Tới Phú Thọ, nhớ ăn bún cọ
Phú Thọ là vùng đất của rừng cọ, đồi chè. Đời sống của người dân gắn bó keo sơn với cây cọ bao đời nay. Lá cọ xưa thường được dùng để lợp mái nhà, làm quạt, chổi, nón, mành. Thân cọ làm ván sàn, cột nhà... Còn quả cọ là nguyên liệu không thể thiếu của nhiều món ăn. Nếu tới Phú Thọ, bạn sẽ có dịp được thưởng thức món bún cọ.
Trên đường đi tham quan các huyện, thị của Phú Thọ, tôi đã vô cùng choáng ngợp trước cảnh sắc tuyệt vời nơi đây: những đồi cọ trập trùng xanh ngút ngàn, những ngôi nhà lợp lá cọ thơ mộng dựa lưng triền núi, những bạn nhỏ chăm chỉ quét chổi cọ, các bà các mẹ đội nón lá cọ. Phú Thọ đúng là quê hương của cọ các bạn ạ!
Cây cọ có nhiều gai nên người dân ở đây thường dùng thứ dụng cụ gọi là cù lèo - liềm buộc vào cây sào - để hái quả cọ. Hái cọ cũng phải có nghề, để tránh quả cọ bị xây xát, sứt sẹo, giảm độ ngon.
Anh bạn hướng dẫn viên cho chuyến du lịch của tôi là người chính gốc Phú Thọ. Bạn ấy thuần thục tách đôi quả cọ to bằng ngón tay cái, vỏ màu xanh dương thẫm, lộ lớp thịt bên trong chuyển sang màu vàng mỡ màng như mỡ gà, đưa lên đầu lưỡi nhấm thấy miếng thịt cọ đã có vị bùi bùi, beo béo thì mới chuẩn là cọ ngon.
Bên cạnh món cọ ỏm hay cơm nắm lá cọ, xôi cọ, thì bún cọ là một món ăn đặc sắc làm từ trái cọ trứ danh của Phú Thọ. Anh bạn hướng dẫn viên dẫn tôi tới một quán ăn chuyên bán bún cọ tại ven hồ Văn Lang, thành phố Việt Trì. Không gian decor đậm chất đất Tổ vua Hùng và niềm tự hào sâu sắc về cây cọ.
Bát bún bọ bưng ra nóng hổi, vừa thổi vừa ăn xua tan đi cái giá lạnh của gió mùa Đông Bắc. Sợi bún có màu nâu tím, được tinh chế từ gạo và thịt quả cọ, có vị bùi bùi, ngậy ngậy và dai khác hẳn với vị bún thuần làm từ gạo như tôi hay ăn. Mọc thịt nhân cọ cũng có hương vị đậm đà khác biệt. Chả mỡ chài nướng ăn không hề khô mà thơm nức mùi gia vị và thịt bản địa.
Ngoài ra, bát bún đẫm topping với sườn, chân giò, rau thập cẩm. Đặc biệt, có cả rau tiến vua dai giòn sần sật khá đắt đỏ cũng được dùng ở trong bát bún. Và tất nhiên, không thể thiếu những miếng thịt cọ cùi dày, mềm như nhung khi tan trong miệng, xen lẫn vị hơi ngái, ngậy, bùi, ngọt không thể cưỡng lại được.
Gắp miếng bún cọ hương vị lạ miệng, kèm thêm miếng topping đậm đà, nếm một thìa nước dùng trong, vị thanh ngọt từ xương ống ninh quả thực là trải nghiệm ẩm thực độc đáo trên hành trình khám phá vùng đất Tổ của tôi!
Anh bạn tự hào rằng: Ai lỡ ăn, lỡ thích cọ thì nghiền cái hương vị của cọ lắm! Tôi không phải là người dân Phú Thọ nhưng thử một lần bún cọ thì nghiền và nhớ nhung hoài không thôi.
Trái cọ vốn là thứ quả dân dã phổ biến ở vùng thôn quê miền núi Phú Thọ. Kỷ niệm về cây cọ, trái cọ đậm sâu trong ký ức của người dân ở đây về một tuổi thơ nghèo khó. Nhưng như những tán cọ luôn vươn lên để xòe tay đón nắng, các món ăn từ cọ đã chứng minh sức sống mạnh mẽ của mình trong đời sống ẩm thực của người dân bản địa.
Trong Hội Chợ Tây Bắc và Liên hoan văn hóa ẩm thực Đất Tổ tổ chức tại Khu Di tích lịch sử Đền Hùng năm nay, rất nhiều món ăn từ cọ được giới thiệu tới du khách thập phương và được hưởng ứng nhiệt tình, trong đó có món bún cọ nức tiếng mà tôi vừa kể cho các bạn nghe đó!
Đi một ngày đàng mở mang được thật nhiều thứ. Và càng đi, tôi lại càng thêm yêu mến đất nước đẹp xinh, đa sắc màu văn hóa của chúng ta!