Tổng thống Trump bước vào tuần quyết định với 3 hồ sơ quốc tế nóng

Chuyến công du Trung Đông đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump sẽ bắt đầu tại Saudi Arabia với mục tiêu thúc đẩy các nỗ lực ngoại giao đang diễn ra.

Về chiến sự Gaza, Chính quyền ông Trump xác nhận đang tiến hành các cuộc đàm phán với Hamas - lực lượng kiểm soát Dải Gaza. Hamas cho biết sẵn sàng thả một con tin, mở ra hy vọng về một lệnh ngừng bắn mới trong khu vực. Trong khi đó, ở Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelensky tuyên bố ông sẵn sàng gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Istanbul. Thông báo này được đưa ra chỉ vài phút sau khi ông Trump kêu gọi nhà lãnh đạo Ukraine chấp nhận cuộc gặp này "ngay lập tức". Liên quan đến căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, Nhà Trắng cho biết hai nước đã đạt được một "thỏa thuận thương mại". Trung Quốc cũng xác nhận các cuộc đàm phán ở Geneva diễn ra "thẳng thắn, sâu sắc và mang tính xây dựng".

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters

Với phong cách đặc biệt của mình, ông Trump đang nỗ lực điều phối các bước đi chiến lược trong bối cảnh bắt đầu chuyến công du nước ngoài đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai. Nhiều ngày qua, diễn biến trong tuần này vẫn chưa rõ ràng và cũng chưa thể xác định được vấn đề nào sẽ trở thành tâm điểm.

Saudi Arabia và Qatar - hai điểm dừng chân trong chuyến công du của ông Trump, đều giữ vai trò trung gian quan trọng, lần lượt trong cuộc xung đột ở Ukraine và cuộc chiến tại Gaza.

Áp lực với Tổng thống Putin

Về xung đột ở Ukraine, Tổng thống Putin đã bất ngờ tổ chức một cuộc họp báo vào đêm muộn ngày 10/9 tại Điện Kremlin, trong đó ông đề xuất tổ chức đàm phán với ông Zelensky tại Istanbul vào 15/5. Tuy nhiên, ông từ chối lời kêu gọi từ Mỹ và châu Âu về một lệnh ngừng bắn ngay lập tức. Động thái này bị nhiều bên coi là một nỗ lực trì hoãn.

Ngay sau đó, ông Trump đăng tải bài viết trên mạng xã hội, kêu gọi ông Zelensky chấp thuận đề xuất của Nga.

“Tổng thống Nga Putin không muốn có thỏa thuận ngừng bắn với Ukraine mà muốn gặp trực tiếp vào 15/5 tại Thổ Nhĩ Kỳ để đàm phán về khả năng chấm dứt cuộc đổ máu này. Ukraine nên đồng ý với điều này NGAY LẬP TỨC. Ít nhất họ sẽ biết liệu có thể đạt được thỏa thuận hay không, nếu không, các lãnh đạo châu Âu và Mỹ sẽ xem xét tình hình để đưa ra bước đi tiếp theo. Tôi bắt đầu nghi ngờ rằng Ukraine có thể đạt được thỏa thuận với ông Putin - người đang quá bận rộn ăn mừng chiến thắng Thế chiến II, một chiến thắng sẽ không thể xảy ra nếu không có Mỹ. Hãy tiến hành cuộc gặp ngay", ông Trump viết.

Chỉ vài phút sau, ông Zelensky đã phản hồi và xác nhận sẽ tham dự: “Chúng tôi kỳ vọng một lệnh ngừng bắn toàn diện và bền vững bắt đầu từ ngày 12/5. Đó là nền tảng cần thiết cho đối thoại. Không có lý do gì để kéo dài việc đổ máu. Tôi sẽ chờ cuộc gặp trực tiếp với ông Putin tại Thổ Nhĩ Kỳ vào 15/5. Tôi hy vọng lần này phía Nga sẽ không tìm cớ thoái thác", ông Zelensky viết trên mạng xã hội X.

Viễn cảnh Tổng thống Zelensky và Tổng thống Putin cùng gặp mặt tại Istanbul vào 15/5 là sự kiện đáng chú ý. Giới phân tích cũng không loại trừ khả năng Tổng thống Trump muốn xuất hiện tại cuộc gặp này.

Chiến sự tại Gaza

Tại Gaza, Đặc phái viên Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff sẽ tới Israel ngày 12/5 nhằm hoàn tất các điều khoản cho việc thả tự do cho Idan Alexander - một công dân mang hai quốc tịch Mỹ và Israel hiện đang bị Hamas giam giữ.

Diễn biến này được đưa ra sau khi ông Witkoff được xác nhận đã tiến hành các cuộc trao đổi với Israel, Qatar và Ai Cập, cũng như gián tiếp trao đổi với Hamas thông qua các nước này. Trọng tâm của các cuộc đàm phán là một thỏa thuận trao trả con tin tại Gaza cũng như thảo luận rộng hơn về một lệnh ngừng bắn.

Chỉ vài ngày trước, Israel vừa công bố kế hoạch quân sự mới nhằm tái triển khai lực lượng vào Gaza.

Thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung

Trong một diễn biến song song, các quan chức Mỹ và Trung Quốc đã tổ chức vòng đàm phán mới tại Geneva, Thụy Sĩ nhằm tìm lối thoát cho cuộc chiến thương mại bắt đầu từ các chính sách áp thuế của ông Trump với hàng hóa Trung Quốc. Tối 11/5, Nhà Trắng bất ngờ ra thông cáo khẳng định hai nước đã đạt được một thỏa thuận thương mại.

Trong tuyên bố mang tiêu đề “Mỹ công bố thỏa thuận thương mại với Trung Quốc tại Geneva”, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cho biết:

“Tôi vui mừng thông báo rằng chúng tôi đã đạt được tiến triển đáng kể trong các cuộc đàm phán thương mại quan trọng giữa Mỹ và Trung Quốc… Thông tin chi tiết sẽ được công bố vào ngày mai nhưng tôi có thể khẳng định các cuộc đối thoại đã diễn ra hiệu quả. Phía Trung Quốc có Phó Thủ tướng và hai Thứ trưởng trực tiếp tham gia; Đại sứ Jamieson và tôi cũng đã có mặt. Tôi và Đại sứ Jamieson đã báo cáo trực tiếp với Tổng thống Trump tối qua và Tổng thống đã hoàn toàn nắm rõ diễn biến. Một cuộc họp báo đầy đủ sẽ diễn ra vào sáng mai".

Trong khi đó, tờ Global Times của Trung Quốc dẫn lời Phó Thủ tướng nước này nhận định rằng các cuộc đàm phán diễn ra “thẳng thắn, chuyên sâu và mang tính xây dựng".

Tuy nhiên, phía Trung Quốc vẫn chưa chính thức gọi đây là một “thỏa thuận thương mại”.

Ba diễn biến trên cho thấy ảnh hưởng đáng kể của Tổng thống Trump trên trường quốc tế. Với phong cách đặc trưng, ông đang cố gắng điều phối các nỗ lực ngoại giao trên nhiều mặt trận cùng lúc.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức phía trước. Tổng thống Putin từ chối yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức từ Mỹ và châu Âu, khiến các nhà quan sát cho rằng đây có thể là một chiến thuật trì hoãn. Trong khi đó, việc thực thi thỏa thuận thương mại với Trung Quốc sẽ cần thời gian để đánh giá hiệu quả thực tế.

Tuần này có thể là bước ngoặt trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump với khả năng định hình di sản chính trị và ảnh hưởng của ông trên toàn cầu.

Kiều Anh/VOV.VN (biên dịch) Theo: Sky News