Tổng thống Donald Trump thành lập quỹ đầu tư quốc gia với tham vọng mua TikTok

Biểu tượng mạng xã hội TikTok. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Ngày 3/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh yêu cầu thành lập quỹ đầu tư quốc gia trong vòng một năm tới, nói rằng quỹ này có thể mua ứng dụng video ngắn TikTok.

Nếu được thành lập, Mỹ sẽ có một quỹ tương tự giống nhiều nước khác, đặc biệt là ở Trung Đông và châu Á, những nơi đã thành lập quỹ để đầu tư trực tiếp bằng tiền của chính phủ.

Nội dung sắc lệnh không nêu chi tiết cụ thể, chỉ yêu cầu Bộ Tài chính và Bộ Thương mại đệ trình kế hoạch cho quỹ này trong vòng 90 ngày, bao gồm các khuyến nghị về "cơ chế tài trợ, chiến lược đầu tư, cơ cấu quỹ và mô hình quản trị."

Thông thường các quỹ như vậy dựa vào thặng dư ngân sách quốc gia để thực hiện đầu tư, nhưng Mỹ đang hoạt động trong tình trạng thâm hụt. Việc thành lập quỹ này cũng có thể sẽ cần được Quốc hội phê duyệt.

Trả lời báo giới, Tổng thống Trump nêu rõ: "Chúng tôi sẽ tạo ra nhiều của cải cho quỹ này. Và tôi nghĩ đã đến lúc đất nước này cần có một quỹ đầu tư quốc gia."

Ông Trump trước đó đã đề xuất một cơ chế đầu tư của chính phủ như vậy khi còn là ứng cử viên tổng thống, nói rằng quỹ này có thể tài trợ cho "những nỗ lực quốc gia vĩ đại" như các dự án cơ sở hạ tầng bao gồm đường cao tốc và sân bay, sản xuất, và nghiên cứu y tế.

Các quan chức chính quyền không cho biết quỹ sẽ hoạt động hoặc được tài trợ như thế nào, nhưng ông Trump trước đó đã nói rằng quỹ có thể được tài trợ bằng "thuế quan và các biện pháp thông minh khác."

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent nói với các phóng viên rằng quỹ sẽ được thành lập trong vòng 12 tháng tới. Bộ trưởng Bessent cho biết: "Chúng tôi sẽ tiền tệ hóa phía tài sản trong bảng cân đối của Mỹ vì người dân Mỹ. Sẽ có sự kết hợp giữa tài sản thanh khoản và các tài sản mà chúng ta có ở đất nước này khi chúng tôi nỗ lực mang chúng ra phục vụ người dân Mỹ."

Theo Bloomberg News, một cách tiếp cận sẽ là chuyển đổi Tập đoàn Tài chính Phát triển Quốc tế Mỹ (DFC) để hoạt động tương tự như một quỹ đầu tư quốc gia, điều mà chính quyền Trump được cho là đã xem xét trong những tháng gần đây. DFC là một cơ quan chính phủ hiện đang hợp tác với các bên tư nhân để tài trợ cho các dự án ở các nước đang phát triển.

Hôm 31/2, Tổng thống Trump thông báo ông đang đề cử ông Benjamin Black đứng đầu cơ quan phát triển này. Black, một đối tác điều hành tại công ty đầu tư Fortinbras Enterprises, là con trai của Leon Black, đồng sáng lập công ty quản lý tài sản Apollo Global Management.

Theo The New York Times và Financial Times, chính quyền Biden cũng đã xem xét thành lập một quỹ như vậy trước khi Trump đắc cử vào tháng 11.

Tuy nhiên, cách thức cụ thể về cơ cấu và tài trợ cho quỹ vẫn chưa rõ ràng. Nhiều chuyên gia cho rằng Quốc hội có thể sẽ cần phải cho phép nguồn tài trợ mới do thiếu thặng dư hiện có để sử dụng. Sắc lệnh yêu cầu các quan chức xem xét mọi nhu cầu về luật pháp.

Clemence Landers, cựu quan chức Bộ Tài chính hiện đang làm việc tại Trung tâm Phát triển Toàn cầu cho biết đã có những thảo luận về việc tái cơ cấu DFC nhưng việc thành lập quỹ như vậy sẽ cần đến Quốc hội.

Bà Landers nêu rõ: "Rõ ràng là bạn không thể thành lập một tổ chức bằng sắc lệnh hành pháp và quan trọng hơn là bạn không thể tài trợ cho một tổ chức bằng sắc lệnh hành pháp."

Theo Diễn đàn Quốc tế các Quỹ đầu tư quốc gia, có hơn 90 quỹ như vậy trên toàn thế giới đang quản lý hơn 8.000 tỷ USD tài sản.

Nhiều bang của Mỹ, bao gồm Alaska, Texas và New Mexico cũng có các quỹ tài sản riêng, giúp tài trợ cho nhiều ưu tiên khác nhau, bao gồm giáo dục và giảm thuế. Các quỹ này thường dựa vào doanh thu từ tài nguyên thiên nhiên như dầu mỏ hoặc đất đai.

Tham vọng với TikTok

Trong một diễn biến bất ngờ khác, ông Trump gợi ý quỹ tài sản có thể mua TikTok, ứng dụng đang trong tình trạng không chắc chắn kể từ khi luật yêu cầu chủ sở hữu Trung Quốc ByteDance phải bán nó vì lý do an ninh quốc gia hoặc đối mặt với lệnh cấm có hiệu lực vào ngày 19/1.

Sau khi nhậm chức vào ngày 20/1, Tổng thống Mỹ đã ký sắc lệnh hành pháp tìm cách trì hoãn 75 ngày việc thực thi luật này.

Tổng thống Trump cho biết ông đang đàm phán với nhiều người về việc mua TikTok và có thể sẽ có quyết định về tương lai của ứng dụng này vào tháng 2. Ứng dụng phổ biến này có khoảng 170 triệu người dùng Mỹ.

Ông chủ Nhà Trắng tuyên bố: "Chúng tôi sẽ làm điều gì đó, có thể với TikTok, và có thể không. Nếu chúng tôi đạt được thỏa thuận phù hợp, chúng tôi sẽ làm. Nếu không, chúng tôi sẽ không làm... chúng tôi có thể đưa nó vào quỹ đầu tư quốc gia"./.

(TTXVN/Vietnam+)