TP.HCM cần xây dựng Trung tâm hội chợ, triển lãm xứng tầm

Đó là trọng tâm phát biểu của Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Dũng tại Hội thảo “Hình thành Trung tâm Hội chợ triển lãm quốc tế (HCTLQT) tại TP.HCM: Định hình cấu trúc, không gian quy hoạch và hệ sinh thái phát triển”.

TSKH.KTS Ngô Viết Nam Sơn đề xuất ý kiến: “TP cần dành quỹ đất để hình thành Trung tâm Hội chợ triển lãm quốc tế quy mô xấp xỉ 100Ha trở lên”.

Dự án Trung tâm triển lãm quy hoạch TP.HCM tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm tái khởi động sau thời gian dài đắp chiếu ngừng thi công vào năm 2017.

Trung Tâm Hội nghị và Triển lãm Sàigòn - SECC có diện tích tổng cộng 40.000 mét vuông, tọa lạc ngay vành đai khu đô thị mới Phú Mỹ Hưng, Q. 7 hiện đã kín lịch đến hết năm 2025.

TP.HCM cũng có không gian mở rộng, đã được các sở ngành rà soát. Tính tới thời điểm hiện tại, TP đã cập nhật, có 188 vị trí, địa điểm để tổ chức các hoạt động hội chợ, triển lãm trên địa bàn để các doanh nghiệp TP.HCM có nhu cầu tổ chức.

“Việc hình thành Trung tâm HCTLQT tại TP.HCM là một việc làm hết sức cần thiết của TP và chúng ta đã thấy rất rõ tầm quan trọng”, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM khẳng định.

Theo Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Dũng, trước đây TP đã có 1 Trung tâm HCTL ở Q. Tân Bình tuy không rộng nhưng trong giai đoạn đầu đã góp phần cho những triển lãm và hội chợ của TP.HCM trưng bày hàng hóa do các doanh nghiệp của TP sản xuất, phục vụ cho nhu cầu của người dân.

Qua thống kê, mỗi năm TP có trên 400 triển lãm, hội chợ trên địa bàn với quy mô lớn, bé, vừa vừa đều có. Như vậy, trung bình 1 ngày chúng ta có đến ít nhất 1 hội chợ. Điều đó cho thấy nhu cầu hết sức lớn cho sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp.

“Tương lai, chúng ta phải hình thành nên một hệ sinh thái nhiều Trung tâm TLHC xứng tầm, đó là điều mà lãnh đạo TP hết sức quan tâm. Trong phạm vị, điều kiện của TP.HCM, chúng ta sẽ triển khai thực hiện mục tiêu này như thế nào cho phù hợp trong giai đoạn trước mắt và giai đoạn dài hơn, đến 2030 và 2035 để có được những Trung tâm HCTLQT xứng tầm”, Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Dũng phát biểu.

Nhiều sự kiện vẫn phải tổ chức tại các trung tâm thương mại, trung tâm thể dục thể thao, nhà văn hóa, hoặc công viên, GS.TS Nguyễn Trọng Hoài thông tin.

Tại Hội thảo, nhiều ý kiến đóng góp thiết thực, cùng các tham vấn của các chuyên gia, Hiệp hội doanh nghiệp trong và ngoài nước, các nhà đầu tư có kinh nghiệm, các cơ quan quản lý nhà nước về định hướng phát triển hạ tầng, bố trí không gian quy hoạch, hệ sinh thái dịch vụ hướng đến xây dựng các Trung tâm Hội chợ triển lãm quốc tế (HCTLQT) tại TP.HCM.

Theo đánh giá của các chuyên gia, doanh nghiệp, các địa điểm tổ chức hội chợ, triển lãm thương mại trên địa bàn chưa đáp ứng được nhu cầu của doanh nghiệp và sự phát triển thành phố. Trong khi đó, toàn thành phố chỉ có khoảng 10 địa điểm tổ chức hội chợ, triển lãm có quy mô tối thiểu 1.000 gian hàng; khoảng 10 địa điểm có thể đáp ứng hội chợ, triển lãm có quy mô từ 500 đến tối đa 1.000 gian hàng.

Hiện nay, thành phố rất thiếu các địa điểm, không gian có diện tích lớn, được đầu tư và vận hành chuyên nghiệp, cùng các dịch vụ hỗ trợ chung quanh để thu hút các đối tác lớn trong và ngoài nước tham gia tổ chức những triển lãm, hội chợ xứng tầm quốc tế.

Trong khi đó hàng năm, Thành phố tổ chức khoảng 400 hội chợ triển lãm thương mại được tổ chức trên địa bàn, số lượng tăng bình quân 3,68%/năm. Việc thiếu các địa điểm tổ chức sự kiện hội nghị, hội chợ, triển lãm quy mô lớn làm giảm đi những cơ hội trong hoạt động xúc tiến thương mại với các thị trường xuất khẩu lớn, tiềm năng.

TP.HCM có vị thế là “đầu tàu” kinh tế của cả nước nên quy mô xây dựng trung tâm hội chợ triển lãm cần xứng tầm cả nước và khu vực, KTS Ngô Viết Nam Sơn nhấn mạnh.

Định hướng chiến lược quy hoạch Trung tâm HCTLQT tại TP.HCM, TSKH.KTS Ngô Viết Nam Sơn nêu rõ việc lập kế hoạch tài chính, quản lý rủi ro, hợp tác với các đối tác cần được lưu tâm.

Chiến lược quy hoạch hội chợ quốc tế cần chọn địa điểm và quy mô phù hợp với không gian rộng rãi, dễ tiếp cận, hạ tầng tốt; kết nối mạng lưới hệ sinh thái Trung tâm HCTLQT; cần phải xác định được mục tiêu và đối tượng chính; chương trình sự kiện và hoạt động; bảo vệ môi trường; thiết kế và bố trí không gian sáng tạo…

TSKH.KTS Ngô Viết Nam Sơn cũng đã đề xuất các nghiên cứu về vị trí cho Trung tâm HCTLQT gồm: Nâng cấp, mở rộng Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn (SECC) quy mô 11,5 ha; Khu phức hợp Trung tâm hội nghị triển lãm, khách sạn và thương mại dịch vụ (Thủ Thiêm) gần 8,3 ha.

Ngoài ra, các khu vực tại các vùng ven đô như: Khu đất phường Thới An và phường Thạnh Xuân, Q. 12 với 30 ha; Khu đất tại vị trí giáp ranh giữa xã Tân Kiên và xã Tân Nhựt – Bình Chánh (kế cận Trung tâm logistics Tân Kiên và Ga Tân Kiên) với 30 ha; Khu Nông trường Dừa (phường Long Trường, TP Thủ Đức) 36 ha,…

Đúc kết các kinh nghiệm trong quá trình xây dựng và vận hành các TT HCTLQT của một số quốc gia nhằm phát huy tối đa những tiềm năng, lợi thế để hình thành, định vị và khẳng định thương hiệu TT HCTLQT TP.HCM, ThS.KTS Đỗ Nguyên Phong nhận xét.

Báo cáo kết quả nghiên cứu về khung tiêu chí và các giải pháp về hạ tầng, định hướng phát triển TT HCTLQT, ThS.KTS Đỗ Nguyên Phong – Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch Xây dựng TP dẫn chứng, nghiên cứu mô hình phát triển TT HCTLQT tại một số quốc gia đang phát triển cũng như các quốc gia có tiềm năng như Hàn Quốc, Thái Lan, Trung Quốc… và mô hình quản lý từ một số quốc gia Châu Âu để từ đó có cơ sở tham chiếu và đúc kết những kinh nghiệm có khả năng áp dụng cho TP.HCM.

Dựa trên các bài học kinh nghiệm từ 5 TT HCTLQT của một số quốc gia (Trung tâm Hội chợ Quốc tế Thượng Hải, Trung tâm Hội nghị Quốc gia Queen Sirikit, BITEC, Trung tâm Impact Bangkok và Singapore EXPO), có thể rút ra một số bài học quan trọng về phát triển và vận hành các TT HCTLQT hiện đại, có khả năng vận dụng cho TP.HCM.

Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn SECC mở rộng thêm không gian Khu B, tuy nhiên nơi đây hầu như đã lấp đầy lịch đăng ký đến năm 2026.

Theo đó, 3 tiêu chí quan trọng trong quá trình hình thành, vận hành và phát triển các Trung tâm Hội nghị, hội chợ, triển lãm quốc tế gồm:

Vị trí chiến lược: Lựa chọn vị trí để hình thành trung tâm nên ưu tiên các vị trí chiến lược, có hạ tầng giao thông thuận lợi, kết nối với hệ thống giao thông công cộng, thuận tiện trong di chuyển đến trung tâm (bằng cả phương tiện cá nhân và phương tiện giao thông công cộng).

Dịch vụ phụ trợ: cung cấp các hệ sinh thái dịch vụ phụ trợ như: khách sạn, nhà hàng, trung tâm thương mại & dịch vụ,… để phục vụ nhu cầu nghỉ ngơi, vui chơi, giải trí, làm việc, khám phá văn hóa của du khách trong suốt thời gian tham gia hội nghị, hội chợ, triển lãm trong khuôn viên TT HNHCTL hoặc nằm gần khu vực lân cận có các hệ sinh thái dịch vụ phụ trợ nêu trên.

Ngoài ra việc sắp xếp, bố trí các bãi giữ xe lớn phục vụ nhu cầu gửi xe cao trong các sự kiện có quy mô lớn, tầm cỡ mỗi lần diễn ra sự kiện cũng cần được lưu tâm khi nghiên cứu…

Tiếp thu ý kiến và kết luận nội dung thảo luận, đại diện Tổ Công tác xây dựng Đề án – GS.TS Nguyễn Trọng Hoài cho biết: “Hội thảo đã nhận được rất nhiều ý kiến đóng góp quan trọng, thiết thực, có chiều sâu xoay quanh các nhóm chủ đề chính.

GS.TS Nguyễn Trọng Hoài nhận định, đây là các chất liệu quan trọng, cần thiết để Sở Công Thương cùng Tổ Công tác tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện Đề án, định hướng cùng xác định các giải pháp, nguồn lực cụ thể trong thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp triển lãm, góp phần xây dựng TP.HCM trở thành trở thành trung tâm tổ chức các sự kiện, hoạt động hội chợ triển lãm, hội nghị mang tầm quốc tế.

Sở Công Thương cũng sẽ nhanh chóng tham mưu UBND TP các giải pháp để thực hiện ngay, trước mắt ưu tiên triển khai đầu tư xây dựng 1 trung tâm Hội chợ triển lãm quốc tế đảm bảo phù hợp với quy hoạch TP, phát huy đúng mức vai trò của TP trong tăng trưởng kinh tế của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam nói chung và TP nói riêng.

Dự án Xây dựng TT triển lãm quy hoạch TP.HCM tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm với tổng mức đầu tư hơn 836 tỉ đồng, dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2025.

Theo thống kê của Hiệp hội công nghiệp triển lãm toàn cầu (UFI), năm 2023 tổng không gian triển lãm trong nhà trên toàn thế giới đạt 42,1 triệu m2 và 1.425 địa điểm. Châu Âu là nơi có nhiều không gian triển lãm nhất trên toàn cầu (15,7 triệu m2 chiếm 37.2%), tiếp theo khu vực Châu Á-Thái Bình Dương (15,4 triệu m2 chiếm 36.6%). Về số lượng địa điểm, Châu Âu cũng là nơi có số lượng địa điểm nhiều nhất (497), tiếp theo là Châu Á-Thái Bình Dương (404) và Bắc Mỹ (352).

Năm 2023, trên toàn cầu có 843 (59%) trung tâm hội chợ triển lãm có quy mô nhỏ có sức chứa trong nhà từ 5.000 đến 20.000 m2; 500 (35%) trung tâm hội chợ triển lãm có quy mô vừa, có sức chứa từ 20.000 đến 100.000 m2; 81 (6%) trung tâm hội chợ triển lãm có quy mô lớn, diện tích hơn 100.000 m2.

Hữu Long