Tổng thống Donald Trump bất ngờ tuyên bố sẽ áp dụng thuế quan với một số quốc gia trước thời hạn 90 ngày

Tổng thống Donald Trump vừa tuyên bố ông có thể áp dụng lại thuế quan "có đi có lại" đối với một số quốc gia chỉ trong vòng hai hoặc ba tuần nữa chứ không phải 90 ngày như trước. Động thái này có khả năng làm leo thang đáng kể cuộc chiến thương mại toàn cầu vốn đã làm dấy lên lo ngại về suy thoái kinh tế ở Hoa Kỳ và toàn cầu.

“Cuối cùng, tôi nghĩ điều sẽ xảy ra là, chúng ta sẽ có những thỏa thuận tuyệt vời, và nhân tiện, nếu chúng ta không có thỏa thuận với một công ty hoặc một quốc gia, chúng ta sẽ thiết lập mức thuế quan” Tổng thống Donald Trump phát biểu trong một buổi lễ tại Phòng Bầu dục. “Tôi cho rằng trong vài tuần tới, bạn có nghĩ vậy không? Tôi nghĩ vậy. Trong hai, ba tuần tới. Chúng ta sẽ thiết lập con số.”

Vào ngày 9/4, ông Trump đã tạm dừng cái gọi là thuế quan có đi có lại khổng lồ của mình trong 90 ngày để các quốc gia có thể đàm phán với phía Mỹ. Các quan chức của ông cho biết khoảng 90 đến 100 quốc gia đã đề nghị đàm phán các thỏa thuận, đặt ra một nhiệm vụ cực kỳ khó khăn trước các nhà đàm phán thương mại phải chạy đua với thời gian để đưa ra các cam kết mới.

Nếu không có những thỏa thuận đàm phán đó, Tổng thống Trump có thể áp thuế quan lên các quốc gia với mức tăng lên tới 50% – ngoại trừ Trung Quốc, nơi phải nhận mức thuế khổng lồ là 145%.

Không rõ ông Trump sẽ áp dụng mức thuế mới nào đối với các quốc gia không thể đạt được thỏa thuận với Hoa Kỳ trong những tuần tới – và liệu những mức thuế mới đó có vĩnh viễn thay thế mức thuế quan có đi có lại đã tạm dừng hay chỉ đóng vai trò là mức thuế tạm thời khi các cuộc đàm phán tiếp tục. Trong khi đó, Hoa Kỳ vẫn duy trì mức thuế chung 10% đối với hầu hết mọi hàng hóa nhập khẩu vào Hoa Kỳ, cộng với mức thuế cao hơn đối với một số hàng hóa nhất định.

Lập trường qua lại của ông Trump về thuế quan đã gây ra sự bất ổn đáng kinh ngạc cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng. Nó cũng làm rung chuyển thị trường, khiến cổ phiếu và tài sản của Hoa Kỳ lao dốc. Mặc dù thị trường phục hồi trong hai ngày, S&P 500 vẫn mất 7 nghìn tỷ đô la giá trị kể từ khi đạt mức cao kỷ lục vào giữa tháng 2.

Các tổ chức lớn đã cảnh báo về sự suy thoái kinh tế toàn cầu khi thuế nhập khẩu của Trump đe dọa định hình lại thương mại toàn cầu và chuyển hướng dòng tiền trên toàn thế giới.

Ngay cả khi thuế quan trả đũa đối với hàng chục quốc gia đã tạm dừng, cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung theo kiểu ăn miếng trả miếng đã leo thang đáng kể với Trung Quốc trong vài tháng qua, khiến Phố Wall và các nhà kinh tế lo ngại. Nhiều ngân hàng lớn dự đoán mức thuế quan khổng lồ - cũng như mức thuế trả đũa lớn của Trung Quốc đối với hàng hóa Hoa Kỳ - sẽ đẩy nền kinh tế Hoa Kỳ và toàn cầu vào suy thoái.

Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent đã thừa nhận rằng cuộc chiến thương mại với Trung Quốc là không bền vững và cho biết ông hy vọng cuộc chiến sẽ hạ nhiệt trong tương lai rất gần. Ông cho biết thuế quan thực chất là lệnh cấm vận đối với mỗi quốc gia, ngăn cản hoạt động kinh doanh diễn ra.

“145% là một con số rất cao. Nhưng tôi không hạ nó xuống. Về cơ bản, điều đó có nghĩa là Trung Quốc không làm ăn gì với chúng ta, vì đó là một con số rất cao” Tổng thống Trump nhấn mạnh.

Mặc dù ông Bessent đã nói rằng mức thuế quan đáng kể sẽ sớm được giảm xuống, nhưng ông dự đoán rằng chúng sẽ không bị xóa bỏ - một quan điểm mà ông Trump cũng đồng tình.

Thay vì một sự chia rẽ mạnh mẽ hoặc tách rời hoàn toàn giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, Bessent đã nói với các nhà đầu tư rằng mục tiêu là tái cân bằng thương mại. Nhưng trong một cuộc thảo luận riêng với các phóng viên vào thứ 23/4, Bessent lưu ý rằng có thể mất từ hai đến ba năm để khôi phục thương mại bình thường với Trung Quốc.

Cổ phiếu tăng vọt sau phát biểu của Bessent vào thứ 22/4 và tiếp tục tăng vào 23/4. Giá cổ phiếu tương lai của Hoa Kỳ hầu như không thay đổi sau giờ giao dịch vào 23/4.

Trung Quốc đã phản ứng lại thái độ mới đây của chính quyền Trump đối với thỏa thuận bằng một tuyên bố có lời lẽ gay gắt, kêu gọi Mỹ thay đổi cách tiếp cận về thương mại.

“Cánh cửa của chúng tôi luôn rộng mở, nếu Hoa Kỳ muốn đàm phán. Nếu một giải pháp đàm phán thực sự là điều Hoa Kỳ muốn, thì họ nên ngừng đe dọa và tìm kiếm đối thoại dựa trên sự bình đẳng, tôn trọng và cùng có lợi”, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Guo Jiakun nói với các phóng viên vào 23/4.

Ông nói thêm: "Việc tiếp tục yêu cầu thỏa thuận trong khi gây sức ép cực độ không phải là cách đúng đắn để đối phó với Trung Quốc và sẽ không hiệu quả".

Ở phía ngược lại, mặc dù ngày 22/4 ông Trump cho biết ông kỳ vọng thuế quan đối với Trung Quốc sẽ "giảm đáng kể", nhưng chỉ một ngày sau, ông lại tuyên bố sẽ không chờ đợi mãi mãi để có được thỏa thuận từ bất kỳ quốc gia nào - bao gồm cả Trung Quốc. Ông cho biết, trong vài tuần nữa, chính quyền của ông có thể áp dụng lại các mức thuế đó.

Theo CNN

Thái Duy