TP Hà Nội khởi công 2 tuyến metro, TP.HCM khởi công metro 2 vào cuối năm nay
TP Hà Nội và TP.HCM sẽ vận dụng các cơ chế đặc thù từ Nghị quyết 188 của Quốc hội để khởi công 2 tuyến đường sắt đô thị tại Hà Nội và tuyến metro số 2 tại TP.HCM.
Sáng 18-4, tại TP.HCM đã tổ chức Road show - Hội nghị quốc tế thông tin về công tác tư vấn thực hiện các dự án đường sắt đô thị tại TP.HCM và TP Hà Nội.
Tại hội nghị, phía TP Hà Nội cho biết trong năm 2025, Hà Nội sẽ khởi công tuyến đường sắt đô thị và TP.HCM khởi công tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương).

Hội nghị quốc tế thông tin về công tác tư vấn thực hiện các dự án đường sắt đô thị nhận được sự quan tâm của nhiều chuyên gia, doanh nghiệp. Ảnh: ĐÀO TRANG
Làm đường sắt đô thị đầy cơ hội, thách thức
Ông Phan Công Bằng - Trưởng ban Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) cho biết mới đây Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 188 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại TP Hà Nội, TP.HCM.
Có thể nói đây là thời điểm lịch sử để TP Hà Nội, TP.HCM đẩy nhanh tiến độ triển khai hệ thống đường sắt đô thị, góp phần giải quyết vấn đề giao thông, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của cả hai TP.

Ông Phan Công Bằng - Trưởng ban Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM. Ảnh: ĐT
Tại hội nghị này, Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM giới thiệu về quy hoạch và kế hoạch triển khai Nghị quyết số 188 của Quốc hội gắn với định hướng của TP. Bên cạnh đó, MAUR cũng sẽ thông tin cập nhật về kế hoạch triển khai dự kiến của dự án tuyến metro số 2 (Bến Thành – Tham Lương) trong bối cảnh TP đã quyết định chuyển từ nguồn vốn vay ODA sang sử dụng vốn ngân sách trong nước. Trước mắt là công tác tuyển chọn tư vấn, bao gồm: Tư vấn lập Điều chỉnh dự án – thiết kế FEED và đấu thầu và tư vấn thẩm tra điều chỉnh dự án – thiết kế FEED.
Ngoài ra, hội nghị cũng sẽ tiến hành khảo sát, thu thập số liệu, lắng nghe kinh nghiệm của các đơn vị tư vấn trong và ngoài nước về thực hiện các công việc tư vấn quan trọng. Đơn cử như khảo sát xây dựng, thiết kế FEED, lập dự án đầu tư, tư vấn đấu thầu EPC, tư vấn quản lý dự án và tư vấn giám sát cho các tuyến đường sắt đô thị trong thời gian sắp tới.
"Phát triển mạng lưới đường sắt đô thị không chỉ kết nối giao thông hiện đại trong đô thị mà còn là kết nối những ước mơ, khát vọng của người dân TP về một cuộc sống tiện nghi và hiện đại, là mở rộng không gian đô thị.
Hành trình phía trước còn rất dài, mục tiêu là rất lớn và đầy thử thách nhưng sẽ mang lại rất nhiều cơ hội. Tôi tin rằng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của người dân sẽ hoàn thành đầu tư đồng bộ hệ thống đường sắt đô thị trong thời gian tới. Từ đó, góp phần xây dựng hai TP ngang tầm với các đô thị lớn trên thế giới và vững bước tiến vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam"- ông Phan Công Bằng nhấn mạnh.
Lập lộ trình hoàn thành mạng lưới đường sắt đô thị
Đại diện Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội cho biết: Với quy hoạch mới, TP Hà Nội có 15 tuyến đường sắt đô thị với khoảng 600km. Để làm được 600 km, TP Hà Nội chia làm 3 phân kỳ triển khai.
Dự kiến từ 2026-2030 sẽ làm khoảng 116 km, khoảng 7 tuyến với khoảng 15,8 tỉ USD. Giai đoạn này, TP Hà Nội cũng thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư với 8 tuyến cho giai đoạn tiếp theo.

TP.HCM và TP Hà Nội lên lộ trình làm mạng lưới đường sắt đô thị. Ảnh: ĐT
Giai đoạn 2030-2035 khoảng 397 km (9 tuyến) với hơn 21,3 tỉ USD, hoàn thành khoảng 397 km, với diện tích sử dụng 865 ha. Song song đó, ban cũng chuẩn bị đầu tư cho 7 tuyến còn lại cho giai đoạn 2035-2045.
Giai đoạn 2035 - 2045 sẽ thực hiện đầu tư toàn bộ hệ thống đường sắt đô thị với khoảng 18,2 tỉ USD. Lúc này sẽ hoàn thiện tổng thể 600 km đường sắt đô thị.
Ban quản lý dự kiến khởi công 2 tuyến vào năm 2025 gồm: tuyến metro số 5 (Văn Cao - Ngọc Khánh - Hòa Lạc) và tuyến metro số 2 (Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo). Cuối năm 2026-2030 sẽ thực hiện các đoạn tuyến còn lại của tuyến số 2 và tuyến 3.
Tuyến metro số 2 sẽ kết nối với 2 đô thị lớn là Thủ Thiêm và Tây Bắc (Củ Chi) trong tương lai. Dự án có tổng mức đầu tư khoảng gần 48.000 tỉ đồng, với chiều dài 11km, dự kiến sẽ sử dụng vốn ngân sách TP làm metro số 2. Theo kế hoạch, TP.HCM sẽ khởi công vào năm 2025, đến năm 2030 sẽ hoàn thành tuyến metro số 2.
Nghị quyết 188 có nhiều cơ chế thí điểm, đặc thù với mục tiêu hoàn thành dự án. Vì vậy, chúng tôi chia tuyến metro số 2 thành 4 giai đoạn chính. Bao gồm: Tư vấn FS điều chỉnh, tư vấn thiết kế và tư vấn đấu thầu; tư vấn thẩm tra, báo cáo FS, điều điều chỉnh thiết kế FEED, thẩm định và phê duyệt điều chỉnh dự án,thiết kế; tổ chức đầu thầu gói thầu xây dựng.
Ông Vũ Văn Vịnh, Giám đốc BQL dự án 2 - dự án Xây dựng metro 2
Các dự án lớn này cho phép được thực hiện chỉ định thầu đối với các đơn vị tư vấn, nhà đầu tư. Ban Quản lý Đường sắt đô thị cũng lập ra một số yêu cầu, danh mục một cách cụ thể hóa để tạo thành cơ sở dữ liệu chung cho Hà Nội và TP.HCM để lựa chọn nhà thầu, tư vấn một cách minh bạch, rõ ràng.
Ban quản lý đường sắt đô thị TP.HCM cho biết từ nay tới 2045, TP.HCM xác định làm 10 tuyến metro với tổng chiều dài 510 km. TP.HCM chia làm hai phân kỳ đầu tư, trong đó giai đoạn từ nay tới năm 2035, TP.HCM sẽ làm 7 tuyến với chiều dài 355 km, tổng mức đầu tư khoảng 40,2 tỉ USD, đảm bảo từ 40-50% nhu cầu đi lại cho người dân.
Giai đoạn 2035-2045: TP.HCM sẽ làm 3 tuyến với chiều dài 155 km, tổng mức đầu tư 17,9 tỉ USD, sử dụng khoảng 377 ha, đáp ứng 50-60% nhu cầu đi lại cho người dân.
Sẽ tích hợp về công nghệ
Ông Vũ Văn Vịnh - Giám đốc Ban Quản lý dự án 2 cho biết tư vấn sẽ tiến hành rà soát, tích hợp hệ thống tuyến metro số 2 với metro số 1. Ví dụ như tích hợp tiêu chuẩn thông số chung sao cho phù hợp nhất. Hai tuyến metro số 1 và metro số 2 sẽ kết nối hành khách tại nhà ga Trung tâm Bến Thành, các vấn đề tích hợp sâu sẽ tiếp tục được nghiên cứu, lưu ý.
Đối với việc chỉ định thầu các gói thầu đường sắt đô thị, trong đó có tuyến metro số 2, MAUR cũng đã có văn bản xin UBND TP.HCM được chỉ định thầu một số gói thầu cấp bách. Công việc nào tư vấn trong nước làm được sẽ ưu tiên, giao cho tư vấn trong nước; trường hợp tư vấn trong nước không làm được sẽ giao cho tư vấn nước ngoài.
Tương tự, TP Hà Nội cũng có nhiều tuyến đường sắt đô thị với công nghệ khác nhau. Theo đó, Sở Xây dựng TP Hà Nội được giao nghiên cứu phương án tích hợp hệ thống, nghiên cứu điều chỉnh trong quy hoạch, đồng bộ hệ thống sau khi hoàn thiện mạng lưới đường sắt đô thị.