Tổng thống Biden muốn sửa luật, áp dụng nhiệm kỳ cho quan chức Tòa án tối cao

Theo một người quen thuộc với các cuộc thảo luận, Tổng thống Mỹ Biden đang nghiêm túc xem xét các đề xuất lập pháp sẽ thay đổi đáng kể Tòa án tối cao, bao gồm áp dụng giới hạn nhiệm kỳ và một bộ quy tắc đạo đức có thể thực thi đối với các thẩm phán.

Đề xuất cải tổ tòa án của ông Biden, có thể được công bố trong những tuần tới, sẽ cần sự quốc hội chấp thuận. Điều này có khả năng là một mục tiêu xa vời khi đảng Cộng hòa kiểm soát Hạ viện và phe Dân chủ chiếm đa số mỏng tại Thượng viện.

Tổng thống cũng đang cân nhắc việc kêu gọi sửa đổi hiến pháp để hạn chế quyền miễn trừ rộng rãi với tổng thống mà phe bảo thủ chiếm đa số tại tòa án đã ủng hộ vào cuối nhiệm kỳ năm nay.

Ông Biden đã gọi phán quyết của tòa án là một "tiền lệ nguy hiểm", là "hầu như không có giới hạn nào đối với những gì một tổng thống có thể làm". Nhưng điều này sẽ phải đối mặt với những thách thức lớn hơn, như đòi hỏi phải có hai phần ba số phiếu bầu tại Quốc hội hoặc tại một hội nghị do hai phần ba số tiểu bang triệu tập, sau đó là sự phê chuẩn của ba phần tư các cơ quan lập pháp của tiểu bang.

(Ảnh minh họa)

Trong cuộc họp trực tuyến vào cuối tuần với các thành viên của nhóm Tiến bộ Quốc hội, ông Biden cho biết ông đang cân nhắc những thay đổi đối với tòa án nhưng không cung cấp bất kỳ thông tin cụ thể nào cho các nhà lập pháp.

“Tôi sẽ cần sự giúp đỡ của các bạn tại Tòa án tối cao", ông nói, ám chỉ đến các đề xuất đang được xem xét. “Tôi không muốn công bố sớm, nhưng tôi sắp đưa ra một sáng kiến lớn về việc hạn chế tòa án và những gì chúng ta làm”.

Ông nói thêm: “Tôi đã làm việc với các học giả về hiến pháp trong ba tháng qua và tôi cần một số sự giúp đỡ”.

Có vẻ như ông Biden có ý nói rằng ông sẽ cần giúp để thông qua luật, thúc đẩy các đề xuất của mình ở Quốc hội, mặc dù không rõ ông cố gắng làm điều đó trong năm nay hay trong nhiệm kỳ thứ hai nếu giành chiến thắng vào tháng 11.

Việc ông Biden cân nhắc những thay đổi lớn về tòa án, được The Washington Post đưa tin trước đó, là một sự thay đổi đối với ông. Trong nhiều năm, ông đã từ chối các nhà hoạt động và học giả cấp tiến về việc thực hiện các thay đổi để hạn chế quyền lực của phe bảo thủ tại tòa án. Một ủy ban ông Biden thành lập vào năm 2021 để xem xét các vấn đề đã bế tắc mà không đưa ra bất kỳ khuyến nghị cụ thể nào và tổng thống đã không có bất kỳ hành động nào.

Một số thẩm phán ở giữa các vụ bê bối về đạo đức. Thẩm phán Clarence Thomas không tiết lộ những món quà và chuyến du lịch xa xỉ, trong khi vợ của Thẩm phán Samuel A. Alito Jr. treo cờ ám chỉ lòng trung thành với những kẻ bạo loạn tại Điện Capitol vào ngày 6 tháng 1 năm 2021.

Tổng thống Biden hiện đang trong cuộc chiến quyết liệt để giành thêm một nhiệm kỳ và các đề xuất thay đổi tòa án có thể sẽ thu hút nhiều người ủng hộ ông, đặc biệt là sau một loạt các quyết định của các thẩm phán bảo thủ.

Tuy nhiên, tổng thống khó có thể chấp nhận ý tưởng cấp tiến nhất do các nhà hoạt động tiến bộ thúc đẩy: đưa thêm nhiều người theo chủ nghĩa tự do vào tòa án bằng cách tăng số lượng thẩm phán. Vào năm 2023, ông Biden đã bác bỏ ý tưởng đó.

Các cuộc thăm dò ý kiến công chúng cho thấy nếu ông tiến hành, điều này sẽ được người Mỹ ủng hộ.

Phương Anh (Nguồn: NYT )