Tổng thống Mỹ yêu cầu điều tra đồng nhập khẩu, những nước nào ảnh hưởng nhiều nhất?

Mục tiêu nhằm bảo vệ ngành sản xuất đồng nội địa

Theo hãng tin Reuters, ông Trump đã chỉ đạo Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick khởi động điều tra về an ninh quốc gia theo Điều 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại năm 1962.

Đây cũng chính là đạo luật mà ông Trump từng sử dụng trong nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên để áp mức thuế 25% lên thép và nhôm nhập khẩu.

Các sắc lệnh về thuế quan của ông Trump đang gây ra nhiều tác động đối với thương mại toàn cầu (Ảnh: Washington Post).

Tham gia buổi lễ ký sắc lệnh điều tra, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick tuyên bố ngành công nghiệp đồng của Mỹ đã bị hủy hoại vì "cuộc tấn công" của các đối thủ nước ngoài. Ông cam kết sẽ chấm dứt các hoạt động thương mại không công bằng khiến người lao động Mỹ mất việc làm.

"Các ngành công nghiệp Mỹ phụ thuộc vào đồng. Mặt hàng này phải được sản xuất tại Mỹ. Sẽ không có ngoại lệ. Đã đến lúc đưa ngành công nghiệp sản xuất đồng trở về quê hương", Bộ trưởng Thương mại Lutnick nhấn mạnh.

Thông tin từ bản tóm tắt chính sách của Nhà Trắng nêu rõ cuộc điều tra sắp tới sẽ đánh giá mức độ rủi ro về an ninh quốc gia liên quan tới việc Mỹ ngày càng phụ thuộc vào nhập khẩu đồng dưới mọi hình thức.

Số liệu cho thấy, trong năm 2024, Mỹ đã phải nhập khẩu tới 45% lượng đồng tiêu thụ trong nước, tăng đáng kể so với thời điểm đầu những năm 1990.

Một quan chức Nhà Trắng tiết lộ cuộc điều tra sẽ nhắm đến việc nhập khẩu đồng nguyên khai, tinh quặng đồng, hợp kim đồng, đồng phế liệu và các sản phẩm phái sinh từ đồng. Tuy nhiên, quan chức này từ chối cung cấp thông tin về các sản phẩm phái sinh sẽ bị ảnh hưởng với lý do việc này có thể ảnh hưởng đến kết quả điều tra.

Theo quan chức trên, Bộ Năng lượng Mỹ đã xác định đồng là vật liệu quan trọng trong trung hạn do nhu cầu gia tăng đối với công nghệ năng lượng mặt trời và điện khí hóa toàn cầu. Ngoài ra, đồng cũng là vật liệu được sử dụng nhiều thứ hai để sản xuất vũ khí của Mỹ.

Với nhu cầu ngày càng tăng từ xe điện và các ứng dụng trí tuệ nhân tạo tiêu tốn nhiều điện năng, Mỹ có thể sẽ đối mặt với tình trạng thiếu hụt đồng trong tương lai. Để phát triển đủ công suất luyện và tinh chế đồng, Mỹ cần bảo hộ thương mại lâu dài cho ngành công nghiệp đồng, vị quan chức này khuyến cáo.

Trong một diễn biến có liên quan, Cố vấn Thương mại Nhà Trắng Peter Navarro khẳng định các cuộc điều tra sẽ được thực hiện nhanh chóng theo đúng lịch trình ông Trump đề ra.

Ông Navarro nhận định Trung Quốc đang sử dụng trợ cấp nhà nước và công suất dư thừa để làm suy yếu cạnh tranh và kiểm soát sản xuất đồng toàn cầu, tương tự như cách nước này đã thống trị ngành thép và nhôm.

Các quốc gia bị ảnh hưởng nhiều nhất

Tuy nhiên, theo thống kê của Mỹ, các quốc gia có khả năng bị ảnh hưởng nhiều nhất nếu Mỹ thay đổi thuế nhập khẩu đồng sẽ là Chile, Canada và Mexico, vốn là ba nhà cung cấp đồng tinh chế, hợp kim đồng và các sản phẩm đồng lớn nhất vào Mỹ trong năm 2024.

Kể từ khi quay lại Nhà Trắng vào tháng trước, Tổng thống Trump đã liên tục đưa ra hàng loạt sắc lệnh áp thuế quan vào nhiều mặt hàng nhập khẩu vào Mỹ.

Hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ tại cảng Oakland, California (Ảnh: Reuters).

Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, chỉ có mức thuế 10% áp dụng với tất cả các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc đã có hiệu lực, trong khi mức thuế 25% đối với hàng hóa từ Canada và Mexico dự kiến sẽ có hiệu lực vào tuần tới. Ngoài ra, các biện pháp áp thuế đối với thép, nhôm và ô tô đang được nhanh chóng triển khai.

Đây được coi là động thái mới nhất của Tổng thống Trump trong việc thay đổi quan điểm truyền thống của doanh nghiệp Mỹ về thương mại tự do vốn bị ông chỉ trích là nguyên nhân làm suy yếu nền công nghiệp Mỹ.

Những quyết định áp thuế quan của ông Trump giờ đây không chỉ ảnh hưởng đến các đối thủ địa chính trị quan trọng như Trung Quốc mà còn cả đồng minh lâu năm như Canada và Mexico.

Ngoài việc tiến hành điều tra với đồng nhập khẩu vào Mỹ, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick cho biết chính quyền Tổng thống Trump sẽ yêu cầu các quốc gia phải chịu trách nhiệm tương xứng vì đã áp thuế lên các công ty công nghệ Mỹ như Google, Apple và Amazon.

Tuần trước, ông Trump đã ra lệnh cho Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) khởi động lại cuộc điều tra thuế quan đối với những loại thuế nói trên.

"Nhiều đồng minh và đối thủ đều đang đối xử với các công ty công nghệ Mỹ như một "kho tiền" để khai thác. Điều này sẽ phải chấm dứt ngay lập tức. Mục tiêu của tôi là tạo ra một sân chơi công bằng và ngăn chặn những hành vi lạm dụng", ông Lutnick nói.

Khánh An