Tinh gọn bộ máy để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý

Phóng viên (P.V): Thưa đồng chí, thực hiện chủ trương sắp xếp lại TCBM, tinh giản biên chế, cơ cấu lại đội ngũ CB, CC, VC của Đảng, nhà nước ta, tỉnh Lai Châu cũng như cả nước đang tích cực, khẩn trương thực hiện bằng nhiều giải pháp linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tế. Đồng chí cho biết, hiện tại, Sở Nội vụ đã tham mưu cho tỉnh thực hiện nhiệm vụ này như thế nào?

Đồng chí (Đ.C) Đào Thị Lan Anh:

Thực hiện Kết luận số 09-KL/BCĐ ngày 24/11/2024 của Ban Chỉ đạo (BCĐ) TW và Kết luận số 01-KL/TU ngày 11/12/2024 của BCĐ tỉnh về tổng kết Nghị quyết 18-NQ/TW của Ban Chấp hành TW Đảng về sắp xếp TCBM (Nghị quyết 18), Sở Nội vụ đã chủ trì phối hợp với các cơ quan, đơn vị xây dựng phương án sắp xếp, tinh gọn TCBM. Các cơ quan, đơn vị cũng rất quyết tâm, quyết liệt, xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ; chủ động rà soát, đề xuất sáp nhập các tổ chức, phòng, ban, đơn vị có chức năng, nhiệm vụ tương đồng. Đến ngày 17/12/2024 Sở Nội vụ đã hoàn thành việc tham mưu Ban cán sự đảng UBND tỉnh, UBND tỉnh trình BCĐ tỉnh phương án sắp xếp, tinh gọn tổ chức.

Đồng chí Đào Thị Lan Anh - Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Nội vụ báo cáo tham luận tình hình thực hiện sắp xếp lại TCBM, đội ngũ cán bộ tại Hội nghị cấp tỉnh được tổ chức đầu tháng 1/2025.

Ngày 30/12/2024, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã họp, thống nhất thông qua phương án; theo đó hợp nhất các sở: Sở Tài chính và Sở Kế hoạch và Đầu tư; Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Sở Tài nguyên và Môi trường; Sở Khoa học và Công nghệ và Sở Thông tin và Truyền thông; Sở Xây dựng và Sở Giao thông Vận tải; Sở Lao động - Thương binh và Xã hội và Sở Nội vụ; thành lập Sở Dân tộc và Tôn giáo; giải thể Khoa Y Dược, sáp nhập Phòng Đào tạo và Phòng Công tác học sinh sinh viên thuộc Trường Cao đẳng Lai Châu; chuyển tổ chức bộ máy và biên chế của Trung tâm Hỗ trợ nông dân thuộc Hội Nông dân tỉnh, Trung tâm Hoạt động thanh, thiếu nhi thuộc Tỉnh đoàn sang Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý; giải thể 2 phòng thuộc Trung tâm Hoạt động thanh, thiếu nhi.

Sau hợp nhất đều giảm ít nhất 20% tổ chức bên trong, có cơ quan giảm đến 33%. Đến nay, Sở Nội vụ đã hoàn chỉnh Đề án, Nghị quyết về thành lập, hợp nhất các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh (dự kiến trình kỳ họp HĐND tỉnh vào tháng 2/2025). Như vậy theo Đề án sau khi thành lập, hợp nhất, UBND tỉnh Lai Châu có 14 cơ quan chuyên môn trực thuộc, giảm 5 cơ quan; giảm 21 phòng, đơn vị sự nghiệp thuộc các cơ quan chuyên môn, 9 phòng thuộc chi cục, 5 phòng thuộc đơn vị sự nghiệp thuộc các cơ quan chuyên môn.

Để việc sắp xếp TCBM toàn tỉnh được thống nhất, đồng bộ, gắn với sắp xếp bố trí CB, CC, VC, ngày 20/12/2024, Sở Nội vụ đã tham mưu UBND tỉnh ban hành 2 công văn về định hướng sắp xếp TCBM và định hướng xây dựng phương án bố trí, sắp xếp CB, CC, VC và người làm việc theo chế độ hợp đồng; ngày 13/01/2025 UBND tỉnh đã ban hành Công văn số 184/UBND-TH chỉ đạo các cơ quan, đơn vị bổ sung, hoàn thiện phương án sắp xếp, tinh gọn TCBM.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Sở Tài nguyên và Môi trường hợp nhất và tiến hành tổng kết công tác năm vào ngày 9/1 vừa qua.

P.V: Như vậy, việc sắp xếp hoàn thiện TCBM hệ thống chính trị đảm bảo “Tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả”, tỉnh ta có gặp những khó khăn, vướng mắc gì? Thưa đồng chí?

Đ.C Đào Thị Lan Anh:

Đối với các cơ quan, đơn vị không thuộc diện hợp nhất theo định hướng của Trung ương mà phấn đấu giảm khoảng 15% số đầu mối bên trong là khó khăn do từ khi thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW đến nay đã thực hiện giảm mạnh đầu mối bên trong, hiện có cơ quan chỉ còn 3 - 4 phòng trực thuộc.

Việc sắp xếp TCBM theo hướng tinh gọn, giảm mạnh đầu mối, tinh giản biên chế gắn với nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ yêu cầu cao, tiến độ gấp là việc vừa khó, vừa nhạy cảm, liên quan đến quyền lợi, tâm tư, tình cảm của CB, CC, VC và người lao động; tuy nhiên một số vấn đề cụ thể chưa có quy định và hướng dẫn của TW nên rất lúng túng trong triển khai thực hiện như:

Việc thực hiện cử khoảng 5% CB, CC, VC trong biên chế đi công tác ở cơ sở đến nay chưa có hướng dẫn cụ thể là đi công tác ở UBND cấp xã hay các cơ quan ở cấp huyện, trong khi đó, đa số UBND cấp xã, các phòng, đơn vị cấp huyện đã bố trí đủ cán bộ, công chức theo số lượng biên chế quy định thì có thể bố trí 5% cán bộ, công chức đi cơ sở ngoài số lượng biên chế được giao hay trong biên chế được giao.

Tại điểm 2 Công văn số 31 về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18 của Chính phủ yêu cầu khẩn trương xây dựng và ban hành các tiêu chí cụ thể phù hợp với đặc điểm tình hình thực tiễn của địa phương gắn với đánh giá CB, CC, VC. Giao trách nhiệm cho cấp ủy, chính quyền và người đứng đầu quyết định đối tượng phải nghỉ việc do sắp xếp TCBM, tinh giản biên chế, giảm tối thiểu 20% công chức, viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước để phù hợp với lộ trình thực hiện chính sách theo quy định tại Nghị định số 178. Tuy nhiên việc xây dựng các tiêu chí đánh giá CB, CC, VC và người lao động như thế nào để đảm bảo tính toàn diện, dân chủ, khách quan, công khai, minh bạch chưa thống nhất được.

P.V: Việc sắp xếp bộ máy theo hướng tinh gọn, giảm mạnh đầu mối, tinh giản biên chế gắn với nâng cao chất lượng đội ngũ là việc vừa khó, vừa nhạy cảm, liên quan đến quyền lợi, nguyện vọng, tâm tư, tình cảm của CB, CC, VC, người lao động. Thời gian tới, Sở Nội vụ có giải pháp gì trong tham mưu triển khai thực hiện?

Đ.C Đào Thị Lan Anh: Với quyết tâm chính trị cao trong triển khai, sắp xếp hoàn thiện TCBM của hệ thống chính trị, Sở Nội vụ đề xuất một số nhiệm vụ, giải pháp:

Một là, làm tốt công tác quán triệt chủ trương, định hướng, chỉ đạo của TW, của tỉnh về việc sắp xếp tinh gọn TCBM gắn với cơ cấu lại đội ngũ CB, CC, VC. Bám sát định hướng sắp xếp theo yêu cầu của Nghị định 18. Quan tâm đến công tác tư tưởng đối với CB, CC, VC, người lao động trong quá trình sắp xếp, tinh gọn bộ máy.

Dù thực hiện sắp xếp lại tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ còn khó khăn nhưng chắc chắn Lai Châu sẽ thực hiện đạt mục tiêu đề ra.

Hai là, sắp xếp, tinh gọn tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, huyện bảo đảm đồng bộ, thống nhất, liên thông với từng ngành, lĩnh vực từ TW đến tỉnh và huyện. Hợp lý các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, cấp huyện quản lý đa ngành, đa lĩnh vực, thực hiện nguyên tắc một cơ quan thực hiện nhiều việc và một việc chỉ giao một cơ quan chủ trì thực hiện và chịu trách nhiệm chính, không chồng chéo, giao thoa, không bỏ sót chức năng, nhiệm vụ. Phấn đấu giảm khoảng 15% số đầu mối bên trong của các sở, ngành và phù hợp với tình hình, đặc điểm của từng địa phương.

Ba là, thực hiện nghiêm nguyên tắc đảm bảo sự lãnh đạo toàn diện của cấp ủy, tổ chức đảng trong sắp xếp bố trí CB, CC, VC theo đúng quy định của Đảng và của pháp luật; CB, CC, VC phải chấp hành nghiêm sự phân công của tổ chức và quyết định của cấp có thẩm quyền. Người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương phải chịu trách nhiệm trong việc sắp xếp, bố trí CB, CC, VC thuộc phạm vi quản lý, bảo đảm mục tiêu đề ra theo yêu cầu của TW.

Việc sắp xếp người đứng đầu do cấp có thẩm quyền lựa chọn theo phân cấp quản lý, nhân sự được lựa chọn có thể ở trong hoặc ngoài các cơ quan, tổ chức, đơn vị được sáp nhập, hợp nhất thành đơn vị mới đó. Trường hợp không bố trí tiếp tục làm người đứng đầu thì được sắp xếp, bố trí ở vị trí cấp dưới liền kề và được hưởng chính sách theo quy định của Chính phủ. Căn cứ thực trạng số lượng cấp phó, tập thể lãnh đạo cơ quan, đơn vị, địa phương quyết định bố trí làm cấp phó của người đứng đầu thuộc cơ quan, đơn vị mới sau sắp xếp hoặc bố trí sang cơ quan, tổ chức, đơn vị khác theo yêu cầu nhiệm vụ và năng lực của cán bộ; trước mắt, số lượng cấp phó thuộc cơ quan, đơn vị hình thành sau sắp xếp có thể cao hơn quy định, nhưng cơ quan, đơn vị, địa phương phải xây dựng phương án sắp xếp giảm số lượng cấp phó theo quy định chung trong thời hạn 5 năm (kể từ ngày cấp có thẩm quyền phê duyệt Đề án).

Bốn là,việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy yêu cầu giảm tối thiểu 20% công chức, viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước, đảm bảo không làm ảnh hưởng đến kết quả thực hiện nhiệm vụ; cử khoảng 5% CB, CC, VC trong biên chế của cơ quan, tổ chức, đơn vị đi công tác ở cơ sở.

Năm là, thực hiện kịp thời chế độ chính sách cho những CB, CC, VC thuộc diện sắp xếp. Kịp thời khen thưởng, động viên các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích, đóng góp cho cơ quan, tổ chức, đơn vị trong quá trình thực hiện sắp xếp TCBM gắn với tinh giản biên chế. Đồng thời cũng xử lý đối với các trường hợp né tránh, thiếu quyết tâm trong việc thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị.

P.V: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

Ngày 31/12/2024, Chính phủ ban hành Nghị định số 178-NĐ/CP về chính sách, chế độ đối với CB, CC, VC, người lao động và lực lượng vũ trang trong thực hiện sắp xếp TCBM của hệ thống chính trị (Nghị định 178), có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.

Những chính sách lớn liên quan đến nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc và thôi giữ chức vụ được quy định cụ thể như sau:

(1) Áp dụng đối với người nghỉ hưu trước tuổi:

a, Trường hợp có tuổi đời từ đủ 2 - đủ 5 năm đến tuổi nghỉ hưu theo quy định: Được hưởng các chính sách như sau:

- Được hưởng trợ cấp hưu trí một lần cho thời gian nghỉ sớm:

+ Đối với người nghỉ trong thời hạn 12 tháng đầu tiên kể từ khi có quyết định sắp xếp TCBM của cấp có thẩm quyền: Được hưởng trợ cấp bằng 1 tháng tiền lương hiện hưởng nhân với số tháng nghỉ sớm so với thời điểm nghỉ hưu.

+ Đối với người nghỉ từ tháng thứ 13 trở đi kể từ khi có quyết định sắp xếp TCBM của cấp có thẩm quyền thì được hưởng bằng 0,5 mức trợ cấp so với người nghỉ trong 12 tháng đầu tiên.

- Được hưởng chính sách nghỉ hưu trước tuổi theo thời gian công tác có đóng BHXH bắt buộc và số năm nghỉ sớm như sau:

+ Không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi.

+ Trợ cấp 5 tháng tiền lương hiện hưởng cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định.

+ Được trợ cấp 5 tháng tiền lương hiện hưởng cho 20 năm đầu công tác có đóng BHXH bắt buộc. Từ năm thứ 21 trở đi, cứ mỗi năm công tác có đóng BHXH bắt buộc được trợ cấp 0,5 tháng tiền lương hiện hưởng.

b, Trường hợp có tuổi đời từ trên 5 - đủ 10 năm đến tuổi nghỉ hưu theo quy định: Được hưởng các chính sách như sau:

- Được hưởng trợ cấp hưu trí một lần cho thời gian nghỉ sớm:

+ Đối với người nghỉ trong thời hạn 12 tháng đầu tiên kể từ khi có quyết định sắp xếp TCBM của cấp có thẩm quyền: Được hưởng 0,9 tháng tiền lương hiện hưởng nhân với 60 tháng.

+ Đối với người nghỉ từ tháng thứ 13 trở đi kể từ khi có quyết định sắp xếp TCBM của cấp có thẩm quyền thì được hưởng bằng 0,5 mức trợ cấp so với người nghỉ trong 12 tháng đầu tiên.

- Được hưởng chính sách nghỉ hưu trước tuổi theo thời gian công tác có đóng BHXH bắt buộc và số năm nghỉ sớm như sau:

+ Không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi.

+ Trợ cấp 4 tháng tiền lương hiện hưởng cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định.

+ Được trợ cấp 5 tháng tiền lương hiện hưởng cho 20 năm đầu công tác có đóng BHXH bắt buộc. Từ năm thứ 21 trở đi, cứ mỗi năm công tác có đóng BHXH bắt buộc được trợ cấp 0,5 tháng tiền lương hiện hưởng.

c, Trường hợp có tuổi đời còn dưới 2 năm đến tuổi nghỉ hưu quy định và có đủ thời gian công tác có đóng BHXH bắt buộc để được hưởng lương hưu theo quy định của pháp luật về BHXH:

Được hưởng chế độ hưu trí theo quy định của pháp luật về BHXH và không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi và được hưởng trợ cấp hưu trí một lần cho số tháng nghỉ sớm như cách tính cho người nghỉ hưu trong thời hạn 12 tháng đầu tiên quy định tại điểm a, khoản 1, điều 7, Nghị định số 178/2024/NĐ-CP.

(2) Áp dụng nghỉ thôi việc đối với cán bộ, công chức (Điều 9)

CB, CC có tuổi đời từ đủ 2 năm trở lên đến tuổi nghỉ hưu và không đủ điều kiện hưởng chính sách, chế độ nghỉ hưu trước tuổi, nếu nghỉ thôi việc thì được hưởng 4 chế độ:

- Được hưởng trợ cấp thôi việc (nghỉ trong 12 tháng đầu thì được hưởng trợ cấp bằng 0,8 tháng tiền lương hiện hưởng nhân với số tháng tính trợ cấp thôi việc; thôi việc từ tháng thứ 13 trở đi thì được hưởng trợ cấp bằng 0,4 tháng tiền lương hiện hưởng nhân với số tháng tính trợ cấp thôi việc);

- Được trợ cấp 1,5 tháng tiền lương hiện hưởng cho mỗi năm công tác có đóng BHXH bắt buộc;

- Được bảo lưu thời gian đóng BHXH hoặc hưởng BHXH một lần theo quy định của pháp luật về BHXH;

- Được trợ cấp 3 tháng tiền lương hiện hưởng để tìm việc làm.

(3) Về nghỉ thôi việc đối với viên chức và người lao động (Điều 10)

Viên chức và người lao động có tuổi đời từ đủ 2 năm trở lên đến tuổi nghỉ hưu được hưởng 4 chế độ như cán bộ, công chức nghỉ thôi việc, chỉ khác chế độ thứ 4 của viên chức và người lao động được hưởng trợ cấp thất nghiệp theo quy định.

(4) Đối với CB, CC, VC lãnh đạo, quản lý thôi giữ chức vụ hoặc được bầu cử, bổ nhiệm vào chức danh, chức vụ lãnh đạo, quản lý thấp hơn thì được bảo lưu mức lương chức vụ hoặc phụ cấp chức vụ lãnh đạo cũ đến hết nhiệm kỳ bầu cử hoặc thời hạn bổ nhiệm.

(5) Ngoài ra, còn có các chính sách đối với người đi công tác ở cơ sở, về trọng dụng người có phẩm chất, năng lực nổi trội và về đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ cán bộ, công chức sau khi sắp xếp.

Thu Trang (thực hiện)