Tin tức vũ khí ngày 24.11: 200 công ty tranh suất cung cấp giải pháp chống drone cho NATO

200 công ty tranh suất cung cấp giải pháp chống drone cho NATO

Tại thao trường Putlos (Đức), quân đội Mỹ vừa kết thúc đợt huấn luyện chống UAV kéo dài hai tuần, đồng thời kết hợp một cuộc trình diễn - thi tuyển công nghệ nhằm đưa các hệ thống mới vào thực tế nhanh hơn. Sự kiện mang tên Project Flytrap 4.5 đánh dấu lần đầu chương trình huấn luyện chống UAV được tổ chức song song với một “cuộc thi công nghệ” quy mô lớn dành cho doanh nghiệp quốc phòng.

Một đại diện quân đội Ý quan sát thiết bị chống UAV trong khuôn khổ diễn tập Project Flytrap 4.5 tại thao trường Putlos, Đức, ngày 21.11 - Ảnh: Stars and Stripes

Flytrap 4.5 cho phép các công ty đưa sản phẩm ra thử nghiệm trực tiếp ngoài thực địa với binh sĩ. Nhóm kỹ thuật, cơ quan mua sắm và thử nghiệm của Mỹ cũng có mặt ngay tại trận địa nhằm rút ngắn tối đa thời gian từ thử nghiệm đến chế tạo mẫu nhanh và thậm chí là ký hợp đồng.

Flytrap 4.5 là một phần trong kế hoạch tăng cường phòng thủ cho sườn phía đông NATO kể từ khi chiến sự Ukraine nổ ra. Mục tiêu là hình thành mạng lưới cảm biến - vũ khí giá rẻ, có thể thay thế nhanh và kết nối với nhau để dẫn bắn theo thời gian thực, giúp lực lượng robot hoặc phương tiện tự hành xử lý lượng lớn mục tiêu giá rẻ mà không cần điều máy bay chiến đấu tốn kém.

Sự kiện thu hút sự quan tâm lớn từ các nước NATO, trong bối cảnh từ tháng 9 đến nay, châu Âu liên tục ghi nhận nhiều vụ UAV xâm nhập không phận. Các nước thành viên buộc phải điều động tiêm kích với chi phí vận hành lên tới hàng chục nghìn USD mỗi giờ bay để xử lý những mục tiêu chỉ trị giá vài trăm USD, gây ra sự chênh lệch đáng kể giữa chi phí phòng thủ và mức độ đe dọa.

Có hơn 200 doanh nghiệp đăng ký tham gia, nhưng chỉ 12 đơn vị được lựa chọn trình diễn. Trong nhóm này, 4 công ty được binh sĩ trực tiếp bình chọn để nhận giải thưởng 350.000 USD. Armaments Research giới thiệu cảm biến siêu nhỏ gắn vào tay cầm súng, có khả năng thu thập dữ liệu bắn và tự động gửi cảnh báo khi đơn vị thiếu đạn hoặc bị tấn công; MatrixSpace mang tới mẫu radar nhỏ gọn kích thước tương đương một chiếc điện thoại, có thể triển khai trong vài phút và quét vùng trời ở độ cao tới 600m - khu vực vốn là điểm mù của nhiều hệ thống radar truyền thống. Thiết bị này có giá khoảng 40.000 USD, phù hợp tiêu chí “rẻ hơn mục tiêu cần tiêu diệt”.

Các đại diện NATO cho rằng những công nghệ như vậy trở nên đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Ukraine liên tục hứng chịu các đợt tấn công bằng UAV theo cụm. Nhiều doanh nghiệp tham dự cũng cho biết họ đã nhận được đề nghị hợp tác ngay tại sự kiện, cho thấy mô hình “huấn luyện - thử nghiệm - chốt hợp đồng” của Flytrap đang mang lại hiệu quả rõ rệt.

Ukraine dùng UAV gì bắn rơi trực thăng Nga

Ukraine cho biết một UAV tấn công tầm xa FP-1 của nước này đã bắn hạ một trực thăng Mi-8 của Nga khi phương tiện này đang bay trên vùng Rostov, cách chiến tuyến gần 190km. Thông tin được lực lượng đặc nhiệm Ukraine công bố ngày 22.11. Nếu được xác nhận, đây sẽ là lần đầu tiên một UAV tự sát tầm xa đánh chặn thành công một trực thăng đang bay, cho thấy chiến tranh bằng drone có khả năng bước sang một giai đoạn hoàn toàn mới.

UAV tấn công tầm sâu FP-1 của Ukraine được cho là đã bắn rơi một trực thăng Mi-8 của Nga ở vị trí cách chiến tuyến 190km - Ảnh: Army Recognition

Theo tuyên bố phía Ukraine, FP-1 là dòng UAV tấn công sâu do công ty Fire Point phát triển, thường được sử dụng để đánh vào các mục tiêu như kho đạn, nhà máy lọc dầu hay cơ sở hậu cần nằm sâu trong lãnh thổ Nga, cách xa hàng nghìn km. UAV này mang được đầu đạn nặng 60 - 120kg, sở hữu thân khí động học được tối ưu hóa và hệ thống dẫn đường có khả năng chống gây nhiễu mạnh, cho phép thực hiện nhiệm vụ trong môi trường tác chiến điện tử phức tạp.

Trước đây, FP-1 chủ yếu dùng để tấn công các mục tiêu cố định nhưng vụ việc tại Rostov cho thấy thiết bị đã được cấu hình lại để truy đuổi một trực thăng Nga được điều động nhằm đối phó các đợt UAV tấn công của Ukraine.

Đây không phải lần đầu Ukraine thử nghiệm các chiến thuật mới với UAV tầm xa. Từ giai đoạn 2023 - 2024, Kyiv đã triển khai nhiều chiến dịch tấn công sâu quy mô lớn, trong đó có vụ tập kích căn cứ Kirovske ở Crimea, nơi nhiều trực thăng Mi-8, Mi-26, Mi-28 và hệ thống Pantsir-S1 bị phá hủy. Diễn biến mới cho thấy Ukraine không chỉ tập trung vào việc tiêu diệt khí tài khi còn đậu dưới mặt đất, mà đang hướng tới khả năng ngăn chặn trực thăng hoặc máy bay đối phương trên toàn bộ “chiều sâu tác chiến”.

Theo đánh giá của một số chuyên gia, FP-1 sở hữu lợi thế đáng kể nhờ chi phí thấp và khả năng sản xuất với số lượng lớn, ước tính có thể đạt hơn một trăm chiếc mỗi ngày vào giữa năm 2025. Nếu các UAV giá rẻ có thể gây nguy cơ đối với trực thăng đang thực hiện nhiệm vụ đánh chặn, Nga sẽ buộc phải điều chỉnh chiến thuật, như tăng cường phòng không tại khu vực hậu phương hoặc hạn chế tần suất hoạt động của trực thăng. Những thay đổi này vừa làm phát sinh chi phí lớn, vừa có thể ảnh hưởng tới hiệu quả tác chiến tổng thể.

Dù phía Nga chưa đưa ra xác nhận độc lập, vụ việc cùng xu hướng leo thang của chiến tranh bằng UAV, cho thấy không phận hậu phương Nga đang trở nên rủi ro hơn trước. Với khả năng tấn công tầm xa và hiệu quả vượt trội so với chi phí, các UAV như FP-1 ngày càng trở thành khí tài chủ lực của Ukraine trong chiến tranh hiện đại, nơi ưu thế không còn dựa vào những nền tảng đắt đỏ mà nằm ở số lượng, công nghệ và độ linh hoạt trong chiến thuật.

Nga hé lộ linh kiện chủ chốt cho bom lượn UMPB-5R

Hình ảnh đầu tiên về ăng-ten CRPA 16 thành phần do Nga tự sản xuất, được lắp trên bom lượn phản lực UMPB-5R, đã xuất hiện trên mạng qua công bố của chuyên gia Ukraine Serhiy Beskrestnov.

Bom lượn UMPB dưới cánh máy bay Su-34 - Ảnh: OS

Theo mô tả, ăng-ten CRPA trên UMPB-5R có bố trí thành phần khác biệt so với các mẫu từng thấy trên máy bay không người lái tầm xa loại Geran/Shahed sử dụng linh kiện Trung Quốc.

CRPA là thành phần quan trọng giúp vũ khí dẫn đường duy trì khả năng nhận tín hiệu định vị và điều khiển trong môi trường bị gây nhiễu mạnh. Việc Nga tăng số lượng thành phần từ 8 lên 12, rồi 16 trong các thế hệ CRPA gần đây cho thấy nỗ lực cải thiện khả năng kháng nhiễu của UAV và bom lượn. Trước đó, các loại Shahed từng sử dụng ăng-ten 8 thành phần do Trung Quốc sản xuất sau đó xuất hiện phiên bản 12 thành phần do Nga lắp đặt.

Hiện nay, mẫu 16 thành phần do Nga tự sản xuất đã bắt đầu được tích hợp trên các dòng vũ khí mới, trong đó có UMPB-5R. Điều này có thể giúp các khí tài này hoạt động ổn định hơn trước hệ thống gây nhiễu điện tử ngày càng dày đặc của Ukraine.

UMPB-5R là bom lượn phản lực tầm xa trang bị động cơ SW800. Nhờ kết hợp động cơ phản lực nhỏ và bộ cánh mở rộng, vũ khí có thể đạt tầm xa tới 150km sau khi được phóng từ máy bay chiến đấu, cho phép tấn công mục tiêu ngoài tầm với của nhiều hệ thống phòng không.

Việc Nga từng bước thay thế một số linh kiện nhập khẩu bằng sản phẩm nội địa cho thấy nỗ lực giảm phụ thuộc nguồn cung bên ngoài, đồng thời tăng khả năng thích ứng trong điều kiện bị hạn chế tiếp cận linh kiện quốc tế. Tuy vậy, nhiều thành phần của UMPB-5R bao gồm động cơ, vẫn được cho là dựa vào chuỗi cung ứng nước ngoài.

Hoàng Vũ