Tổng thống Sri Lanka thăm cấp Nhà nước Việt Nam và dự Đại lễ Phật đản Vesak 2025
Theo thông cáo từ Bộ Ngoại giao, Tổng thống Sri Lanka Anura Kumara Dissanayaka, sẽ thực hiện chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam và tham dự Đại lễ Phật đản Liên Hợp Quốc Vesak 2025 từ ngày 4 - 6/5/2025, theo lời mời của Chủ tịch nước Lương Cường.
Đây là chuyến thăm Việt Nam lần thứ 2 của một vị Tổng thống Sri Lanka kể từ khi 2 nước thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1970. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên nguyên thủ quốc gia Sri Lanka trực tiếp tham dự Đại lễ Vesak tại Việt Nam, một sự kiện tôn giáo có ý nghĩa đặc biệt trong cộng đồng Phật giáo toàn cầu.
Việt Nam và Sri Lanka duy trì mối quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác đa lĩnh vực. Nhiều đảng phái chính trị tại Sri Lanka luôn dành thiện cảm và đánh giá cao quan hệ song phương với Việt Nam, coi Việt Nam là hình mẫu phát triển kinh tế đáng học hỏi.

Tổng thống Sri Lanka Anura Kumara Dissanayaka. Ảnh: Bộ Ngoại giao
Trong năm 2024, kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước đạt khoảng 215,5 triệu USD. Đặc biệt, Sri Lanka đã chính thức công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường đầy đủ.
Với tỷ lệ hơn 69% dân số theo Phật giáo, Sri Lanka luôn dành sự quan tâm đặc biệt tới hợp tác tôn giáo và văn hóa với Việt Nam. Mới đây, Bộ trưởng Bộ Phật giáo, Tôn giáo và Văn hóa Sri Lanka đã bày tỏ mong muốn khởi động lại và nâng cấp Biên bản ghi nhớ về hợp tác văn hóa song phương được ký từ năm 2009, đề xuất mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực như khảo cổ học, giao lưu văn hóa và hợp tác bảo tồn di sản.
Trong những năm gần đây, quan hệ Phật giáo giữa hai nước không ngừng được củng cố thông qua các hoạt động trao đổi đoàn và hợp tác quốc tế. Việt Nam và Sri Lanka tích cực tham gia các hội nghị, diễn đàn tôn giáo do hai bên tổ chức, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho tăng ni hai nước giao lưu, học tập và tu học tại các cơ sở Phật giáo lẫn nhau.
Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc 2025 sẽ diễn ra từ ngày 6 - 8/5 tại TP.HCM. Đây là lần thứ 4 Việt Nam đăng cai tổ chức sự kiện này, sau ba kỳ thành công vào các năm 2008 (Hà Nội), 2014 (Ninh Bình) và 2019 (Hà Nam).
Chủ đề của Vesak 2025 là “Đoàn kết và bao dung vì nhân phẩm con người: Tuệ giác Phật giáo vì hòa bình thế giới và phát triển bền vững”, phản ánh thông điệp nhân văn và đóng góp của Phật giáo đối với các mục tiêu toàn cầu.
Dự kiến, sự kiện sẽ quy tụ hơn 1.250 đại biểu quốc tế đến từ 85 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng khoảng 1.500 đại biểu trong nước. Trong số đó có sự hiện diện của Bộ trưởng Các vấn đề Quốc hội Ấn Độ, Bộ trưởng Nghi lễ và Tôn giáo Campuchia cùng đại diện cấp cao từ Liên Hợp Quốc, hứa hẹn một kỳ Vesak có quy mô lớn và ý nghĩa sâu sắc.
Trong những năm gần đây, quan hệ giữa Việt Nam và Sri Lanka đã có những bước phát triển đáng kể trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là về kinh tế, thương mại và hợp tác văn hóa. Năm 2024, kim ngạch thương mại song phương đạt khoảng 215,5 triệu USD. Tuy nhiên, theo dữ liệu từ OEC, xuất khẩu của Sri Lanka sang Việt Nam đã giảm từ 97,5 triệu USD năm 2018 xuống còn 38,6 triệu USD vào năm 2023, với tốc độ giảm trung bình hàng năm là 16,9%.
Về đầu tư, tính đến năm 2022, Sri Lanka đã đầu tư vào 27 dự án tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký là 40,9 triệu USD . Ngược lại, các doanh nghiệp Việt Nam cũng đã đầu tư vào lĩnh vực khách sạn và xây dựng tại Sri Lanka, góp phần thúc đẩy hợp tác song phương.
Trong lĩnh vực văn hóa và tôn giáo, hai nước đã tăng cường hợp tác thông qua các hoạt động giao lưu Phật giáo, trao đổi đoàn và tổ chức các sự kiện văn hóa. Năm 2025, Việt Nam tổ chức Đại lễ Phật đản Liên Hợp Quốc Vesak tại TP.HCM, với sự tham dự của Tổng thống Sri Lanka Anura Kumara Dissanayaka, đánh dấu lần đầu tiên nguyên thủ quốc gia Sri Lanka tham dự sự kiện này tại Việt Nam.
Ngoài ra, hai nước cũng đã thiết lập các cơ chế hợp tác song phương như Ủy ban Hỗn hợp về Kinh tế, Khoa học và Công nghệ (thành lập năm 2003) và Cơ chế Tham khảo Chính trị (thiết lập năm 2011), nhằm thúc đẩy hợp tác trên nhiều lĩnh vực.