Tòa an tối cao Mỹ xem xét lệnh cấm TikTok: Quyết định sống còn cho ByteDance

Theo Reuters, vào ngày 10.1.2025, Tòa án tối cao Mỹ sẽ bắt đầu nghe lập luận từ TikTok và công ty mẹ ByteDance, cũng như từ chính phủ Mỹ, về lệnh cấm có thể buộc nền tảng này phải thoái vốn khỏi ByteDance hoặc rời khỏi thị trường Mỹ.

Trụ sở chính của TikTok tại Mỹ - Ảnh: Reuters

Lệnh cấm TikTok, được quốc hội Mỹ thông qua vào tháng 4 và ký thành luật bởi Tổng thống Joe Biden. Cuộc chiến pháp lý xoay quanh TikTok bắt đầu từ mối lo ngại rằng ứng dụng này, với tư cách là một công ty thuộc sở hữu Trung Quốc, có thể đe dọa an ninh quốc gia Mỹ.

Chính phủ Mỹ cáo buộc rằng TikTok có khả năng truy cập dữ liệu cá nhân nhạy cảm của người dùng, từ vị trí địa lý đến tin nhắn riêng tư, và thậm chí có thể thao túng nội dung hiển thị trên nền tảng. Bộ Tư pháp Mỹ đã mô tả TikTok là một "mối đe dọa sâu sắc và quy mô lớn".

Về phần mình, TikTok và công ty mẹ ByteDance phủ nhận mọi cáo buộc, cho rằng những lo ngại này là không có căn cứ. Họ lập luận rằng lệnh cấm này vi phạm quyền tự do ngôn luận được bảo vệ bởi Tu chính án thứ nhất của hiến pháp Mỹ.

"Hơn 170 triệu người Mỹ sử dụng TikTok để thực hiện quyền tự do ngôn luận, và chúng tôi tin rằng lệnh cấm này là vi hiến", TikTok khẳng định trong hồ sơ nộp lên tòa án tối cao Mỹ.

Trong khi đó, tòa phúc thẩm tại quận Columbia gần đây đã bác bỏ lập luận của TikTok về Tu chính án thứ nhất, nhấn mạnh rằng luật nhằm bảo vệ quyền tự do ngôn luận của người Mỹ khỏi sự can thiệp của một quốc gia đối thủ nước ngoài.

TikTok, trong phản bác, cho rằng luật này là một "sự thay đổi triệt để" so với truyền thống ủng hộ internet mở của Mỹ. "Nếu người Mỹ được thông báo đầy đủ về những rủi ro, họ có quyền tự do lựa chọn sử dụng TikTok mà không bị chính phủ kiểm duyệt", công ty lập luận.

Một lệnh cấm TikTok có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đối với ByteDance và các doanh nghiệp phụ thuộc vào nền tảng này. TikTok cảnh báo rằng ngay cả việc ngừng hoạt động trong một tháng cũng có thể khiến họ mất đi khoảng một phần ba lượng người dùng tại Mỹ. Điều này không chỉ làm suy yếu sức hấp dẫn của nền tảng đối với các nhà quảng cáo mà còn ảnh hưởng lớn đến các nhà sáng tạo nội dung và doanh nghiệp nhỏ sử dụng TikTok để tiếp cận khách hàng.

Ngoài ra, ByteDance có thể buộc phải bán TikTok nếu muốn duy trì hoạt động tại Mỹ. Điều này sẽ làm giảm đáng kể giá trị của công ty và gây tổn thất cho các nhà đầu tư. Một số nhà phân tích cảnh báo rằng lệnh cấm có thể mở ra tiền lệ cho các biện pháp mạnh tay hơn đối với các ứng dụng nước ngoài khác, đe dọa tương lai của nền kinh tế số toàn cầu.

Tòa án tối cao Mỹ sẽ nghe các lập luận từ ngày 10.1, chỉ vài ngày trước thời hạn mà TikTok phải tuân thủ theo luật hiện hành. Phán quyết của tòa án sẽ không chỉ quyết định số phận của TikTok mà còn thiết lập một tiền lệ quan trọng cho mối quan hệ giữa quyền tự do ngôn luận và an ninh quốc gia.

Trong khi đó, một số lãnh đạo chính trị, như lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell, đã lên tiếng ủng hộ lệnh cấm. Ông so sánh TikTok với một "tên tội phạm cứng đầu" và thúc giục tòa án tối cao không trì hoãn việc thực thi luật. Ngược lại, TikTok hy vọng rằng tòa án sẽ coi lệnh cấm là vi hiến và bảo vệ quyền tự do ngôn luận của người Mỹ.

Đáng chú ý, Tổng thống đắc cử Donald Trump - người từng cố gắng cấm TikTok trong nhiệm kỳ đầu tiên, đã thay đổi quan điểm. Gần đây, ông tuyên bố rằng mình có "một vị trí ấm áp trong tim dành cho TikTok" và cam kết "xem xét lại vấn đề này" nếu tái đắc cử. Trump sẽ nhậm chức vào ngày 20.1, chỉ một ngày sau thời hạn TikTok phải tuân thủ lệnh cấm.

Cuộc tranh cãi về TikTok diễn ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc. Chính quyền ông Biden đã áp đặt các hạn chế mới đối với ngành công nghiệp chip của Trung Quốc, trong khi Bắc Kinh đáp trả bằng việc cấm xuất khẩu các kim loại quan trọng như gali và germani, vốn cần thiết cho sản xuất công vi mạch. Lệnh cấm TikTok, nếu được thực thi, có thể đẩy mối quan hệ giữa hai cường quốc kinh tế vào tình trạng căng thẳng hơn nữa.

Nhiều chuyên gia cho rằng tranh chấp này là một dấu hiệu của những thay đổi lớn trong cách các quốc gia đối phó với các ứng dụng và nền tảng nước ngoài. Nếu lệnh cấm được thông qua, nó có thể mở đường cho những biện pháp tương tự đối với các ứng dụng khác, như WeChat của Tencent, từng bị chính quyền ông Trump nhắm đến vào năm 2020 nhưng đã bị tòa án chặn lại.

Vụ kiện TikTok không chỉ đơn thuần là một cuộc chiến pháp lý mà còn là phép thử cho cách Mỹ đối phó với các mối lo ngại an ninh quốc gia trong kỷ nguyên số. Quyết định của tòa án tối cao sẽ không chỉ định đoạt số phận của TikTok mà còn đặt nền tảng cho cách các ứng dụng nước ngoài được đối xử tại Mỹ.

Hoàng Vũ