Tổng thống Ukraine kêu gọi thành lập quân đội châu Âu
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi thành lập quân đội châu Âu, nói rằng lục địa này không còn có thể chắc chắn về sự bảo vệ từ Mỹ, và sẽ chỉ nhận được sự tôn trọng của Washington nếu có một quân đội mạnh mẽ.
Phát biểu ngày 15/2 tại Hội nghị An ninh Munich, Tổng thống Zelensky cho biết, Kiev sẽ không bao giờ chấp nhận bất kỳ thỏa thuận chấm dứt xung đột Nga - Ukraine nào được thực hiện sau lưng mình. Ông cũng dự đoán Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ cố gắng đưa Tổng thống Mỹ Donald Trump đến lễ duyệt binh kỷ niệm Ngày Chiến thắng 9/5 ở Mátxcơva.
Theo ông Zelensky, bài phát biểu của Phó Tổng thống Mỹ JD Vance một ngày trước đó cho thấy mối quan hệ giữa châu Âu và Mỹ đang thay đổi.
"Thành thật mà nói, giờ đây chúng ta không thể loại trừ khả năng Mỹ nói không với châu Âu về các vấn đề đe dọa châu lục này", ông Zelensky nói.
"Rất nhiều nhà lãnh đạo đã nói về việc châu Âu cần quân đội riêng. Một đội quân của châu Âu. Và tôi thực sự tin rằng thời điểm phù hợp đã đến, các lực lượng vũ trang của châu Âu phải được thành lập”.
Ông cho biết, một đội quân châu Âu - bao gồm cả Ukraine - là cần thiết để "tương lai của châu lục này chỉ phụ thuộc vào người châu Âu, và các quyết định về châu Âu phải được đưa ra tại châu Âu".
"Liệu nước Mỹ có cần châu Âu như một thị trường không? Có. Nhưng như một đồng minh? Tôi không biết. Để câu trả lời là có, châu Âu cần một tiếng nói duy nhất, chứ không phải hàng chục tiếng nói khác nhau”.
Các quan chức chính quyền Mỹ tuyên bố trong những ngày gần đây, rằng Washington mong đợi các đồng minh châu Âu trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) chịu trách nhiệm về việc phòng thủ của chính họ, vì hiện Mỹ có những ưu tiên khác, chẳng hạn như an ninh biên giới.
"Nước Mỹ cần phải nhìn thấy châu Âu đang hướng đến đâu", ông Zelensky nói, "và hướng đi này sẽ phải khiến nước Mỹ muốn sát cánh cùng một châu Âu hùng mạnh".

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Hội nghị An ninh Munich. (Ảnh: Reuters)
Ông Trump đã khiến các đồng minh châu Âu bị sốc khi điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 12/2 mà không tham khảo ý kiến của các đồng minh.
Tổng thống Zelensky tin rằng sẽ "nguy hiểm" nếu ông Trump gặp lãnh đạo Nga trước khi ông và ông Trump gặp nhau. Ukraine đã nhiều lần bày tỏ mong muốn hợp tác với Mỹ và châu Âu để xây dựng một chiến lược chung trước bất kỳ cuộc họp nào của lãnh đạo Nga - Mỹ.
Ông Zelensky cũng cảnh báo các lãnh đạo châu Âu, rằng đất nước của họ có thể là nơi tiếp theo phải đối mặt với các hoạt động quân sự của Nga.
Các quốc gia châu Âu hiện chủ yếu hợp tác quân sự trong NATO, và đã nhiều lần bác bỏ lời kêu gọi thành lập một quân đội châu Âu duy nhất, với lý do quốc phòng là vấn đề chủ quyền quốc gia.
Ông Zelensky lập luận, rằng việc châu Âu tăng cường sức mạnh quân sự sẽ không chỉ tốt không chỉ cho an ninh, mà còn tốt cho nền kinh tế của châu lục này. "Đây không chỉ là vấn đề tích trữ vũ khí, mà còn là vấn đề việc làm, dẫn đầu công nghệ và xu hướng kinh tế cho châu Âu".
Một quan chức cấp cao từ quốc gia thành viên phía đông của Liên minh châu Âu đã tỏ ra hoài nghi về đề xuất của ông Zelenky liên quan đến quân đội châu Âu, ông nói rằng: "Có một lực lượng quân sự châu Âu, lực lượng ấy là NATO".
Tổng thư ký NATO Mark Rutte cũng kêu gọi người châu Âu hãy phối hợp hành động, nhưng là về các cuộc đàm phán Ukraine.