý và sử dụng nguồn nước hiệu quả.

Thanh Trúc