Tòa án nhân dân tối cao đề xuất sửa nhiều luật theo mô hình Tòa án 3 cấp

Một phiên xét xử tại Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội.

Điểm đáng chú ý trong dự thảo luật này đó là điều chỉnh lại chức năng của các cấp tòa án. Mô hình mới của ngành tòa án gồm 3 cấp: Tòa án nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân cấp tỉnh và Tòa án nhân dân khu vực.

Như vậy, so với quy định hiện hành, dự luật sửa đổi sẽ không còn quy định Tòa án nhân dân cấp cao. Dự thảo Luật sửa đổi thay thế cụm từ “Tòa án nhân dân cấp cao” bằng cụm từ “Tòa án nhân dân cấp tỉnh”. Tòa án nhân dân khu vực thay cho Tòa án nhân dân cấp huyện hiện nay.

Dự thảo Luật sửa đổi gồm 6 điều trong đó điều 1 sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự, tăng thẩm quyền Tòa án nhân dân khu vực theo hướng xét xử theo thủ tục sơ thẩm tất các vụ việc dân sự, vụ án hành chính.

Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết, xét xử theo thủ tục phúc thẩm các vụ việc dân sự, vụ án hành chính mà bản án, quyết định sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật của Tòa án nhân dân khu vực bị kháng cáo, kháng nghị.

Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh và Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh có quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án nhân dân khu vực.

Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp tỉnh giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án nhân dân khu vực bị kháng nghị.

Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao giám đốc thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của các Tòa án.

Tòa án nhân dân tối cao giám đốc việc xét xử của các tòa án để bảo đảm việc áp dụng pháp luật nghiêm chỉnh và thống nhất. Tòa án nhân dân cấp tỉnh giám đốc việc xét xử của Tòa án nhân dân khu vực thuộc phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ.

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính, Luật Tư pháp người chưa thành niên, Luật Phá sản và Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án dự kiến có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025 do đó đã bổ sung điều khoản chuyển tiếp để xử lý các vụ án, vụ việc đã thụ lý, đang trong giai đoạn xét xử mà đến ngày 1/7/2025 chưa kết thúc mà có thay đổi về thẩm quyền của Tòa án giải quyết vụ án, vụ việc đó theo Luật này.

HƯƠNG NGUYÊN