Tôn trọng 'luật chơi' của thị trường chứng khoán

Hiện nay, thị trường chứng khoán được xem là thị trường bậc cao, nơi tiên phong cho tính tuân thủ và minh bạch. Việc kiểm soát, giám sát để đảm bảo sự công bằng cho các chủ thể tham gia là cần thiết. Cơ quan quản lý nhà nước trực tiếp cần chú trọng công tác giám sát, đảm bảo công bằng, minh bạch cho các chủ thể tham gia thị trường. Thế nhưng “tính thị trường” mới là yếu tố hàng đầu cần được gầy dựng và bảo vệ...

Từ những viên gạch đầu tiên, 25 năm qua thị trường chứng khoán Việt Nam đã vượt qua bao thăng trầm, thử thách và đã đạt nhiều bước tiến quan trọng.

Điển hình là đến nay, với hơn 10 triệu tài khoản nhà đầu tư, hơn 1.600 công ty niêm yết và mức vốn hóa 300 tỉ USD, thị trường chứng khoán đóng vai trò then chốt trong việc dẫn vốn trung và dài hạn. Thanh khoản cải thiện mạnh mẽ, đưa Việt Nam trở thành thị trường có giá trị giao dịch hằng ngày dẫn đầu ASEAN, đạt trung bình trên 1 tỉ USD.

Thị trường chứng khoán đang hướng tới mục tiêu trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp và nền kinh tế. Đặc biệt, thị trường chứng khoán đang từng bước hướng đến chuẩn mực minh bạch, hiệu quả và hội nhập, trở thành điểm đến tin cậy của cả nhà đầu tư trong nước và quốc tế. Từ đó, công tác xây dựng khung pháp lý luôn đòi hỏi phải toàn diện, đầy đủ, công bằng, vừa phù hợp với thực tiễn vừa đảm bảo tính kiến tạo cho tương lai.

Một trong những nguyên lý quản lý nhà nước đối với thị trường chứng khoán là duy trì liên tục công tác giám sát, đảm bảo tuân thủ pháp luật và tăng cường quản trị, cảnh báo rủi ro để bảo vệ lợi ích chính đáng của cả Nhà nước, doanh nghiệp và nhà đầu tư. Tác động từ một bên nào đó hay một ai đó là điều rất kiêng kỵ đối với một thị trường tài chính bậc cao, nơi mà quyền và lợi ích, nghĩa vụ là một thể thống nhất, không thể tách rời.

Những người am hiểu thị trường chứng khoán Việt Nam hẳn vẫn còn nhiều nuối tiếc khi nhìn lại những biến động tiêu cực hồi năm 2022. Bởi khi cơ quan chức năng phải xử lý những hành vi “thao túng chứng khoán” thì trước đó, cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành đã cảnh báo những dấu hiệu về việc này. Thậm chí, họ cũng đã có những động thái quyết liệt nhằm ngăn chặn chuyện “thao túng chứng khoán” xảy ra.

Nhưng “bằng cách nào đó”, những hành vi xấu vẫn “có cửa” tồn tại, tác động tiêu cực đến thị trường này. Trong khi đó, cơ quan quản lý nhà nước trực tiếp còn gặp những giới hạn về công cụ và thẩm quyền thực thi để can thiệp kịp thời. Nhiều người tiếc nuối: Nếu những sai phạm ấy được xử lý nghiêm minh, từ sớm, từ xa thì chẳng những thị trường được bảo vệ, mà những sai phạm cũng được xử lý kịp thời nhằm kiến tạo những nguồn cổ phiếu chất lượng, minh bạch và an toàn.

25 năm nhìn lại, dễ thấy rằng để thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển bền vững, ngoài việc cải cách thể chế, nâng cao chất lượng doanh nghiệp, củng cố niềm tin, tăng cường năng lực nền kinh tế quốc gia… thì một việc cần làm là thượng tôn pháp luật và tôn trọng tính thị trường. Luật pháp thường không cần nghiêm khắc, chỉ cần nghiêm minh là đã đủ để kiến tạo.

Khi “luật chơi” được tôn trọng và thực thi hiệu quả thì thị trường chứng khoán mới thực sự là “huyết mạch”, là “hàn thử biểu” của nền kinh tế như nhiều người kỳ vọng.

CHÂN LUẬN