Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ: 'Nhiều phần tử phương Tây' muốn Thế chiến III

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và người đồng cấp Nga Vladimir Putin thảo luận ở Astana, Kazakhstan (Ảnh: Getty)

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết một số cường quốc phương Tây dường như quyết tâm biến xung đột Ukraine thành một cuộc chiến tranh thế giới toàn diện, thêm rằng ông hy vọng hòa bình sẽ thắng thế bất chấp điều đó.

Tổng thống Nga Vladimir Putin gần đây đã đưa ra một số đề xuất nhằm chấm dứt tình trạng thù địch ở Ukraine, khẳng định Moscow luôn sẵn sàng đối thoại. Tuy nhiên, những đề xuất này đã bị Ukraine và các nước ủng hộ phương Tây bác bỏ vì cho rằng không thực tế và không thành thật.

Phát biểu với các phóng viên trên chuyên cơ của Tổng thống khi trở về từ hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) ở Astana, Kazakhstan hôm 5/7, ông Erdogan than thở rằng “thật không may, có những quốc gia và thành phần ở phương Tây tán thành một cách tiếp cận có thể mở đường cho Thế chiến III”.

Ông đổ lỗi cho các nhà sản xuất vũ khí đã thúc đẩy các chương trình nghị sự của riêng họ, trong khi các cường quốc phương Tây tiếp tục viện trợ quân sự cho Ukraine. “Rõ ràng là những bên buôn bán vũ khí cần tiền. Và thị trường cho những bên buôn bán vũ khí là phương Tây”, ông Erdogan nói.

Người đứng đầu nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, ngược lại, Nga lại thúc đẩy đối thoại và giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột Ukraine. Ông cho biết Ankara đang theo dõi diễn biến liên quan đến cuộc xung đột và hy vọng rằng Kiev và Moscow sẽ sớm ký kết một thỏa thuận hòa bình.

Hai nhà lãnh đạo đã gặp nhau tại Astana trong hôm 3/7 bên lề hội nghị SCO. Mặc dù không phải là thành viên của tổ chức nhưng Thổ Nhĩ Kỳ vẫn có tư cách đối tác đối thoại.

Đề cập đến vấn đề về một thỏa thuận hòa bình tiềm năng với Ukraine trong hội nghị thượng đỉnh hôm 4/7, ông Putin cho biết cánh cửa hòa bình vẫn đang mở.

“Các thỏa thuận ở Istanbul...vẫn chưa biến mất, chúng được trưởng phái đoàn đàm phán Ukraine ký tắt, điều đó có nghĩa là Ukraine khá hài lòng với chúng”, ông Putin nói.

Ông Putin đã đề cập đến một dự thảo tài liệu gần được chính thức ký kết tại thủ đô Thổ Nhĩ Kỳ vào mùa xuân năm 2022. Hiệp định này quy định rằng Ukraine sẽ cam kết trung lập vĩnh viễn, đồng thời thu hẹp quân đội để đổi lấy những đảm bảo an ninh nhất định.

“Những thỏa thuận này vẫn được đặt trên bàn và có thể làm cơ sở để tiếp tục các cuộc đàm phán đó”, ông Putin nói thêm.

Moscow tuyên bố rằng các cuộc đàm phán đã bị Thủ tướng Anh lúc bấy giờ, ông Boris Johnson, làm chệch hướng. Mặc dù ông Johnson kịch liệt phủ nhận cáo buộc này, nhưng những người thân cận với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vào thời điểm đó đã thừa nhận rằng ông Johnson đã đóng vai trò quan trọng trong việc đảo ngược các cuộc đàm phán bằng cách khuyến khích Kiev tiếp tục chiến đấu.

Tháng trước, Tổng thống Putin cho biết Nga sẵn sàng khởi động ngay các cuộc đàm phán hòa bình với Ukraine nếu Kiev rút quân khỏi Donbass và hai khu vực cũ khác, cũng như cam kết duy trì tình trạng trung lập. Kiev và những bên ủng hộ phương Tây đã nhanh chóng bác bỏ đề xuất này.

Huyền Chi