Tính toán khả năng cân đối ngân sách khi thực hiện giảm 2% thuế giá trị gia tăng

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành Phiên họp. Ảnh: VPQH

Tại phiên họp sáng 13/5, Quốc hội đã nghe Tờ trình và báo cáo thẩm tra Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế GTGT.

Tờ trình Dự thảo Nghị quyết do Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tại Phiên họp cho biết, mục đích ban hành Nghị quyết nhằm kích cầu tiêu dùng, phù hợp với bối cảnh kinh tế hiện nay, qua đó hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, du lịch, tiêu dùng trong nước phát triển để đóng góp trở lại cho ngân sách nhà nước cũng như nền kinh tế để thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm, kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 - 2025, tạo đà tăng trưởng kinh tế trong giai đoạn 2026 - 2030.

Phạm vi áp dụng gồm: giảm 2% thuế suất thuế GTGT, áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ: viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng).

Thời gian áp dụng quy định tại khoản 1 điều này, từ ngày 1/7/2025 đến hết ngày 31/12/2026.

Đánh giá tác động của Dự thảo Nghị quyết, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự kiến số giảm thu ngân sách nhà nước trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 khoảng 121,74 nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, giảm thuế GTGT sẽ góp phần giảm giá thành hàng hóa, dịch vụ, từ đó thúc đẩy sản xuất kinh doanh và tạo thêm công ăn việc làm, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và tăng trưởng kinh tế trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày Báo cáo thẩm tra. Ảnh: VPQH

Trình bày Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, đa số ý kiến trong Ủy ban nhất trí với sự cần thiết ban hành Nghị quyết theo đề nghị của Chính phủ, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp chủ động kế hoạch sản xuất, kinh doanh, góp phần hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Một số ý kiến cho rằng, việc tiếp tục đề xuất ban hành chính sách là chưa thật sự phù hợp và khó đạt được mục tiêu đã đặt ra về kích cầu tiêu dùng vì khả năng kích cầu của chính sách đã bão hòa qua một thời gian dài thực hiện.

Bên cạnh đó, cũng có ý kiến cho rằng, việc liên tục gia hạn và kéo dài việc thực hiện chính sách giảm thuế tạo tiền lệ không tốt, khiến chính sách thuế trở nên thiếu tính ổn định và không nhất quán. Ngoài ra, dư địa tài khóa, chính sách bị thu hẹp sẽ làm giảm khả năng ứng phó khi có khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng hơn trong tương lai.

Chủ nhiệm Phan Văn Mãi cho biết, có ý kiến đề nghị rà soát để xem xét đối với một số mặt hàng chịu tác động của chiến tranh thương mại và chính sách thuế đối ứng của Mỹ. Đồng thời, do chỉ còn 3 nhóm hàng hóa, dịch vụ đề xuất không giảm thuế, Bộ Tài chính cần rà soát thêm. Trường hợp chênh lệch thu 2% thuế GTGT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ này không quá lớn, có thể cân nhắc giảm thuế đối với tất cả hàng hóa, dịch vụ để đảm bảo tính công bằng.

Ủy ban Kinh tế và Tài chính cơ bản thống nhất với đề xuất tiếp tục cho phép áp dụng chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng như kiến nghị của Chính phủ và đề nghị Chính phủ nghiên cứu, tiếp thu ý kiến thẩm tra để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết.

Đồng thời, đề nghị thực hiện ý kiến kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong tổ chức thực hiện chính sách, bảo đảm mục tiêu đề ra, không để xảy ra khó khăn, vướng mắc; đánh giá, tính toán khả năng cân đối ngân sách khi thực hiện Nghị quyết này đồng thời với tác động ngân sách của các chính sách giảm thu, các nhiệm vụ chi mới phát sinh khác từ nay đến cuối năm để thể hiện trong báo cáo về đánh giá tình hình tài chính ngân sách năm 2025 và làm cơ sở xây dựng dự toán năm 2026; chịu trách nhiệm điều hành, thực hiện nhiệm vụ thu, bảo đảm cân đối ngân sách nhà nước năm 2025 trong phạm vi bội chi ngân sách nhà nước đã được Quốc hội quyết định.

Đ. KHOA