TP.HCM cấm xe xăng, nhưng cần lộ trình và sự đồng thuận

Giao thông xanh đang dần trở thành chiến lược trọng tâm trong định hướng phát triển bền vững của TP.HCM. Một trong những bước đi mạnh mẽ nhất là việc thành phố đặt mục tiêu chuyển đổi toàn bộ khoảng 400.000 xe máy hai bánh đang hoạt động trong lĩnh vực vận tải công nghệ và giao hàng từ xe xăng sang xe điện, tiến tới cấm hoàn toàn xe xăng hoạt động trong lĩnh vực này vào năm 2027–2028.

Thông tin trên được ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Tư vấn Ứng dụng Kinh tế (Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM), chia sẻ tại cuộc họp báo kinh tế - xã hội chiều 17/7. Theo ông Hải, Viện đã cơ bản hoàn thiện dự thảo đề án chuyển đổi và dự kiến sẽ trình UBND TP.HCM vào ngày 18-7 tới.

Miễn thuế, hỗ trợ tài chính và thiết kế gói vay phù hợp

Để thúc đẩy quá trình chuyển đổi, TP.HCM đưa ra hàng loạt chính sách khuyến khích tài xế chuyển từ xe xăng sang xe điện, trong đó có:

Miễn thuế VAT trong vòng 2 năm cho tài xế sử dụng xe điện chạy dịch vụ.

Miễn lệ phí trước bạ cho xe máy điện mới đăng ký lần đầu.

Thiết kế các sản phẩm tín dụng ưu đãi, phối hợp với ngân hàng để hỗ trợ tài xế chưa đủ tài chính mua xe mới.

Hỗ trợ trực tiếp từ ngân sách cho khoảng 10.000 xe, với mức 8 triệu đồng mỗi xe, đặc biệt dành cho nhóm tài xế yếu thế.

“Với chi phí vận hành tiết kiệm hơn nhiều so với xe xăng, tài xế hoàn toàn có thể trả góp xe điện trong vòng 24 đến 30 tháng”, ông Hải phân tích.

Giải pháp hạ tầng: Nâng cấp điện, đảm bảo an toàn trạm sạc

Một vấn đề được đặc biệt quan tâm là khả năng đáp ứng của hạ tầng điện khi số lượng xe điện tăng nhanh. Theo ông Hải, hầu hết tài xế hiện nay có xu hướng sạc vào ban đêm, nên trong giai đoạn đầu, hệ thống điện vẫn đủ đáp ứng. Tuy nhiên, nếu chuyển đổi toàn bộ 400.000 xe, thành phố cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng trong 2-3 năm tới.

Đề án đã tính đến việc phối hợp với ngành điện lực để rà soát và tăng cường công suất, đồng thời đầu tư hệ thống sạc công cộng tại các điểm tập trung tài xế công nghệ.

Ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Tư vấn Ứng dụng Kinh tế (Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM), chia sẻ tại cuộc họp báo kinh tế - xã hội chiều 17/7. Ảnh: Hà Sang

Đáng chú ý, trước những lo ngại liên quan đến nguy cơ cháy nổ khi sạc xe điện, ông Lê Thanh Hải cho biết qua làm việc với các hãng xe, Viện nhận thấy bộ sạc chính hãng đều đạt chuẩn an toàn. Nguy cơ phát sinh chủ yếu do hệ thống truyền tải điện yếu kém tại các khu nhà trọ, đặc biệt là ổ cắm và dây điện không đảm bảo.

Vì vậy, đề án đề xuất UBND phường, xã phối hợp lực lượng công an kiểm tra, rà soát hạ tầng điện sinh hoạt tại các khu vực đông tài xế sinh sống, nhằm đảm bảo an toàn cho quá trình sử dụng xe điện.

Ảnh: Dân Trí

Đề án cũng xây dựng lộ trình theo từng giai đoạn. Hai năm đầu (2025-2026), thành phố sẽ ưu tiên giảm giá xe điện, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận. Sang giai đoạn 2027-2028, TP.HCM có thể áp dụng biện pháp cấm xe xăng hai bánh hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ vận tải, nhưng sẽ thông báo từ sớm để các doanh nghiệp và tài xế có kế hoạch chuẩn bị.

“Xu hướng chuyển đổi xe xăng sang xe điện là tất yếu và không thể đảo ngược. Tuy nhiên, để thành công, điều quan trọng là phải có sự đồng thuận từ người dân và chính sách hỗ trợ đúng đối tượng”, ông Hải nhấn mạnh.

Hướng đến 100% xe công nghệ xanh vào 2028

Mục tiêu mà TP.HCM đặt ra là đến năm 2026, ít nhất 80% số tài xế công nghệ sử dụng xe điện, và đến 2027-2028, tỷ lệ này sẽ đạt 100%. Đề án không chỉ nhằm giảm phát thải khí nhà kính, mà còn thúc đẩy hạ tầng giao thông đô thị thông minh và thân thiện với môi trường.

Việc chuyển đổi này, nếu được triển khai đúng hướng, không chỉ góp phần xây dựng một TP.HCM xanh - sạch - hiện đại, mà còn mở ra cơ hội lớn cho thị trường xe điện và các ngành công nghiệp phụ trợ trong nước.

Hà Sang