Tổng thống Mexico bất ngờ 'quay xe'

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum khẳng định số người bị Mỹ trục xuất mà nước này tiếp nhận không tăng đột biến sau khi ông Trump nhậm chức. Ảnh: Reuters.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum hôm 27/1 cho biết Mexico đã tiếp nhận 4.094 người bị trục xuất - hầu hết là công dân Mexico, từ ngày 20 đến 26/1, tức trong tuần đầu tiên nhậm chức của Tổng thống Mỹ Donald Trump, theo CNN.

Bốn chuyến bay dân dụng chở người bị trục xuất khỏi Mỹ gần đây đã hạ cánh tại Sân bay quốc tế Felipe Ángeles của Mexico City. Nhưng tổng thống Mexico nhấn mạnh rằng những con số này không phản ánh sự gia tăng đáng kể so với các giai đoạn khác.

Bà cho biết: "Nếu chúng ta xem xét theo số liệu hàng tuần, các con số này cũng tương ứng với thời gian trước đó".

Theo dữ liệu do Viện Di cư Quốc gia Mexico công bố, khoảng 4.000 người Mexico đã được hồi hương từ Mỹ mỗi tuần từ tháng 1 đến tháng 11/2024.

Tổng thống Sheinbaum cũng đề cập đến vấn đề những người bị trục xuất không phải công dân Mexico, thừa nhận rằng Mexico vẫn chưa có chiến lược phối hợp hoàn toàn được xác định với Mỹ về vấn đề này. Nhưng nữ lãnh đạo đảm bảo rằng chính phủ Mexico đang giải quyết vấn đề.

Theo Reuters, Mexico đã tiếp nhận những người di cư không phải công dân nước này từ Mỹ trong tuần qua và các quốc gia Trung Mỹ cũng có thể đạt được các thỏa thuận tương tự với Mỹ để tiếp nhận những người bị trục xuất từ các quốc gia khác, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum cho hay hôm 27/1.

Bình luận của nhà lãnh đạo cánh tả này cho thấy sự đảo ngược so với quan điểm phản đối trước đây từ chính quyền của bà đối với việc Mexico tiếp nhận những người di cư từ các quốc gia khác.

Tổng thống Sheinbaum trước đó cho biết chính quyền của bà không đồng tình với việc chính quyền ông Trump tái khởi động chương trình "Ở lại Mexico", tức gửi những người di cư không phải công dân Mexico đã vượt biên giới giữa hai nước trở lạ Mexico trong khi họ chờ phía Mỹ xử lý.

Trong cuộc họp báo hôm 27/1, nữ tổng thống không cho biết những người di cư được tiếp nhận cho đến nay là người bị trục xuất hay người bị trả lại theo chương trình "Ở lại Mexico".

Đoàn người di cư di chuyển chuyển đến biên giới phía bắc với Mỹ, tại Huehuetan, Mexico ngày 26/1/2025. Ảnh: Reuters.

Tổng thống Sheinbaum cho biết Mỹ cũng đang đàm phán với các nước Trung Mỹ về vấn đề nhập cư, về việc tiếp nhận người di cư từ các quốc gia khác trong khu vực.

"Hiến pháp của một số quốc gia - ví dụ như Guatemala - quy định rằng bất kỳ người Trung Mỹ nào cũng phải được Guatemala chấp nhận", bà Sheinbaum cho biết.

"Vì vậy, họ đang phối hợp với Mỹ, trong đó có tính đến chủ quyền của mỗi quốc gia".

Ngoại trưởng Guatemala Carlos Ramiro Martinez sau đó nói với báo giới hôm 27/1 rằng ông không loại trừ khả năng quốc gia của mình trở thành cái gọi là "quốc gia thứ ba an toàn" để tiếp nhận người di cư có quốc tịch khác.

Trong khi đó, Phó tổng thống Guatemala Karin Herrera hôm 27/1 nói với CNN rằng nước này cũng không chứng kiến sự gia tăng số lượng người di cư bị trục xuất khỏi Mỹ.

Guatemala sẽ tiếp nhận hai máy bay trục xuất trong ngày 27/1, theo giờ địa phương, mỗi máy bay chở khoảng 80 người di cư, trong đó có một máy bay quân sự, máy bay còn lại là dân sự. Bà nhấn mạnh rằng điểm khác biệt duy nhất so với chính quyền Mỹ trước đó là những người bị trục xuất được đưa đến bằng máy bay quân sự. Guatemala không phản đối điều này.

Bà Herrera cũng cho biết mối quan hệ của đất nước bà với Mỹ vẫn còn lỏng lẻo và các quan chức của cả hai bên vẫn đang liên lạc. Bà nói thêm rằng Guatemala đang tìm cách tạo ra cơ hội việc làm cho những người di cư bị trục xuất khỏi Mỹ.

Guatemala đã chấp nhận người di cư từ các quốc gia khác trong nhiệm kỳ đầu tiên của chính quyền ông Trump.

Reuters hôm 24/1 trích dẫn một quan chức Mỹ và Mexico đưa tin rằng Mexico đã từ chối một chuyến bay trục xuất của quân đội Mỹ. Những chuyến bay trục xuất như vậy cũng đã gây ra sự phản đối từ Brazil và Colombia trong những ngày gần đây.

Brazil cáo buộc Mỹ "thiếu tôn trọng" đối với những người bị trục xuất khi còng tay họ trên chuyến bay, trong khi Tổng thống Colombia Gustavo Petro hôm 26/1 cũng có phản ứng tương tự, gần như đã đẩy nước này vào một cuộc chiến thương mại toàn diện với chính quyền ông Trump vì Colombia từ chối chấp nhận các chuyến bay quân sự trục xuất người di cư của Mỹ. Sau cùng, nhà lãnh đạo Colombia đã đồng ý tiếp nhận các chuyến bay.

Dương Lam