'Tổng thống nghèo nhất thế giới' qua đời

Ông Pepe Mujica cầm quyền tại Uruguay trong giai đoạn 2010-2015 và trở thành vị Tổng thống được yêu mến nhất bởi người dân coi ông là tấm gương về sự thẳng thắn, trung thực và công bằng.

"Chúng tôi vô cùng thương tiếc báo tin ông Pepe Mujica, tổng thống, nhà hoạt động, người dẫn đường và lãnh đạo, đã ra đi. Chúng tôi sẽ rất nhớ ông", Tổng thống Uruguay Yamandu Orsi ngày 14/5 thông báo.

"Cảm ơn ông Pepe Mujica vì tất cả những gì đã dành cho chúng tôi và tình yêu sâu sắc đối với nhân dân", Tổng thống Yamandu Orsi nói thêm.

Ông Mujica, sinh năm 1935, cựu chiến binh du kích, đã trở thành tổng thống Uruguay và là biểu tượng của những nhà cách mạng thế giới.

Ông đã đấu tranh chống lại hệ thống chính trị độc tài quân sự và từng bị bắt giam, tù đầy trong suốt 14 năm.

Sau khi nền dân chủ được tái lập tại Uruguay, ông Mujica đã ra tranh cử tổng thống và đắc cử vào năm 2010.

Ông Jose Mujica có biệt danh "tổng thống nghèo nhất thế giới" khi dành phần lớn tiền lương để làm từ thiện và sống giản dị trong trại của mình với vợ.

Trong cuộc phỏng vấn năm 2012 với AFP, ông Mujica khẳng định "tôi không sống trong cảnh nghèo đói".

"Tôi sống một cách mộc mạc, chân phương. Tôi không cần gì nhiều để sống", ông nói.

Trong 5 năm cầm quyền, ông Mujica được đánh giá là một trong những lãnh đạo tiến bộ nhất Mỹ Latin. Ông là người thẳng thắn và phê phán gay gắt chủ nghĩa tiêu dùng.

Sau khi trở thành người đứng đầu của Uruguay, ông từ chối sống trong dinh tổng thống tráng lệ mà chuyển về ở trong một nông trại thuộc vùng ngoại ô Montevideo cùng vợ và chú chó ba chân tên là Manuela.

Ông dành 90 % lương của mình cho từ thiện vì cho rằng "đơn giản ông không cần nó". Ngoài ở trong căn nhà tồi tàn, ông Mujica còn đi chiếc Volkswagen Beetle 1987 cũ kỹ.

Một hoàng thân Arab năm 2014 muốn mua lại chiếc xe với giá một triệu USD, song ông Mujica từ chối vì cho rằng điều này "sẽ xúc phạm tất cả người bạn đã góp tiền mua xe cho vợ chồng chúng tôi".

Cựu tổng thống Mujica được chẩn đoán mắc ung thư thực quản vào tháng 5/2024 và đã di căn tới gan. Ông Mujica hồi tháng 1 thông báo căn bệnh đã lan rộng và sẽ ngừng điều trị.

Lucia Topolansky, vợ của cựu tổng thống Mujica, cho biết ông được chăm sóc giảm nhẹ trong tuần qua. Theo di nguyện, ông Mujica sẽ được an táng tại trang trại của mình.

Các lãnh đạo ở Mỹ Latin và châu Âu bày tỏ lòng kính trọng đối với ông Mujica, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum mô tả ông là "tấm gương cho Mỹ Latin và toàn thế giới".

Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez nhận định ông Mujica "đã sống vì một thế giới tốt đẹp hơn", còn Tổng thống Guatemala Bernardo Arevalo gọi ông là "tấm gương về sự khiêm nhường và vĩ đại".

Giới chức Brazil gửi lời từ biệt cựu tổng thống Mujica, "một trong những người theo chủ nghĩa nhân văn quan trọng nhất trong thời đại chúng ta".

Trong chuyến thăm cuối cùng tới Montevideo vào tháng 12 năm ngoái, Tổng thống Brazil Lula da Silva đã trao tặng ông Huân chương Quốc gia Nam Thập Tự - phần thưởng cao quý nhất mà Brazil dành cho công dân nước ngoài.

Việt Hùng

Theo AFP, AP, Reuters